Αρχή της Ινδίκτου (1 Σεπτεμβρίου)

Σήμερα, 1 Σεπτεμβρίου, αρχή του Εκκλησιαστικού έτους, η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Ιησού του Ναυή, ο οποίος υπήρξε διάδοχος του θεόπτη Μωυσή, Επίσης, τιμούμε τη μνήμη του Οσίου Συμεών του Στυλίτου, της μάρτυρος Καλλίστης και  των αγίων τεσσαράκοντα μαρτύρων γυναικών, που κατάγονταν από την Αδριανούπολη της Θράκης και μαρτύρησαν επί αυτοκράτορα Λικινίου,  και του διδασκάλου τους, Αμμούν διακόνου.

Αξίζει να αναφέρουμε τα ονόματά των μαρτύρων γυναικών: Αδαμαντινή, Καλλιρρόη, Χαρίκλεια, Πηνελόπη, Κλειώ, Θάλεια, Μαριάνθη, Ευτέρπη, Τερψιχόρη, Ουρανία, Κλεονίκη, Σαπφώ, Ερατώ, Πολύμνια, Δωδώνη, Αθηνά, Τρωάδα, Κλεοπάτρα, Κοραλία, Καλλίστη, Θεονόη, Θεανώ, Ασπασία, Πολυνίκη, Διόνη, Θεοφάνη, Ερασμία, Ερμηνεία, Αφροδίτη, Μαργαρίτα, Αντιγόνη, Πανδώρα, Χάιδω, Λάμπρω, Μόσχω, Αριβοία, Θεονύμφη, Ακριβή, Μελπομένη και Ελπινίκη. 

«Εὐφραινέσθω ὁ λαὸς Κυρίου ἐπὶ τῇ μνήμῃ τῶν ἁγίων· καὶ μεγαλύνθητι, ἡ Ἐκκλησία, ἐπὶ τῇ νίκῃ τῶν ἀθληφόρων· πᾶσαν πλάνην γὰρ τῶν εἰδώλων πατήσασαι τὸν Χριστὸν γενναίως ὡμολόγησαν· οὐ τὸ πῦρ ἐδειλίασαν, οὐ τὸ ξίφος, οὐ πᾶσαν ἄλλην βάσανον· ἔνδον γὰρ τῇ καρδίᾳ αὐτῶν ἐλάλει ἡ χάρις τοῦ Παρακλήτου· διὸ νομίμως ἀθλήσασαι καὶ στεφανωθεῖσαι ἱκετεύουσιν ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν» (Εἰς τὴν λιτήν. Στιχηρὸ ἰδιόμελο τῶν ἁγίων μαρτύρων γυναικῶν. Ἦχος γ΄).

Σήμερα, ακόμη, εορτάζουμε την αρχή της Ινδίκτου, δηλαδή την έναρξη του νέου εκκλησιαστικού έτους.

Η ονομασία «Ίνδικτος» προέρχεται από τη λατινική λέξη indictio και σημαίνει ορισμός. Πρόκειται για το Ρωμαϊκό αυτοκρατορικό διάγγελμα, σύμφωνα με το οποίο οι υπήκοοι της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας έπρεπε την πρώτη Σεπτεμβρίου, αρχή του οικονομικού έτους, να πληρώνουν φόρο για τη συντήρηση του στρατού.

«Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὁ ἐν σοφίᾳ τὰ πάντα δημιουργήσας, καὶ ἐκ μὴ ὄντων εἰς τὸ εἶναι παραγαγών, εὐλόγησον τὸν στέφανον τοῦ ἐνιαυτοῦ, καὶ τὴν πόλιν ἡμῶν φύλαττε ἀπολιόρκητον· τοὺς δὲ πιστοὺς Βασιλεῖς ἡμῶν, ἐν τῇ δυνάμει σου εὔφρανον, νίκας χορηγῶν αὐτοῖς κατὰ τῶν πολεμίων, διὰ τῆς Θεοτόκου δωρούμενος τῷ κόσμῳ τὸ μέγα ἔλεος.» (Εἰς τὸν Στίχον. Στιχηρὰ ἰδιόμελα τῆς Ἰνδίκτου, Ἰωάννου Μοναχοῦ. Ἦχος α´)

Ένεκα του ότι το μήνα Αύγουστο συμπληρώνεται η συγκομιδή αρκετών ειδών καρπών του έτους, γι’ αυτό ο μήνας Σεπτέμβριος λογαριάζεται ως η αρχή του νέου έτους.

Η Εκκλησία, με ύμνους και δεήσεις, προσεύχεται προς τον Κύριο και Δημιουργό του σύμπαντος κόσμου, όπως χαρίζει κατά τη διάρκεια του νέου έτους κάθε ευλογία και ευκαιρία για τη δημιουργία αγαθών έργων προς δόξα Θεού.

Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους ευχόμαστε μέσα στη λατρευτική ζωή της Εκκλησίας: «υπέρ ευκρασίας αέρων, ευφορίας των καρπών της γης και καιρών ειρηνικών». Όμως,  η αλαζονεία και «ἀπληστία» του σύγχρονου ανθρώπου επέφερε την απομάκρυνση από το Θεό, την καταπάτηση του φυσικού περιβάλλοντος, την ανελέητη σπατάλη και τη ρύπανση των φυσικών πηγών και την εξάντληση των φυσικών πόρων και ταυτόχρονα την αύξηση των αποβλήτων.

Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος, που συγκροτήθηκε στην Κρήτη τον Ιούνιο του 2016, επαναβεβαιώνει αυτή την ευαισθησία και την ευθύνη μας με τα ακόλουθα:

«Ἡ οἰκολογική κρίσις, ἡ ὁποία συνδέεται πρός τάς κλιματολογικάς ἀλλαγάς καί τήν ὑπερθέρμανσιν τοῦ πλανήτου, καθιστᾷ ἐπιτακτικόν τό χρέος τῆς Ἐκκλησίας ὅπως συμβάλῃ, διά τῶν εἰς τήν διάθεσιν αὐτῆς πνευματικῶν μέσων, εἰς τήν προστασίαν τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ ἐκ τῶν συνεπειῶν τῆς ἀνθρωπίνης ἀπληστίας. Ἡ ἀπληστία διά τήν ἱκανοποίησιν τῶν ὑλικῶν ἀναγκῶν ὁδηγεῖ εἰς τήν πνευματικήν πτώχευσιν τοῦ ἀνθρώπου καί εἰς τήν καταστροφήν τοῦ περιβάλλοντος. Δέν πρέπει νά λησμονῆται ὅτι ὁ φυσικός πλοῦτος τῆς γῆς δέν εἶναι περιουσία τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά τοῦ Δημιουργοῦ: «Τοῦ Κυρίου ἡ γῆ καὶ τὸ πλήρωμα αὐτῆς, ἡ οἰκουμένη καὶ πάντες οἱ κατοικοῦντες ἐν αὐτῇ» (Ψαλμ. κγ΄ 1). Οὕτως, ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τονίζει τήν προστασίαν τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ διά τῆς καλλιεργείας τῆς εὐθύνης τοῦ ἀνθρώπου ἔναντι τοῦ θεοσδότου περιβάλλοντος καί διά τῆς προβολῆς τῶν ἀρετῶν τῆς ὀλιγαρκείας καί τῆς ἐγκρατείας. Ὀφείλομεν νά ἐνθυμώμεθα ὅτι ὄχι μόνον αἱ σημεριναί, ἀλλά καί αἱ μελλοντικαί γενεαί ἔχουν δικαίωμα ἐπί τῶν φυσικῶν ἀγαθῶν, τά ὁποῖα μᾶς ἐχάρισεν ὁ Δημιουργός».

Ας παρακαλέσουμε λοιπόν τον Πανάγιο Τριαδικό Θεό, Δημιουργό του σύμπαντος κόσμου, να ευλογήσει το νέο εκκλησιαστικό έτος, χαρίζοντάς μας τον απαραίτητο πνευματικό οπλισμό με νέες δυνάμεις και αντοχές, καθώς και ετοιμότητα για νέους πνευματικούς αγώνες για την αντιμετώπιση των καθημερινών κινδύνων και θλίψεων και με προοπτική τον εν Χριστώ αγιασμό.

Καλό και ευλογημένο το νέο εκκλησιαστικό έτος.

Του Επισκόπου Μεσαορίας Γρηγορίου