ΑΝΑΣΤΗΘΗΚΕ; (Πάσχα 2021) - π.Θεοδόσιος Μαρτζούχος

 ΑΝΑΣΤΗΘΗΚΕ; (Πάσχα 2021)

π.Θεοδόσιος Μαρτζούχος 

Ξανάρχισε σε μας (και όχι μόνον) αυτό που στο παρελθόν ήταν άγχος και αγωνία και έρευνα (όπως και αν αυτή γινόταν... με ή χωρίς προκαταλήψεις δηλαδή) στον ευρωπαϊκό χώρο, για το πρόσωπο του Χριστού, και ειδικότερα για την Ανάστασή του. Αναστήθηκε ο Χριστός; Σίγουρα ο τάφος ήταν άδειος;

Παλαιότερα η λύση ήταν να αρνηθείς τον ίδιο τον Χριστό και συνεπαγωγικά να «εξαφανίσεις» το θέμα αν αναστήθηκε ή όχι. Σήμερα κάτι τέτοιο είναι κομμάτι δύσκολο και το... μποτιλιάρισμα γίνεται στην Ανάσταση. Όλα, λογικά αντέχονται. Η Ανάσταση όμως είναι μια λάβα που απαιτεί «να κάψει» τον παλαιό κόσμο. Κάποιοι δεν θέλουν να της το επιτρέψουν. Ο Χριστός, λένε, είναι χρήσιμος, όταν στηρίζει την προσωπική και κοινωνική μας ευρυθμία, όχι όμως όταν μας προτρέπει να... θάψουμε τους «νεκρούς» μας! Όπου «νεκροί», είναι αυτά πάνω στα οποία εμείς επενδύσαμε τις αξίες της ζωής μας: Χρήμα – αιώνια νεότητα – ασύδοτη ελευθερία – ΕΓΩ τελικά.

Ένας δάσκαλος (αν ήταν δάσκαλος) είναι πάντοτε ευπρόσδεκτος στους σκεπτόμενους ενήλικες. Ένας κοινωνικός επαναστάτης (αν ήταν κάτι τέτοιο) είναι ελπίδα στα καταπιεσμένα στρώματα της κοινωνίας. Ο Ιταλός φιλόσοφος Benedetto Groce, που δεν γίνεται να τον κατατάξουμε στους απολογητές του Χριστιανισμού, έγραψε: «Ο Χριστιανισμός υπήρξε η πιο μεγάλη επανάσταση, που έκανε ποτέ η ανθρωπότητα».

Ένας φιλόσοφος (που δεν ήταν) είναι προσθήκη εργασίας για homework σ’ αυτούς που τους αρέσει «λέγειν τί καινὸν καὶ ἀκούειν καινότερον», να λένε και να ακούνε νέες απόψεις, όπως οι αρχαίοι Αθηναίοι. Ακόμα και ένας θαυματουργός (αυτό ήταν, αλλά με όρους) είναι χρήσιμη κάλυψη των αναγκών του λαού, αδιάφορη παντελώς για όσους το μόνο που εμπιστεύονται είναι η πρόοδος της επιστήμης. (Σύγχρονος βέβαια μύθος αυτός της επιστήμης, αλλά οι μύθοι καταρρίπτονται εν της πράξει)

Όμως η Ανάσταση είναι... ανοικονόμητη. Αν έγινε πρέπει όλα να αλλάξουν. Να αναστηθούν. Δηλαδή να σηκωθούν από τέλμα που λιμνάζουν βουλιαγμένα σε ποικιλόχρωμες αμαρτίες, θεματολογικά ανάλογες. Σωματικές, ψυχικές, κοινωνικές.

Ας δούμε τα πράγματα με την σειρά. Όταν τελείωσε το δράμα του Χριστού με την Σταύρωση, γύρισε ο καθένας στον τόπο του! Ο Χριστός-Υιός στον Πατέρα, οι ψαράδες στα δίχτυα τους, οι γυναίκες στην κατάθλιψη που γεννιέται, όταν δεν ξέρουμε να χάνουμε.

Τα δίχτυα εκείνα που ήταν μισοσάπια από το νερό, ξεφτισμένα, τρύπια, χιλιομπαλωμένα, που τα είχαν εγκαταλείψει, χωρίς να γυρίσουν να τα κοιτάξουν ούτε αυτά ούτε τον πατέρα τους (οι υιοί Ζεβεδαίου) στην ακρογιαλιά της Τιβεριάδος, βρέθηκαν σε άλλα χέρια «συνετά και φρόνιμα», που τα αποθήκευσαν σε σίγουρο μέρος, γιατί ήξεραν πως «τα όνειρα διαρκούν λίγο και η πείνα κρατάει πολύ, όσο η ίδια η ζωή». Η γυναίκα του Πέτρου, ο πατέρας του Ιάκωβου και του Ιωάννη, ο αδερφός του Θωμά, φύλαξαν τις απόχες και τα δίχτυα με την ελπίδα ή μάλλον με βεβαιότητα, ότι εκείνοι που είχαν φύγει θα γύριζαν μια μέρα πίσω. Η Βασιλεία ίσως είναι ωραία, αλλά η λίμνη είναι γεμάτη ψάρια. Ενδιαφέρουσα η αγιότητα, αλλά ο άνθρωπος δεν ζει μονάχα με το πνεύμα. Ένα ψάρι στο πιάτο είναι σαφέστερο και προτιμότερο από μια θέση-θρόνο στον Ουρανό.

Τέλος πάντων, το σίγουρο είναι ότι πρέπει να αποδώσουμε στον καθένα ό,τι του ανήκει. Στην ιστορία ό,τι είναι ιστορία και στις θεωρίες, φιλοσοφικές ή μη, ό,τι προέρχεται από αυτές. Ο Χριστιανισμός έχει πεθάνει (κατά την γνώμη κάποιων) πολλές φορές, αλλά έχει αναστηθεί, γιατί έχει ένα Θεό... που ήξερε την έξοδο από τον τάφο!

Στην στιγμή της Αναστάσεώς του ο Χριστός δεν ήταν θεατός από κανέναν. Κανένας Ευαγγελιστής δεν αναφέρει με ποιο τρόπο βγήκε από τον τάφο. Ένας απ’ αυτούς μας κάνει γνωστό εμμέσως ότι η έξοδος από τον τάφο συνέβη χωρίς να μετακινηθεί η κυκλική πέτρα που έφραζε την είσοδο και χρειάστηκε άγγελος να την αποκυλίσει σαν άχρηστο πια αντικείμενο, αφού ο τάφος ήταν ήδη κενός. Όλοι, και οι τέσσερεις Ευαγγελιστές, μιλάνε για τον άδειο τάφο που βρήκαν οι γυναίκες (η Μητέρα Του και η παρέα της) και οι απόστολοι Πέτρος και Ιωάννης, τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής. Για ένα ορθάνοιχτο τάφο που είχε εγκαταλείψει ο Χριστός μετά την ταλαιπωρία των βασανιστηρίων της Σταυρώσεως και την «μουμιοποίηση» των περιτυλιγμάτων (μηδέ της κεφαλής εξαιρουμένης) και την περίχυση με ένα τεράστιο όγκο αρωμάτων. Η σκέψη για όσους ξέρουν τι σημαίνει ιουδαϊκή ταφή οδηγεί στην κλοπή. Ζωντανός να βγει από αυτά τα δεδομένα κάποιος αποκλείεται. Αυτό επικαλούνται και οι στρατιώτες... «τον έκλεψαν»...!

Είναι άθλια φαντασία το να ισχυριστούμε, ότι οι μαθητές, που ήταν σοκαρισμένοι από τον θάνατό Του, συμβιβαστήκανε μ’ αυτό, και προβάλλοντας αυτοί οι απλοϊκοί ψαράδες τις θρυμματισμένες ελπίδες τους στην οθόνη της φαντασίας, επινόησαν την ιδέα της Ανάστασης του Ιησού, σαν τρόπο αντιμετώπισης ενός ονείρου, που είχε συντριβεί με φρικτό τρόπο. Κάτι τέτοιο, που μπορεί κατ’ αρχάς να έχει μια ψυχολογική λογική βάση, δεν μπορεί να λειτουργήσει σαν σοβαρή ιστορία στον πρώτο αιώνα!! Υπήρξαν πολλά παρόμοια μεσσιανικά κινήματα στον εβραϊκό κόσμο σύγχρονα με την εποχή του Χριστού. Σε πολλές περιπτώσεις συνήθως ο αρχηγός πέθαινε με βίαιο τρόπο στα χέρια των αρχών. Σε καμία δεν ακούμε την παραμικρή αναφορά των απογοητευμένων οπαδών, που να ισχυρίζονται ότι ο ήρωάς τους είχε αναστηθεί από τους νεκρούς. Η ανάσταση, το ήξεραν καλύτερα από μας, δεν ήταν ιδιωτικό γεγονός. Περιλάμβανε ανθρώπινα σώματα. Έπρεπε να υπάρχει κάπου ένας άδειος τάφος. Ένας εβραίος επαναστάτης, του οποίου ο αρχηγός είχε εκτελεσθεί από τις αρχές και αυτός (ο οπαδός) είχε καταφέρει να δραπετεύσει είχε δύο επιλογές: ή να εγκαταλείψει την επανάσταση ή να βρει έναν άλλον ηγέτη. Βεβαίως οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν και τα δύο!

Ο ισχυρισμός όμως ότι ο αρχηγός - ηγέτης ήταν και πάλι ζωντανός δεν γίνεται να ήταν απλώς επιλογή.

Εκτός αν, φυσικά, ήταν όντως ζωντανός.

Η ιστορική υπόθεση για την Ανάσταση είναι ότι όλοι, εκτός από τους αποστόλους, είχαν κάθε πιθανό κίνητρο να δηλώσουν, τι είχαν κάνει με το σώμα, αν όντως κάτι είχε γίνει με αυτό. Οι απόστολοι ίσως έκλεψαν και έκρυψαν το σώμα, για να ανακοινώσουν ένα ψεύτικο θαύμα. Όμως είναι αδιανόητα δύσκολο να φανταστεί κανείς τους ανθρώπους αυτούς να βασανίζονται και να σκοτώνονται για την αλήθεια ενός θαύματος, το οποίο οι ίδιοι ήξεραν ότι ήταν ψεύτικο.

«Την τρίτη μέρα οι φίλοι του Χριστού, που έφτασαν το πρωί στο σημείο ταφής Του, βρήκαν τον τάφο άδειο και την πέτρα – θύρα πεταμένη. Με πολλά τεκμήρια συνειδητοποίησαν το νέο θαύμα! Αλλά ακόμα περισσότερο κατάλαβαν ότι ο κόσμος που ήξεραν είχε πεθάνει εκείνη την νύχτα. Αυτό που τώρα έβλεπαν ήταν η πρώτη μέρα μιας νέας δημιουργίας, με έναν "νέο ουρανό και μια νέα γη". Και σε μια εμφάνισή Του ως κηπουρού, ο Θεός περπάτησε ξανά στον δροσερό κήπο, όχι πλέον το βράδυ (όπως παληά τότε) αλλά την αυγή» (C. K. Chesterton).

Ανάσταση λοιπόν είναι η δυνατότητα που μας δίνει ο Χριστός να ξαναρχίσουμε την σχέση από την αρχή, από την αυγή. Ας μη μείνουμε στους τύπους και τα έθιμα.

Το φως της Αναστάσεως του Χριστού αυγάζει. Aς «ανοίξουμε τα μάτια μας» δημιουργώντας μια υπαρξιακή σχέση μ’ Αυτόν, που είναι η όντως Ζωή, ώστε να ζήσουμε πραγματικά.

Καλή Ανάσταση

Με ευχές πασχάλιες

π. Θεοδόσιος