Πατρῶν Χρυσόστομος: «Κρατῆστε τίς μνῆμες ζωντανές...» .

           Στό κήρυγμά του τήν Κυριακή 12.7.2020 στόν Ἱερό Ναό τοῦ Ἁγίου Νικολάου Πατρῶν, ἐπί τῇ Ἱερᾷ Μνήμῃ τοῦ Ὁσίου Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου, ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρῶν κ.κ. Χρυσόστομος, ἀναφέρθηκε στό θέμα τῆς μετατροπῆς τῆς Ἁγια-Σοφιᾶς σέ τζαμί, ἀλλά καί στίς ἀλησμόνητες Πατρίδες, ἀπό τίς ὁποῖες προῆλθε πάμπτωχος καί διωγμένος μέ τήν οἰκογένειά του, μικρό παιδάκι τότε, ὁ Ὃσιος Παΐσιος.

          «Ἡ Τουρκία αὐτό τό πρόσωπο καί αὐτή τή διαγωγή  ἒχει διαχρονικά. Νά μή σέβεται δηλαδή, τά μνημεῖα καί τόν πολιτισμό, γιατί ποτέ δέν παρήγαγε πολιτισμό. Ὃλα τά μνημεῖα μέσα ἀπό τίς βάναυσες παρεμβάσεις τῶν Τούρκων μαρτυροῦν εἲτε ἐρειπωμένα, εἲτε βεβηλωμένα, μαρτυροῦν καί ἐπισφραγίζουν τήν παραπάνω ἀλήθεια.

          Ποῦ εἶναι ἆραγε, οἱ μεγάλες δυνάμεις καί οἱ διεθνεῖς ὀργανισμοί, νά προστατεύσουν τήν παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά; Ἡ Ἁγιά Σοφιά εἶναι μνημεῖο παγκόσμιο, ὃμοιο τοῦ ὁποίου, οὒτε ὑπῆρξε πρό αὐτοῦ, οὒτε θά ὑπάρξῃ.

          Γιατί τόσα χρόνια δέν ὑπῆρξε διαμαρτυρία, ὃταν διαβαζόταν τό κοράνι στήν Ἁγιά Σοφιά; Γιατί τόσα χρόνια, δεκαετίες ὁλόκληρες, προχωροῦσαν μέ ρυθμό χελώνας, οἱ ἐργασίες ἀποκαταστάσεως τῶν ἀνεπανάληπτων τοιχογραφιῶν τοῦ μνημείου, μέ τίς σκαλωσιές νά ἒχουν μονίμως ἐγκατασταθῇ στό ἐσωτερικό τῆς Μεγάλης Ἐκκλησιᾶς; Πού ἦταν οἱ διεθνεῖς ὀργανισμοί ὃλα τά χρόνια πού ἡ Τουρκία κατέστρεφε μνημεῖα στήν Ἑλληνικότατη Κύπρο καί τά μετέτρεπε σέ σταύλους;

          Ἡ ἀλήθεια εἶναι, ὃτι ὃλους τούς ἐνοχλεῖ ἡ Ὀρθόδοξη κληρονομιά καί παράδοση καί ἰδιαιτέρως ἡ ἀπό αἰώνων δημιουργία καί ἐφευρετικότης, ἡ σπάνια πολιτιστική κληρονομιά τῶν Ἑλλήνων. Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος εἶχε πεῖ γιά ἂλλη περίπτωση. «Ἡ ζήλεια γεννᾶ τόν φθόνον καί ὁ φθόνος γεννᾶ τόν φόνον».

          Γι’ αὐτό, λοιπόν, ἂφησαν ἀπροστάτευτους, στά χέρια καί στό ἒλεος τῶν βαρβάρων τούς πνευματικούς θησαυρούς. Τώρα ἲσως εἶναι ἀργά γιά δάκρυα. Κάποιος ἐρώτησε. «Γιατί δέν μίλησε ὁ Πάπας;». Αὐτό ὃμως δέν εἶναι ἀπορίας ἂξιον. Πῶς νά μιλήσῃ αὐτός ὁ Πάπας, ἢ ὁποιοσδήποτε Πάπας ἀφοῦ ἡ Δύση μέσα ἀπό τίς Σταυροφορίες κατέστρεψε τήν Ἁγιά Σοφιά καί ἐσήλυσε τῆς Ρωμηοσύνης τούς θησαυρούς, ἀφήνοντας πτῶμα οἰκτρόν τήν Αὐτοκρατορία, καθημαγμένη καί ἡμιθανῆ, ὣστε νά τήν ἀποτελειώσουν τό 1453, οἱ Τοῦρκοι;

          Ἀλλά, μέσα ἀπό τίς συγκεκριμένες ἐνέργειες τῶν Τούρκων, ἰδικά ἀπό τήν τελευταία, ἡ ὁποία φαίνεται, ὃτι ἀφύπνησε συνειδήσεις, πρέπει νά ἀναλογισθοῦμε ὡς Ἓλληνες, τί ἐπράξαμε κατά τίς τελευταῖες δεκαετίες, ὣστε νά κρατηθοῦν ζωντανές οἱ μνῆμες πού μᾶς ἂφησαν οἱ ἣρωες καί μάρτυρες τοῦ Γένους μας!

          Τί κάναμε λοιπόν, γιά τήν διάσωση τῆς πνευματικῆς μας κληρονομιᾶς;

          Τί ἐπράξαμε γιά τήν ἱστορία μας;

          Πόσο ἂξιοι φανήκαμε γιά νά κρατήσωμε ἂσβεστη τήν λαμπάδα πού οἱ ἣρωες πατέρες μας, μᾶς παρέδωσαν;

          Τί εἲπαμε στά παιδιά μας καί τί τά διδάξαμε;

          Τί ἐγράψαμε στά βιβλία μας;

          Τί γνωρίζουν οἱ νεώτεροι Ἒλληνες γιά τήν Κωνσταντινούπολη; Γιά τήν Βυζαντινή Αὐτοκρατορία; Γιά τήν Ἁγια-Σοφιά; Γιά τήν πρώτη καί δεύτερη ἃλωση τῆς Βασιλίδος τῶν πόλεων;

          Τί γνωρίζουν τά παιδιά μας γιά τόν πολιτισμό μας γενικά ἢ γιά τήν δουλεία τετρακοσίων ἐτῶν, γιά τούς ἀγῶνες γιά τήν ἐλευθερία καί τότε καί κατά τά τελευταῖα ἒτη;

          Φρίττω ἀλήθεια, ὃταν ἐπιχειρῶ νά ἀπαντήσω σ’ αὐτά τά ἐρωτήματα. 

          Ὂχι ἁπλῶς οὐδέν ἐποιήσαμε, ἀλλά ἐκάναμε κάτι χειρότερο ἀπό τό τίποτα.

          Διαστρεβλώσαμε, παραχαράξαμε, ἀλλοιώσαμε τήν ἱστορία.  Ἀποκρύψαμε ἐπιμελῶς τίς προγονικές μας ρίζες καί τήν κληρονομιά μας καί ἀποκόψαμε τά παιδιά μας ἀπό τά ζείδωρα τοῦ Γένους μας, τῆς φυλῆς μας καί τῆς Πατρίδος μας.

          Μειοδοτήσαμε ἒναντι τῆς πατρογονικῆς μας κληρονομιᾶς. Ἐπροδώσαμε τίς ἀξίες. Ἀπομειώσαμε ποικιλοτρόπως τήν Πατρίδα μας. Καταστρέψαμε τήν γλῶσσα μας καί υἱοθετήσαμε ξένα πρότυπα ζωῆς. Φορέσαμε «κοστούμι» πού δέν μᾶς ταιριάζει καί γίναμε  αἰτία νά γελοῦν μέ τήν ἀταίριαστη ἐμφάνισή μας γνωστοί καί ἂγνωστοι.

          Φανήκαμε ἐνδοτικοί ἒναντι τῆς γείτονος χώρας γιά νά μή τήν δυσαρεστήσωμε.

          Σέ λίγους μῆνες θά εἰσέλθωμε στό 2021. Τό ἒτος αὐτό τό ἀφιερώσαμε, καί δικαίως, στούς ἑορτασμούς γιά τά 200 χρόνια ἀπό τήν Ἑλληνική Ἐπανάσταση. Πῶς ἆρα γε θά ἑορτάσωμε; Πῶς θά προσφέρωμε θυμίαμα τιμῆς καί εὐγνωμοσύνης σέ ὃλους αὐτούς πού τά τετρακόσια χρόνια σέ κάποιες περιοχές καί σέ ἂλλες ἀκόμα περισσότερα, θυσιάστηκαν γιά τήν ἰδική μας ἐλευθερία;

          Εἶναι μιά λαμπρή εὐκαιρία νά ἐξιλεωθοῦμε ἒναντι τῶν σφαλμάτων ἀπέναντί τους, νά πλύνωμε τά ὃποια λάθη μας μέ τά δάκρυα τῆς μετανοίας ἒναντι Θεοῦ καί τῶν ἡρώων προγόνων μας.

          Νά ζητήσωμε συγγνώμη γιά ὃσα τούς πικράναμε.  Καί γιά τίς ἀλήθειες πού ἐσκεμμένα ἀποκρύψαμε ἀπό τά παιδιά μας.

          Νά παρουσιάσωμε μέ παρρησία καί καύχηση, μέ λεβεντιά, ὡς Ἓλληνες τά κλέα ἡρώων καί μαρτύρων. Νά προσκυνήσωμε στούς τόπους τῶν θυσιῶν σέ κάθε σπιθαμή τῆς Ἑλληνικῆς γῆς πού ποτίστηκε μέ τό αἷμα μαρτύρων Κληρικῶν καί Λαϊκῶν, ὃλων τῶν Ἑλλήνων ἀνεξαιρέτως, οἱ ὁποῖοι ἀγωνίστηκαν, ὂχι ταξικά, ἀλλά ἑνωμένοι κάτω ἀπό Σταυρό τῆς Ὀρθοδοξίας καί τόν ἲσκιο τῆς Ἁγια-Σοφιᾶς γιά τήν πίστη, γιά τήν ἐλευθερία, γιά τήν ἀξία τοῦ ἀνθρώπου, γιά τόν πολιτισμό.

 «Ἰδού νῦν καιρός εὐπρόσδεκτος, ἰδού καιρός μετανοίας...»