Μετάνοια, Εξομολόγηση, Θεία
Ευχαριστία, δίνουνε ψυχών σωτηρία.
Αφορμή για να γράψουμε αυτό το
κείμενο μάς έδωσαν μερικά νέα παιδιά, αγωνιζόμενα εν Χριστώ στην Θεσσαλονίκη.
Οι λόγοι συγγραφής είναι:
α.
Πρόσφατα μερικές ιστοσελίδες οικουμενιστών, αιρετικών κατηγορούσαν αυτούς που
διαφωνούσαν μαζί τους, ότι αφού η Έκτακτη Διπλή Ιερά Σύναξη Αγίου Όρους στις 30
Ιουνίου 2017 αποδέχθηκε τις αποφάσεις της λεγόμενης από αυτούς «Αγίας και
Μεγάλης Συνόδου» της Κρήτης 2016, εσείς γιατί γράφετε εναντίον της «Συνόδου»
της Κρήτης; Τώρα άνοιξε ο δρόμος για να επισκεφθεί ο Πάπας της Ρώμης το Άγιον
Όρος.
Οι
οικουμενιστές δεν γνωρίζουν ότι μπορεί η πλειοψηφία των Ηγουμένων και
αντιπροσώπων των Ιερών Μονών του Αγίου Όρους να προσχώρησαν στον παναιρετικόν
οικουμενισμόν. Όμως η πλειοψηφία των υποτακτικών κοινοβιατών, σκητιωτών και
αναχωρητών Αγιορείτων μοναχών παραμένουν παραδοσιακοί αντι-οικουμενιστες και
αντιζηλωτές συγχρόνως παραμένουν ζωντανά μέλη της Ορθοδόξου Εκκλησίας
, μνημονεύοντες του κανονικού επισκόπου του Αγίου Όρους, της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου και είναι προσευχόμενοι για όλους τους κανονικούς κατά τόπους ορθοδόξους επισκόπους της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής του Χριστού Εκκλησίας, οι οποίοι είναι περίπου (850) οκτακόσιοι πενήντα.
, μνημονεύοντες του κανονικού επισκόπου του Αγίου Όρους, της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου και είναι προσευχόμενοι για όλους τους κανονικούς κατά τόπους ορθοδόξους επισκόπους της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής του Χριστού Εκκλησίας, οι οποίοι είναι περίπου (850) οκτακόσιοι πενήντα.
Φυσικά
όλοι αυτοί οι Αγιορείτες δεν θα επιτρέψουν ΠΟΤΕ να επισκεφθεί ο Πάπας της Ρώμης
το Άγιον Όρος, ο οποίος είναι «από βδέλυγμα της ερημώσεως εν τόπω αγίω».
β.
Επίσης, αφού εκυκλοφόρησε το Μήνυμα της Εκτάκτου Διπλής Ιεράς Συνάξεως του
Αγίου Όρους )30 Ιουνίου 2017) υπέρ των αποφάσεων της Συνόδου της Κρήτης 2016,
μερικές ιστοσελίδες αντι-οικουμενιστών, ζηλωτών «ουκ κατ’ επίγνωσιν» έγραψαν
ότι: όλοι οι Αγιορείτες μοναχοί είναι «άβουλα
φερέφωνα και θιασώτες της παναιρέσεως του Οικουμενισμού».
Δεν
έχουν δίκαιο οι ζηλωτές, διότι η πλειοψηφία των Αγιορειτών Πατέρων και
παλαιότερα και πρόσφατα διαμαρτυρήθηκαν και εξακολουθούν να διαμαρτύρονται
εναντίον των δύο άκρων: του Οικουμενισμού και του ζηλωτισμού ουκ κατ’ επίγνωσιν
(Αρχιμ. Π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος). Οι περισσότεροι Αγιορείτες είναι ζωντανά
μέλη της Ορθοδοξίας και ζηλωτές κατ’ επίγνωσιν, όπως και ο Απόστολος Παύλος.
Κάποιοι
ζηλωτές ου κατ’ επίγνωσιν υπόγραψαν τον Ιανουάριο 2017, την Εγκύκλιο Επιστολή
προς τον Ελληνικό λαό της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, με
την οποία αποδέχονταν όλες τις αποφάσεις της Συνόδου της Κρήτης 2016. Οι
ζηλωτές αυτοί τυγχάνει να είναι: Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες της Εκκλησίας της
Ελλάδος και Πανοσιολογιότατοι Αρχιμανδρίτες, διευθυντές γραφείων επί των
αιρέσεων των Μητροπολιτών αυτών. Αντί άλλης απαντήσεως σε αυτούς, γράφουμε το
εξής: «Υποκριτά, βγάλε πρώτα το δοκάρι που είναι μέσα στον οφθαλμό σου και μετά
να βγάλεις το σανιδάκι από τον οφθαλμό του άλλους ανθρώπου». Μήπως με την σειρά
μας επιβάλλεται να πούμε ότι: Εσείς Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες και
Πανοσιολογιότατοι Αρχιμανδρίτες διευθυντές είστε «άβουλε φερέφωνα και θιασώτες
της παναιρέσεως του Οικουμενισμού;». Μήπως δεν πρέπει να αλληλοδαγκανώμεθα και
πλήττουμε ο ένας τον άλλο; Μήπως πρέπει να ενωθούμε «αληθεύοντες εν αγάπη» και
«αγαπώντες εν αληθεία», όσοι από μας αγαπούμε την Ορθοδοξία;
γ.
Τα γράφω αυτά με πολλή οδύνη, πόνο, δάκρυ και εν Χριστώ ανησυχία για το παρόν
και το μέλλον του Αγίου Όρους και της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Δεν πιστεύω ότι θα
σώσω εγώ το Άγιον Όρος και την Ορθοδοξία, αλλά ότι εγώ θα σωθώ μένοντας στο
Άγιον Όρος και παραμένοντας ζωντανό μέλος της Ορθοδοξίας.
Απλώς
θέλω να απολογηθώ στις νέες γενιές των ανθρώπων, εκ μέρους της δικής μου
γενιάς, διότι πιστεύω ότι «τα κάναμε θάλασσα», αποτύχαμε, πραγματοποιήσαμε,
ονειρευθήκαμε και νοηματοδοτήσαμε λάθος. Λεβέντες, συγγνώμη γιατί σας
παραδίδουμε αδιέξοδα, προβλήματα, στενοχώριες, πολέμους, φτώχεια, πείνα, δίψα
και στέρηση πολλών ειδών ελευθερίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Όμως
στην προσπάθειά μας υπάρχει διέξοδος και λύση των προβλημάτων αυτών που
προαναφέραμε: είναι η προσωπική και η συλλογική μας μετάνοια, αλλαγή προς το
καλύτερο τρόπο ζωής, σκέψεως και πολιτισμού, η προσωπική και συλλογική
εξομολόγηση πρώτα σε πνευματικό, καθοδηγό και εξομολόγο της Ορθοδόξου Εκκλησίας
και η συχνή συμμετοχή – μέθεξη – κοινωνία στην Ορθόδοξη, Θεία Λειτουργία – Θεία
Ευχαριστία και η μεταξύ μας εξομολόγηση, αφού κάνουμε αυτοκριτική,
αυτοκατηγορία και αυτοκατάκριση για τις αμαρτίες μας.
Οι
νέοι άνθρωποι που μου εζήτησαν να τους γράψω ένα κείμενο με θέμα: «Μετάνοια,
εξομολόγηση, Θεία Ευχαριστία, δίνουνε ψυχών σωτηρία», ελπίζω να μη απογοητεύθηκαν
από τον πρόλογο που έγραψα. Ήταν απαραίτητα για τον λόγο ότι κατηγορούν πολλοί
τους Αγιορείτες ότι «γυμνή τη κεφαλή» κηρύσσουν αίρεση και ότι θα δεχθούν στο
Άγιον Όρος την επίσκεψη του Πάπα της Ρώμης. Σας λέγω, λοιπόν, ότι «έχουν γνώση
οι φύλακες της Ορθοδοξίας». Μην απογοητεύεσθε, μη πικραίνεσθε, μην
αγανακτείτε?! Αν δείτε και μελετήσετε την Εκκλησιαστική ιστορία και την
Αγιορείτικη ιστορία και νηπτική Θεολογία της Ορθοδοξίας θα διαπιστώσετε ότι
πάντοτε συνέβαιναν όσα συμβαίνουν τον 20ον και 21ον αιώνα
μετά Χριστόν στον κόσμο, στην Εκκλησία και στον πολιτικό, κοινωνικό,
εκπαιδευτικό, στρατιωτικό, τοπικό και παγκόσμιο χώρο που ζούμε, κινούμεθα και
βρισκόμαστε τώρα.
Λεβέντες,
θα σας περιγράψω μερικές διδαχές και πνευματικές εμπειρίες που συνέβησαν στο
Άγιον Όρος σε μένα και σε μερικούς φίλους μου, συμφοιτητές μου από τον
Φεβρουάριο του 1976 μέχρι πρόσφατα. Δεν μου αρέσει να περιαυτολογώ και να
αυτοεπαινούμαι. Αλλά, απόν την άλλη πλευρά, πρέπει να δίνουμε αιτιολογία και να
αποδεικνύουμε στην πράξη και στην θεωρία την Ορθόδοξη Παράδοση, Πολιτισμό, Ζωή,
Θεολογία και Πνευματικότητα. Τελειώνω τον πρόλογο – εισαγωγή στην παρούσα
εργασία με λίγες διδαχές που είπε σε μένα και σε άλλους που είμαστε πρόσφυγες
Ελληνοκύπριοι, συμφοιτητές στην Θεολογική Σχολή, Πανεπιστημίου Αθηνών και από
τις επαρχίες Κερύνειας και Μόρφου της Κύπρου και στον φίλος μας συμφοιτητή από
τα Γιαννιτσά της Ελληνικής Μακεδονίας, ο μακαριστός τώρα άγιος γέροντας π.
Ιωσήφ ο Κύπριος Βατοπαιδίνος, πνευματικό γνήσιο τέκνο μακαριστού αγίου Γέροντος
Ιωσήφ του Σπηλαιώτου του Ησυχαστού Αγιορείτου (+1959).
Ο
μακαριστός Γέρων Ιωσήφ τότε, τον Φεβρουάριο του 1976, που πρωτοήλθαμε οι
τέσσερις φίλοι στο Άγιον Όρος, ήταν στην Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου στις Καρυές,
διότι τότε είχε επανδρώσει την εν λόγω Μονή που είχε λειψανδρία προ ολίγου
χρόνου. Επειδή εχιόνιζε μείναμε στο Κουτλουμούσιο (2) δύο μέρες και μετά
επισκεφθήκαμε τον Άγιο Παΐσιο Καππαδόκη τον Αγιορείτη, που τότε έμενε μόνος στο
κελλίο «Τίμιος Σταυρός» Καψάλας, που ανήκε στην Ιερά Μονή Σταυρονικήτα.
Ο
Γέρων Ιωσήφ ο Κύπριος μας είπε περί Θεολογίας τα εξής: «Αν προσεύχεσθε αληθινά,
θα είσθε θεολόγοι γνήσιοι. Αν είσθε γνήσιοι θεολόγοι, θα προσεύχεσθε αληθινά.
Όμως η προσευχή μόνη της δεν σώζει. Η αδιάκριτος υπακοή μόνη της, σώζει. Ο
συνδυασμός υπακοής και προσευχής μάς κάνει αγίους.
Εδώ στο Άγιον Όρος που ήλθατε οι
περισσότεροι μοναχοί Αγιορείτες ασκούνται τηρώντας τις εντολές του Ευαγγελίου,
της Αγίας Γραφής, πίσω από τις οποίες κρύβεται και μετά παρουσιάζεται ο Ιησούς
Χριστός, όπως λέγει ο Όσιος Μάρκος ο ασκητής στην φιλοκαλία των ιερών νηπτικών
πατέρων αγίων Νικοδήμου Αγιορείτου, Αθανασίου Παρίου και επισκόπου Κορίνθου
Μακαρίου Νοταρά (18ου αιώνος). Να αγοράσετε και να μελετάτε την
φιλοκαλία πάντοτε βέβαια με την πνευματική καθοδήγηση έμπειρου αγίου Γέροντος.
Δυστυχώς, στις Θεολογικές Σχολές Αθηνών και Θεσσαλονίκης και στις
προτεστάντικες και στις παπικές θεολογικές Σχολές της Δύσεως, όπου η πλειοψηφία
των καθηγητών στηρίζονται στον ορθολογισμό, στην λογικοκρατία, στον στείρο
ηθικισμό και στις αρχαίες Ελληνικές φιλοσοφίες και συστήματα, δεν διδάσκεται η
υπακοή και η νοερά προσευχή, ούτε φυσικά βιώνεται ερωτικά, με θείο έρωτα και
νηφάλιο μέθη, η εν Χριστώ ζωή.
Βέβαια,
στο Άγιον όρος γίνονται ιδίως στα κοινόβια μοναστήρια, μαζί με την νοερά
προσευχή η μετάνοια, η συχνή συμμετοχή στην Εξομολόγηση λογισμών και αμαρτιών
και στην Θεία Λειτουργία – Θεία Ευχαριστία.
Οι
Αγιορείτες δεν είναι σχιζοφρενείς πνευματικά, ούτε αιρετικοί μασσαλιανοί που
ασχολούνται μόνο με την νοερά προσευχή, ούτε όμως συμμετείχαν και συμμετέχουν,
μόνο στην λειτουργική ζωή, χωρίς να ασκούνται στην νοερά προσευχή. Και όλη αυτή
η πνευματική εν Χριστώ ζωή είναι αυτό που χρειάζονται περισσότερο από όλα, τόσο
οι ορθόδοξοι χριστιανοί στον κόσμο, όσο και οι ειδωλολάτρες, οι αιρετικοί και
οι άθεοι, πολλοί από τους οποίους είναι γνήσιοι αναζητητές της εν Χριστώ
αλήθειας και ζωής. Γι’ αυτό και εσείς παιδιά μου, που γνωρίσατε το Άγιον Όρος
έχετε πνευματική ευθύνη να ζήσετε πρώτα την
εν Χριστώ ζωή και μετά να την κηρύξετε και στους φίλους σας, στους
συγγενείς σας και στην ιδιαίτερη πατρίδα μας, την Κύπρο μας, η οποία είναι
νήσος των αγίων και της Παναγίας.».
Δεν
θυμούμαι άλλα να σας πω από αυτά που ο μακαριστός Γέρων Ιωσήφ ο Κύπριος μας
είπε τον Φεβρουάριο του 1976 στο Κουτλουμούσιο. Μας καθόρισε όμως την Θεολογική
και επιστημονική μας πορεία. Την ευχή του να έχουμε.
Η
μεγαλύτερη πνευματική συνάντηση που είχαμε οι τέσσερις φίλοι συμφοιτητές που
βρεθήκαμε για πρώτη φορά στο Άγιον Όρος τον Φεβρουάριο του 1976, ήταν η
συνάντηση στο κελλίο «Τίμιος Σταυρός» καψάλας με τον άγιο τώρα Γέροντα Παΐσιο
Καππαδόκη Αγιορείτη, όταν εσταμάτησε η
χιονόπτωση και εγλύκανε λίγο ο Βοριάς, που τις προηγούμενες (2) δύο μέρες
εφυσούσε ασταμάτητα.
Αφού κτυπήσαμε το κουδουνάκι στην
εξώπορτα του Αγίου Παϊσίου, μας άνοιξε χαρούμε και ταπεινά ο ίδιος και μας
έβαλε στο δωμάτιο, που είχε «για αρχονταρίκι». Πιο φτωχό κελλί – δωμάτιο δεν
είδαμε ποτέ στην ζωή μ;. Διερωτηθήκαμε πως γίνεται, στη σύγχρονη εποχή, να
υπάρχουν τόσο φτωχοί κατά τα οσμικά κριτήρια άνθρωποι.
Αφού
μας προσεφώνησε τον καθένα ξεχωριστά με το όνομα και το επίθετο του, μας
ερώτησε τι σπουδάζουμε και σε ποιο έτος είμασταν στη Σχολή μας. Ο ένας είπε ότι
είναι τεταρτοετής και οι υπόλοιποι είναι δευτεροετείς στην Θεολογική Σχολή
Πανεπιστημίου Αθηνών, τότε το 1976.
Μας
λέγει τότε ο Άγιος Παΐσιος: -Και ακόμη είστε εκεί μέσα φοιτητές σε αυτή τη
Θεολογική Σχολή;
Του
λέγω τότε: Και εμείς, Γέροντα Παΐσιε, διερωτώμεθα, γιατί ακόμη είμαστε φοιτητές
σε αυτή τη Σχολή, η οποία μας επαρουσίασε μέχρι σήμερα την προτεσταντική και
παπική σχολαστική αριστοτελίζουσα θεολογία, ως ορθόδοξη θεολογία; Εγώ προσωπικά
εξαιτίας της διδασκαλίας των περισσοτέρων καθηγητών μας, έχασα την πίστη μου
και έγινα άθεος και αναρχικός φοιτητής. Σας παρακαλώ, επειδή λόγω της
αγιασμένης μορφής σας και της Θείας Χάριτος που ένοιωσα από την ώρα που εισήλθα
στο Περιβόλι της Παναγίας, να με κουρεύσετε μοναχό στο ησυχαστικό κελλί σας,
για να βρω ξανά την ορθόδοξη πίστη μου και να υπηρετήσω ταπεινά εσάς και την
Υπεραγία Θεοτόκο εδώ στο Άγιον Όρος με μετάνοια, εξομολόγηση, Θεία Κοινωνία.».
Τότε
με κοίταξε με το διορατικό του χάρισμα ο Άγιος Παΐσιος και μου είπε: -Δυστυχώς,
λεβέντες, στις Θεολογικές Σχολές Αθηνών και Θεσσαλονίκης μπαίνει ένας φοιτητής
90% ευσεβής και μετά από τέσσερα χρόνια σπουδών βγαίνει με πτυχίο 90% ασεβής,
αν δεν έχει ένα παραδοσιακό πνευματικό πατέρα να τον στηρίζει στις νεανικές του
αναζητήσεις και παρορμήσεις.
Εσύ,
παιδί μου, θα γίνεις μοναχός σε κοινόβιο μοναστήρι του Αγίου Όρους, αφού
διαλέξεις μόνος σου που θα μείνεις. Δε θα σου πω εγώ. Εδώ μαζί μου δεν θα
απολαύσεις καλογερική ζωή διότι εγώ δέχομαι 200 και 300 άτομα την ημέρα και
εσύ, αν μείνεις εδώ μαζί μου, θα ασχολείσαι μόνο με το κέρασμα. Επίσης, εγώ
τρώγω κάθε πέντε (50 μέρες ένα παξιμάδι και μια ντομάτα, αν έχω. Εσύ δεν θα
αντέξεις τόση ασιτία και άσκηση. Όμως,
όταν εγκατασταθείς στην Μονή της μετανοίας σου θα έρχεσαι δύο φορές τον χρόνο
να τα λέμε, γιατί θα συναντήσεις πολλές προσωπικές δυσκολίες στην μοναχική ζωή σου. Θα σε βοηθήσω, όσο
μπορώ. Οι υπόλοιποι θα γίνουν καλοί, έγγαμοι καθηγητές θεολόγοι και ιερείς, αν
ακολουθήσουν το ησυχαστικό πρόγραμμα του Αγίου Όρους, όσο είναι δυνατόν σε ένα
έγγαμο να το ζήσει στον κόσμο.».
Του
λέγω πάλι: -Γέροντα Παΐσιε, τί είναι θεολογία;
Μου
λέγει: - Θεολογία είναι η θεοπτία. Αυτός που βλέπει τον Θεό, το άκτιστο φως της
Αγίας Τριάδος, αυτός είναι σωστός ορθόδοξος θεολόγος, αυτός μπορεί να μιλήσει
εμπορικά για τον Θεό, αφού έχει δει τον Θεό πρώτα. Επίσης και, αυτός που
αισθάνεται εμπειρικά στην καρδιά του την άκτιστη χάρη του Θεού, μπορεί να μιλά
και να γράφει για τον Θεό, έστω και εάν δεν τον έχει δει ακόμη. Το ίδιο και ένα
αρχάριος στην πνευματική ζωή, αν ακολουθεί ταπεινά τους παλαιούς και νέους αγίους
πατέρες της Ορθοδοξίας, προσεύχεται, μετανοεί βαθιά, εξομολογείται συχνά και
συμμετέχει – κοινωνεί την Θεία Κοινωνία στην Θεία Λειτουργία – Θεία Ευχαριστία
συχνά, τότε και αυτός, αν χρειασθεί να ομολογήσει την Ορθόδοξη θεολογία,
«επόμενος τοις αγίοις πατράσιν», μπορεί να θεολογεί απλανώς, όσο του είναι
δυνατόν.».
Ένας Ελληνοκύπριος ερώτησε τον Άγιο Παΐσιο, αν
θα ελευθερωθεί η Κύπρος και πότε θα ελευθερωθεί; Ο Γέροντας Παΐσιος του είπε: Η
Κύπρος θα ελευθερωθεί όταν εσείς οι Ελληνοκύπριοι κάνετε δύο πράγματα:
α.
Αν οι Ελληνοκύπριοι μετανοήσουν σύντομα, ή Κύπρος θα ελευθερωθεί σύντομα. Αν οι
Ελληνοκύπριοι μετανοήσουν αργά, η Κύπρος θα ελευθερωθεί αργά. Το Κυπριακό
πρόβλημα δεν είναι πολιτικό πρόβλημα, αλλά είναι πνευματικό πρόβλημα και θα
λυθεί με πνευματικό τρόπο.
β.
Η Κύπρος θα ελευθερωθεί, αν εσείς οι Ελληνοκύπριοι κάνετε στο νησί σας
πνευματικές βάσεις, δηλαδή, ορθόδοξα κοινόβια μοναστήρια σαν το Σταυροβούνι.
Αυτές οι πνευματικές βάσεις θα διώξουν και τις άλλες βάσεις των Άγγλων, των
Τούρκων, των Αμερικάνων και των άλλων αιρετικών, διότι υπάρχουν πολλοί
αιρετικοί στην Κύπρο.
Ένα
Ελληνοκύπριος πρόσφυγας, που αργότερα έγινε καθηγητής θεολόγος και έγγαμος
ιερέας, ερώτησε τον Άγιο Παΐσιο: -Σε ποια σημεία πρέπει να συμφωνήσει ένας νέος
άνδρας με μια νέα κοπέλα, που σκέφτονται σοβαρά τον γάμο μεταξύ τους, δηλαδή να
κάνουν μία εν Χριστώ ορθόδοξη οικογένεια;
Ο
άγιος Παΐσιος του είπε τότε: -Ο Θεός έπλασε τους ανθρώπους όλους «κατ’ εικόνα
και καθ’ ομοίωσιν Θεού», δηλαδή τον κάθε ένα μοναδική, ανεπανάληπτη και
ιστορική προσωπικότητα με λογική, νου καρδία, πνεύμα, με ψυχή και σώμα τον
καθένα μας. Σε όλα δεν είναι δυνατόν να συμφωνήσουν.
Όμως, για να κάνουν εν Χριστώ
οικογένεια, κατ’ οίκον Εκκλησία, μία κοινωνία θεώσεως (Άγιος Γρηγόριος
Παλαμάς), πρέπει να συμφωνήσουν στα εξής σημεία:
1.
Να μην έχουν προγαμιαίες σεξουαλικές σχέσεις,
πριν το γάμο.
2.
Να έχουν κοινό πνευματικό πατέρα, που θα
λειτουργεί ως πνευματικό διαιτητής στις δυσκολίες και στα αδιέξοδα της
καθημερινής οικογενειακής ζωής.
3.
Να μην κάνουν εκτρώσεις.
4.
Τα παιδιά της οικογενείας τους να μεγαλώσουν
ορθόδοξα και Ελληνικά, χωρίς φανατισμό και μισαλλοδοξία.
5.
Να τηρούν τις νηστείες της Ορθοδόξου Εκκλησίας,
αφού συνεννοηθούνε με τον πνευματικό τους πατέρα.
6.
Όταν αρχίζει να φαίνεται στον ορίζοντα ένας
καυγάς, τότε και οι δύο σύζυγοι ή τουλάχιστον ο ένας να σιωπούν και να
προσεύχονται για τον άλλο. Και αφού περάσουν μια-δυο ώρες προσευχής, τότε να το
ξανασυζητήσουν το επίμαχο θέμα, αφού ηρεμήσουν. Διότι ο μικρός καυγάς φέρνει το
μεγάλο καυγά και ο μεγάλος καυγάς φέρνει το διαζύγιο.
Μετά
ένας από τα παιδιά ερώτησε τον Άγιο Παΐσιο: -Γέροντα, ποιες είναι οι
απαραίτητες πνευματικές προϋποθέσεις για να ασκούμε την νοερά καρδιακή
προσευχή, το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με τον αμαρτωλόν», ώστε να μην
παρασυρόμαστε στην πλάνη από τον διάβολο;
Ο
Άγιος Παΐσιος του απάντησε: -Οι απαραίτητες πνευματικές προϋποθέσεις της νοεράς
προσευχής είναι οι εξής:
1.
Να έχουμε επίγνωση του εαυτού μας και των
αμαρτιών μας.
2.
Να έχουμε αυτοκατάκριση, αυτομεμψία,
αυτοκατηγορία για τις αμαρτίες και τον εγωισμό μας και όχι να κατηγορούμε τους
άλλους ανθρώπους και τον Θεό για τις δικές μας αμαρτίες και αμαρτωλές
συγκαταθέσεις των λογισμών μας, που τυχόν έχουμε στην καρδιά του ο καθένας ή
που ο διάβολος πιθανόν ενσπείρει μέσα στο νου ή στην καρδιά μας, που είναι το
κέντρο των ψυχοσωματικών δυνάμεων του ανθρώπου, όπως λέγει ο Άγιος Ιωάννης
Σιναΐτης της Κλίμακος και ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος στα ασκητικά τους συγγράμματα.
3.
Να έχουμε μνήμη θανάτου, μνήμη τελικής κρίσεως,
δηλαδή της Δευτέρας Παρουσίας του Ιησού Χριστού και μνήμη Κρίσεως, όχι για να
γίνουμε ψοφοδεείς και ψευτοευσεβείς,
αλλά διότι αυτές οι τρεις μνήμες, θα μας βοηθήσουν να αμαρτάνουμε λιγότερο και
να ζούμε την μνήμη του Θεού. Λέγει ο Άγιος Γρηγόριος Ο Θεολόγος: «Μνημονευτέον
του Θεού, ή αναπνευστέον», δηλαδή «πρέπει να θυμόμαστε προσευχητικά, πρακτικά
και θεωρητικά περισσότερο τον Θεό, παρά να αναπνέουμε μόνο σωματικά και να
βρισκόμαστε ψυχοσωματικά μέσα στην αναπνοή και στο Άγιο Πνεύμα της Αγίας
Τριάδος.».
4.
Να έχουμε συχνή συμμετοχή στα θεία Μυστήρια της
Ορθοδόξου Εκκλησίας, της Μίας, Μόνης, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής
Εκκλησίας, της αληθινής από κάθε άποψη Εκκλησίας (π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ, θέματα
Ορθοδόξου Θεολογίας, έκδοση «Άρτος Ζωής», Αθήνα, 1989, σελ. 219). Κυρίως πρέπει
να συμμετέχουμε συχνά, όσο μπορούμε και όσο μας επιτρέπει ο πνευματικός
καθοδηγητής και εξομολόγος μας στα Θεία Μυστήρια του αγίου Ευχελαίου, της
Μετανοίας, της Θείας Εξομολογήσεως και της Θείας Λειτουργίας – Θείας
Ευχαριστίας – Θείας Κοινωνίας του αγίου Σώματος και αγίου Αίματος του Θεανθρώπου,
του Ιησού Χριστού.
5.
Να έχουμε στον οφθαλμό της ψυχής μας, στον νου
και στην καρδιά μας ταπεινούς λογισμούς οι οποίοι ελκύουν, τραβούν και βάζουν
μέσα μας την άκτιστη χάρη της Αγίας Τριάδος. Αυτό μας λέγει και ο Χριστός:
«Μάθετε από μένα ότι είμαι πράος και ταπεινός, μέσα στην καρδιά μου και τότε θα
αναπαυθείτε πνευματικά μέσα στις ψυχές και στα σώματά σας.».
Αν
κάνετε αυτές τις πνευματικές προϋποθέσεις, τότε θα μπορείτε να ασκείτε την
νοερά καρδιακή προσευχή το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με τον αμαρτωλόν», χωρίς
κίνδυνο να πλανηθείτε από τον διάβολο.
Αν
θέλετε να εφαρμόσετε κάποια τεχνική μέθοδο εκπνοής και εισπνοής ή κάτι άλλο,
μπορείτε να το κάνετε, χωρίς να απολυτοποιείτε τα μέσα αυτά. Υπάρχει ελευθερία
Χριστού στην άσκηση της νοεράς προσευχής. Λέγει ο Απόστολος Παύλος: «Δούλος
Χριστού απελεύθερος». «Όπου υπάρχει το Άγιο Πνεύμα, εκεί υπάρχει ελευθερία».
Η
συνάντησή μας αυτή στο κελλί «Τίμιος Σταυρός» Καψάλας Αγίου Όρους με τον Άγιο
Παΐσιο Καππαδόκη Αγιορείτη, απέβη η πνευματική πυξίδα και φάρος καθοδηγητικός
στη ζωή μας. Δεν θυμάμαι άλλα λόγια και διδαχές του Αγίου Παϊσίου, που μας είπε
τον Φεβρουάριο του 1976. Απλώς σας μετέφερα μια περίληψη από όσα είπαμε και
εζήσαμε (2-3) δύο-τρεις ώρες με τον Άγιο Παΐσιο.
Αφού
επήραμε την αγία ευχή του, επήγαμε για να διανυκτερεύσουμε στην Ιερά Μονή
Σταυρονικήτα, όπου συναντήσαμε και επήραμε την ευχή και την διδασκαλία του
αγίου Καθηγουμένου της Σταυρονικήτα Αρχιμ. Βασιλείου Γοντικάκη. Τότε, μέχρι το
1993 μετά Χριστόν, ο Γέροντας Βασίλειος ήταν παραδοσιακός, μορφωμένος,
εμπειρικός, ορθόδοξος θεολόγος και ωφέλησε θεολογικά και πνευματικά χιλιάδες
ανθρώπους, ιδίως νέα παιδιά, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Μετά το 1993, μέχρι
το 2017 μετά Χριστόν, άλλαξε γραμμή θεολογική, εδίχασε το Άγιον Όρος και
ακολούθησε δρόμο, που τον οδήγησε σε «λάκκους συντετριμμένους». Ο Θεός να τον
φωτίσει να ξαναγίνει παραδοσιακός Αγιορείτης.
Μετά
την Μονή Σταυρονικήτα, ανεβήκαμε με τα πόδια στις Καρυές, επήραμε το λεωφορείο
και εφθάσαμε στην Δάφνη. Επιβιβασθήκαμε στο καραβάκι της γραμμής και
επισκεφθήκαμε την Ιερά Μονή Οσίου Γρηγορίου.
Οι
Γρηγοριάτες πατέρες, με επικεφαλής τον μακαριστό τώρα άγιο Καθηγούμενο Γέροντα
Γεώργιο Γρηγοριάτη – Καψάνη, πρώην καθηγητή βοηθό στην έδρα του Κανονικού
Δικαίου και της Ποιμαντικής Θεολογίας στην Θεολογική Σχολή Πανεπιστημίου
Αθηνών, μας εφιλοξένησαν αβραμιαίως και πνευματικά και θεολογικά και σωματικά.
Εντυπωσιασθήκαμε από τον φωτισμένο, εμπειρικό, αγιοπνευματικό, παραδοσιακό, όχι
συντηρητικό, όχι προοδευτικό, όχι διανοουμενιστικό, όχι σχολαστικό, όχι
λογικοκρατούμενο, όχι στείρο ηθικισμό, όχι αυτοδικαιωμένο, όχι αυτονομημένο,
όχι αυτοειδωλοποιημένο, όχι αυτοθεοποιημένο τρόπο ζωής, σκέψεως, πολιτισμού και
θεολογικής κατευθύνσεως που συναντήσαμε εδώ στην Μονή Οσίου Γρηγορίου.
Ιδιαιτέρως ο Γέροντας Γεώργιος καθόρισε την ζωή της Μονής του, του Αγίου Όρους
και εν πολλοίς και την θεολογική παραδοσιακή θεολογία και γραμμή της
Ορθοδοξίας από το 1974 μέχρι το 2014
μ.Χ. που εκοιμήθη εν Κυρίω. Δεν εδίχασε το Άγιον Όρος, ούτε την Μονή Γρηγορίου,
ούτε την Ορθόδοξη Εκκλησία. Έγινε με την ησυχαστική, ιεραποστολική, συγγραφική,
κηρυκτική του εσωτερικά πνευματική δράση
και παγκόσμια προσφορά αγιασμένος θεολόγος, παραδοσιακός Αγιορείτης,
απλανής διδάσκαλος της Ορθοδοξίας και εθνικός Ελληνορθόδοξος ευεργέτης. Την
ευχή του να έχουμε.
Προσωπικά
εντυπωσιάσθηκα και εξομολογήθηκα για πρώτη φορά στο Άγιον Όρος κάτω από το
πετραχήλι του σεβαστού Γέροντος Γεωργίου Καψάνη – Γρηγοριάτη.
Αυτή
ήταν η πρώτη επίσκεψη και εμπειρία στο Άγιον όρος. Μετά κατεβήκαμε στην Αθήνα,
παρακολουθήσαμε πάλι τα μαθήματα στην θεολογική Σχολή Αθηνών, με άλλη οπτική
γωνία και διάθεση, επηγαίναμε σε αγρυπνίες, μελετούσαμε την Φιλοκαλία και το
βιβλίο «Οι περιπέτειες ενός προσκυνητή» και άλλα πατερικά βιβλία. Προσωπικά,
αποφάσισα και μετά τις γραπτές εξετάσεις του Ιουνίου 1976, ξαναταξίδεψα στις 17
Ιουλίου 1976 από την Αθήνα στην Θεσσαλονίκη, στην Ουρανούπολη Χαλκιδικής, μετά
με το καράβι στην Δάφνη και από εκεί στην Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας Αγίου
Όρους, όπου παρηκολούθησα (17) δεκαεπτά ώρες πανηγυρική αγρυπνία του Αγίου
Αθανασίου του Αθωνίτου. Ήθελα να ζητήσω τον φωτισμό, την ευλογία και την χάριν
του Αγίου Αθανασίου, για να βρω σε ποια Μονή του Αγίου Όρους θα εγκατεβίωνα
οριστικά. Προσεκύνησα τον άγιο τάφο του Αγίου Αθανασίου, εκοινώνησα τα Άχραντα
Μυστήρια και μετά συνάντησα τον αγιασμένο μοναχό Γέροντα Αββακούμ τον ανυπόδητο
Λαυριώτη. Τον ερώτησα διάφορες απορίες. Μου απάντησε παρομοίως με τον Άγιο
Παΐσιο τον Καππαδόκη Αγιορείτη και σεβαστό Γέροντα π. Γεώργιο Καψάνη.
Διεπίστωσα ότι είχε διορατικό και προορατικό χάρισμα. Τον ερώτησα: «Που να πάω
να κοινοβιάσω στο Άγιον Όρος;». Μου είπε: «Να πάρεις το καραβάκι στα Κατουνάκια
και να πας να συμβουλευθείς τον αγιασμένο ασκητή, ιερομόναχο της υπακοής παπα–Εφραίμ
τον Κατουνακιώτη, που μένει δίπλα από το κάθισμα των Δανιηλαίων . Αυτός έχει
πνευματική διάκριση, δηλαδή όπως λέγει ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος , διάκριση
σημαίνει επίγνωση του εαυτού μας, αλάνθαστη αίσθηση του όντως αγαθού, του Θεού,
και φωτισμός των σκοτεινών σημείων των άλλων ανθρώπων. Επίσης, έχει θεοπτίες,
αγγελοφάνειες, αγιοφάνειες, δαιμονοφάνειες, διορατικό, προορατικό και εμπειρικό
θεολογικό χάρισμα. Εγώ είμαι αμαρτωλός, ανάξιος και αμετανόητος μοναχός. Θα σε
πλανέψω, αν σου πω που να πας να κοινοβιάσεις. Πάντως, να μείνει και να
πεθάνεις στο Άγιον Όρος ως μοναχός, γιατί οι Αγιορείτες έχουν ως ιατρό,
κηδεμόνα, τροφό, τρυφή πνευματική και υπερασπιστή εν ημέρα Κρίσεως την Κυρία
Θεοτόκο, την Αειπάρθενο Θεοτόκο Μαρία, την Μητέρα του Χριστού, Ηγουμένη και
Παναγία Γερόντισσα όλων των Αγιορειτών. Πήγαινε τώρα στο καλό.».
Επήρα
το καραβάκι και κατέβηκα στα Κατουνάκια. Χρειάσθηκα μία ώρα για ανέβω από τον
αρσανά(λιμάνι) στην έρημο των Κατουνακίων. Αφού κατέλυσα για φιλοξενία στους
Δανιηλαίους, κατηφόρισα από το μονοπάτι δίπλα, στο κελλί το ησυχαστικό του
παπα-Εφραίμ του Κατουνακιώτη. Εκείνη την ώρα τελούσε την Θεία Λειτουργία στο
ταπεινό εκκλησάκι του κελλιού του.
Η
Θεία Λειτουργία που ετέλεσε τότε ο παπα-Εφραίμ, ήταν και είναι ακόμα η
καλύτερη, πνευματικότερη, λειτουργικότερη, αγιότερη και δυνατότερη Θεία
Λειτουργία που έζησα σε όλη μου τη ζωή. Έκλαιγα για μια ώρα με μετάνοια, με
γοερή κραυγή την νοερά προσευχή, ένοιωθα για πρώτη φορά πως είμαι στον
Παράδεισο. Όταν αργότερα εδιάβασα ότι ο μακαριστός άγιος Ιωσήφ ο Ησυχαστής(+1959),
είπε ότι τις πιο καθαρές και αγιασμένες Θείες Λειτουργίες, που γίνονται σήμερα
στο Άγιον Όρος, τις κάνει ο παπα-Εφραίμ ο Κατουνακιώτης, με έπιασαν τα κλάματα
και είπα: «Έχει απόλυτο δίκιο ο Άγιος Ιωσήφ ο Σπηλαιώτης Ησυχαστής.».
Μετά
από την Θεία Λειτουργία, μας εκέρασαν λουκούμι και νερό και μετά μας εμίλησε ο
παπα-Εφραίμ ο Κατουνακιώτης. Σε μια στιγμή εκάρφωσε το βλέμμα του επάνω μου και
μου εφανέρωσε το όνομα και το επίθετό μου και επροφήτευσε ως εξής: «Αγαπητό
τέκνο μου, που σπουδάζεις την Θεολογική επιστήμη στην Αθήνα, πρέπει να γίνεις
εύελπις μοναχός σε κάποιο κοινόβιο μοναστήρι του Αγίου Όρους. Όποιος έχει
λογισμό – σκέψη να γίνει μοναχός, πρέπει να γίνει, διότι είναι αυτό το θέλημα
του Θεού. Επήρα πληροφορία από τον Θεό για σένα, ευχάριστη και ευωδιάζουσα. Να
ξέρεις όμως ότι θα περάσεις προσωπικές δυσκολίες στην μοναχική ζωή σου. Τότε να
φέρνεις στη μνήμη σου τον Χριστό, την Παναγία, του Αγιορείτες και Κύπριους
Αγίους και τότε οι δυσκολίες θα ξεπερνιούνται, ιδίως με την μετάνοια, την Θεία
εξομολόγηση και την συχνή συμμετοχή στην Θεία Λειτουργία, που τελείται
καθημερινά στο Άγιον Όρος. Η νοερά προσευχή μόνη της σώζει τον άνθρωπο. Ο
συνδυασμός νοεράς προσευχής και αδιάκριτης υπακοής, αγιάζει και σώζει, αν δεν
μας κάνει από τώρα μέλη του Παραδείσου.».
Δεν
ενθυμούμαι όλα όσα μου είπε ο παπα-Εφραίμ. Όσα όμως μου είπε, βγήκαν αληθινά.
Την ευχή του να έχουμε.
Αναχώρησα
από το κελλί του παπα-Εφραίμ και επήγα στην Σκήτη Μικρά Αγία Άννα, όπου
επισκέφθηκα τον Γέροντα των Θωμάδων πατέρα Θωμά και τον Γέροντα, υμνογράφο της Μεγάλης
του Χριστού Εκκλησίας πατέρα Γεράσιμο Μικραγιαννανίτη.
Συζητήσαμε
μαζί για (2-3) δύο-τρεις ώρες, μακρά συζήτηση πνευματική, για τον ησυχασμό, την
νηπτική θεολογία, την Ελληνορθόδοξη Παράδοση, Πολιτισμό, Ζωή, Θεολογία και
Πνευματικότητα, για τον μοναχισμό του Αγίου όρους. Και ο Γερο-Θωμάς και ο
Γέροντας Γεράσιμος δακρυρροούσαν συνέχεια. Έμπρακτα είχαν τα δάκρυα της
μετανοίας, το αείροον δάκρυον που μας μετέδιδαν. Επαλήθευσαν στη ζωή το
χαροποιόν πένθος, από όπου πηγάζει η νηπτική θεολογία. Την ευχή τους να έχουμε
πάντοτε.
Έζησα
για λίγες μέρες στις σκήτες της Αγίας Άννης, την Νέα Σκήτη και στις Μονές Αγίου
Παύλου, Μονής οσίου Διονυσίου, Οσίου Γρηγορίου και Μονή Σιμωνόπετρας. Στις
17/30 Αυγούστου 1976 εγκαταστάθηκα και έγινα δόκιμος μοναχός σε κάποιο κοινόβιο
μοναστήρι του Αγίου Όρους, αφού επισκέφθηκα (12) δώδεκα Μοναστήρια και πέντε
Σκήτες. Την ημέρα αυτή ο προστάτης άγιος της Μονής μου, έκανε θαύμα στην μητέρα
μου, που είχε εσωτερική αιμορραγία για δεκαπέντε ημέρες ασταμάτητα και οι
γιατροί είπαν ότι θα πεθάνει στις 17/30 Αυγούστου 1976. Όμως εσταμάτησε η
αιμορραγία την ημέρα αυτή και έζησε μέχρι τις 13 Ιανουαρίου 2008μ.Χ., οπότε
εκοιμήθη εν Κυρίω ειρηνικά και αγιασμένα, εξ’ αιτίας του καρκίνου. Την ευχή της
να έχουμε.
Η
υπόλοιπη ζωή μου στη Μονή μου εκύλησε πότε ειρηνικά, πότε με πειρασμούς, πότε
με πόλεμο εναντίον των δαιμόνων, πότε με θεοεγκατάλειψη και πότε με την Θεία
χάρη να με επισκέπτεται, διότι έγινα μοναχός. Δεν μου αρέσει να περιαυτολογώ
και να αυτολιβανίζομαι. Καυχώμαι εν Κυρίω για όσα προνόησε ο Τριαδικός Θεός να
υποστώ και να ζήσω στο Άγιον Όρος, το αγιασμένο Περιβόλι της Παναγίας, της
Μητέρας του Θεού, των Αγιορειτών, των ορθοδόξων χριστιανών και όλων των
ανθρώπων, ιδίως αυτών που μετανοούν.
Ζητώ
συγγνώμην από τα νέα παιδιά, διότι ακόμη δεν γνωρίζω αν ευαρέστησα τον Θεό και
τους ανθρώπους. Ελπίζω να βάλω αρχή μετανοίας και να σωθώ από τον Χριστό και
την Κυρία Θεοτόκο Αειπάρθενο Μαρία, «την ακαταίσχυντο ελπίδα μου.».
Δεν
αναφέρθηκα στο παρόν κείμενο αφηρημένα και θεωρητικά «περί Μετανοίας,
Εξομολογήσεως, Θείας Ευχαριστίας, που δίδουνε ψυχών σωτηρία». Κατέγραψα μια αυτοβιογραφία, που δείχνει τα
αποτελέσματα των πιο πάνω αναφερθέντων μυστηρίων της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Πιστεύω πάντως ότι το Άγιον Όρος δεν είναι υπεράνω της Ορθοδόξου Εκκλησίας,
ούτε είναι κάτι παράλληλο προς την Εκκλησία, ούτε επιθυμεί να καταργήσει την
δομή της Εκκλησίας. Είναι εκφραστής την μοναδικότητος, της αγιότητος, της
καθολικότητος και Αποστολικότητος της Εκκλησίας, του σώματος του Χριστού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου