Τετάρτη 5 Μαΐου 2021

Εκκλησία και πανδημία: η επόμενη μέρα. Ή μήπως, η επόμενη νύχτα; - π. Βασίλειος Θερμός


 Εκκλησία και πανδημία: η επόμενη μέρα.

Ή μήπως, η επόμενη νύχτα;

π. Βασίλειος Θερμός*

Όταν δημοσιεύθηκε το δεύτερο από τα επίκαιρα κείμενά μου περί της πανδημίας και των ταλαίπωρων «αντιρρησιών συνείδησης», ένας επίσκοπος μού είχε ζητήσει να γίνει τριλογία. Τότε προσπέρασα αμέσως την ιδέα διότι αισθανόμουν ότι δεν είχα να προσθέσω κάτι σε συνέχεια όσων είχα ήδη καταθέσει.

Αλλά κατά το διαρρεύσαν διάστημα, καθώς παρακολουθώ τα τεκταινόμενα εντός του εκκλησιαστικού σώματος και μετέχω στις ζυμώσεις του, πήραν μορφή μέσα μου και πρόσθετοι προβληματισμοί. Αφορούν κυρίως στην ‘κληρονομιά’ την οποία θα αφήσει η πανδημία στην Εκκλησία, μέσω των μέτρων τα οποία τή συνόδευσαν καθώς και των παρενεργειών τους. Τίποτε δεν θα είναι όπως πριν.

Συγγενείς διαιρέθηκαν, φιλίες χάλασαν, πιστοί έχουν διακόψει τις σχέσεις με τον πνευματικό τους. Ούτε λίγο ούτε πολύ, αισθάνομαι ότι όσα διαδραματίσθηκαν (και εξακολουθούν να λαμβάνουν χώρα) στο εν Ελλάδι Σώμα του Χριστού έχουν δημιουργήσει πληγές πάνω του, οι οποίες αναμένουν κατάλληλους θεραπευτικούς χειρισμούς.

Χωρίς χρονοτριβή προχωρώ στην χαρτογράφηση των τραυμάτων, όπως εγώ τά αντιλήφθηκα. Βλέπω λοιπόν τις ακόλουθες κατηγορίες «θυμάτων» της πανδημίας:


-Όσοι είδαν τον ζήλο τους για τη Λατρεία να χαλαρώνει και βρήκαν διέξοδο στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Όσοι είδαν να μειώνεται η πίστη τους εξαιτίας των καταστροφικών συνεπειών της πανδημίας.

Στην ομάδα αυτή περιλαμβάνονται όσοι, για ποικίλους λόγους, ψυχράνθηκαν ως προς την Εκκλησία ή απομακρύνθηκαν εντελώς. Άλλοι επειδή έμειναν για καιρό μακριά από τη φυσική παρουσία. Άλλοι επειδή έχασαν κηρύγματα, συνάξεις, κατηχητικά, κατασκηνώσεις και άλλες ευκαιρίες οι οποίες ακυρώθηκαν. Άλλοι που νόμιζαν ότι ο ιός θα χτυπούσε μόνο τους απρόσεκτους και αδιάφορους, και κατόπιν είδαν να σκοτώνει και προσεκτικούς αλλά ανυπεράσπιστους. Άλλοι επειδή προσδοκούσαν να προφυλαχθούν οι Χριστιανοί αφού προσεύχονταν και κοινωνούσαν, ενώ τώρα βλέπουν έκπληκτοι να αρρωσταίνουν και να πεθαίνουν όπως όλοι.

Ειδικά η τελευταία κατηγορία θυμίζει τον απίστευτο συγκλονισμό τον οποίο βίωσαν ευλαβείς Εβραίοι κατά την εξολόθρευσή τους από τους ναζί, αλλά και όσοι επέζησαν από αυτήν. Όσοι διατηρούσαν ζωηρές στην καρδιά τους τις υποσχέσεις του Θεού στην Παλαιά Διαθήκη ότι θα φροντίζει τον λαό Του, δοκιμάστηκαν σκληρά από την διάψευση και το βίωμα της απόλυτης εγκατάλειψης. Το πανάρχαιο ζήτημα της θεοδικίας επανήλθε τώρα για κάποιους Χριστιανούς, τηρουμένων των αναλογιών, οι οποίοι καλούνται να ανακαλύψουν ποιος είναι στην πραγματικότητα ο Θεός –πάντως κάτι διαφορετικό από εκείνο που ενόμιζαν…


-Όσοι ενοχλήθηκαν από τους αρνητές των μέτρων και έζησαν με ένταση τον πειρασμό του φόβου και του θυμού καθώς τούς έβλεπαν ανέμελους ή προκλητικά αδιάφορους. Ιδιαίτερη θέση καταλαμβάνουν εδώ όσοι πιστοί είχαν στην οικογένειά τους μέλος με ελαττωμένη ανοσολογική επάρκεια (άτομο σε ανοσοκαταστολή λόγω χημειοθεραπείας ή μεταμόσχευσης) ή γενικώς εξασθενημένο. Στην περίπτωση αυτή η απουσία από τη Λατρεία αναγκαστικά γινόταν υποχρεωτική για ολόκληρη την οικογένεια, αφήνοντας τον χώρο του ναού στους αρνητές για να θριαμβολογούν!

Θα ήθελα να διαβεβαιώσω τους επισκόπους και πρεσβυτέρους μας πως η διαχείριση αυτών των αδελφών μας θα αποτελέσει σημαντικό ποιμαντικό ζήτημα. Ο πόθος τους για συμμετοχή στη Λειτουργία και στις άλλες ακολουθίες, ιδιαίτερα της Μεγάλης Εβδομάδας, προσέκρουε στην πείσμονα άρνηση των αξιοθρήνητων «αντιρρησιών συνείδησης» να φορούν μάσκα. Η απολύτως δικαιολογημένη ενόχληση σε ορισμένους έχει λάβει διαστάσεις οργής. Έχω επανειλημμένα ακούσει τη φράση «Δεν ξέρω πια αν ανήκουμε στην ίδια Εκκλησία με εκείνους»!

Πώς θα διαχειρισθούμε αυτόν τον θυμό; Πώς θα αντιμετωπίσουμε τα συνακόλουθα παράπονά τους από τους εφημερίους οι οποίοι αμέλησαν να επιβάλουν την τάξη; Πώς θα συνεχίσουν να συνυπάρχουν με τους αρνητές μετά την άρση των μέτρων; Πώς θα επουλωθή στις καρδιές τους η τραυματική εμπειρία την οποία αποκόμισαν, πως η Εκκλησία αποτελεί τσιφλίκι των ολίγων οι οποίοι, με την ανοχή των εφημερίων, καταντούν να τρομοκρατούν τους πολλούς;

 

-Όσοι σκανδαλίστηκαν ή απογοητεύθηκαν ή πικράθηκαν από την αυθαίρετη στάση των εφημερίων τους. Μιλάμε για κληρικούς αρνητές των μέτρων, ή ερμηνεύοντες και εφαρμόζοντες τα μέτρα κατά το δοκούν, ή απλώς προσωπολήπτες.

Εδώ περιλαμβάνονται οι σώφρονες και υπάκουοι στη Σύνοδο Χριστιανοί οι οποίοι, για κακή τους τύχη, βρέθηκαν να έχουν εφημερίους αρνητές. Άλλοι εκ των κληρικών αυτών αγνόησαν τα μέτρα σιωπηρά (αυτό στην ψυχολογική γλώσσα λέγεται «παθητική επιθετικότητα») και άλλοι εκφώνησαν πύρινα λόγια εναντίον τους. Πώς λοιπόν θα συνεχίσουν να είναι ποιμένες των ανθρώπων οι οποίοι πίστεψαν στα μέτρα; Πώς μπορούν θα συνεχίζουν να κοιτούν στα μάτια τους ενορίτες τους; Και τι ακριβώς προσδοκούμε από τους πιστούς αυτούς τώρα;

Σε άλλες ενορίες τήρησαν το όριο των παρόντων πιστών αλλά ο προϊστάμενος είχε ειδοποιήσει συγκεκριμένες οικογένειες οι οποίες προσέρχονταν σταθερά και πολύ νωρίς, με αποτέλεσμα κατόπιν η πόρτα να κλειδώνει για τους υπόλοιπους! Σε άλλες ενορίες δεν υπήρξε προτίμηση και ειδοποίηση, αλλά έσπευδαν οι οικογένειες των «ζηλωτών» να κάνουν κατάληψη του ναού (σε κάθε ακολουθία, οι ίδιοι!) εξαντλώντας έτσι το αριθμητικό όριο και συνεπώς εμποδίζοντας άλλους να εισέλθουν – με την ανοχή των εφημερίων. Ποια ακριβώς ζωή περιμένουμε να έχει στο εξής μια τέτοια εκκλησιαστική κοινότητα;

Πολλές ενορίες με αρνητή εφημέριο βίωσαν μια έμμεση διακήρυξη εκ μέρους του, του τύπου «δεν μέ ενδιαφέρετε εσείς» (οι φοβούμενοι και νομοταγείς), «οι άλλοι μετράνε για εμένα πιο πολύ» (οι αρνητές). Οι απλοί Χριστιανοί, που δεν «μετρούσαν», είδαν την υπεροψία στα πρόσωπα των αρνητών συνενοριτών τους, τους δε ιερείς τους είδαν να τήν επιβραβεύουν αφού ήταν τα χαϊδεμένα παιδιά τους. Όταν, λοιπόν, απουσιάζουν θεμελιώδη κριτήρια πνευματικής διάκρισης, όταν αυτοί οι κληρικοί αδυνατούν να διαγνώσουν την ασπλαγχνία και υπερηφάνεια, πώς θα συνεχίσουν να είναι πνευματικοί; Πώς θα διεκδικήσουν σεβασμό ενώ έδειξαν τόση περιφρόνηση;

Το θέμα δεν είναι αμελητέο. Δεν έχουν όλοι οι Χριστιανοί την πολυτέλεια να αλλάξουν ενορία και να εκκλησιάζονται αλλού.

 

-Όσοι εντάχθηκαν στους αρνητές ενσυνείδητα, αποκαλύπτοντας τις ζηλωτικές καταβολές τους ή τις ζηλωτικού τύπου επιδράσεις τις οποίες δέχονταν επί σειρά ετών από συγκεκριμένους πνευματικούς. Από πολλών ετών αρκετοί είχαμε επισημάνει τον σεκταριστικό χαρακτήρα τέτοιων ομάδων, τον οποίο εκείνοι αρνούντο επίμονα, κρυπτόμενοι πίσω από την «υπακοή στην Εκκλησία» την οποία δήθεν εμείς οι «νεωτεριστές» δεν κάναμε. Ήλθε ο κορονοϊός και τούς απογύμνωσε από τα προσχήματα, όμως, αποκαλύπτοντας το πραγματικό τους καθεστώς: ομάδες με όλα τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά των σεκτών (προσωπολατρία, απομονωτισμός, ιδιορρυθμία, υπεροψία) εκτός από το περιεχόμενο της πίστης!

Καθώς, μάλιστα, πολλοί από τους αρνητές συμβαίνει να είναι πολύτεκνοι, αντιλαμβανόμαστε ότι πολλαπλασιάζονταν οι εστίες μόλυνσης. Περιττό να τονίσω πόση ζημιά έχει πάθει πλέον στις συνειδήσεις κάποιων Χριστιανών η πολυτεκνία καθεαυτή (ενώ δεν θα έπρεπε), καθώς πλέον τήν συνδέουν με τον φανατισμό.

Ηπιότερη περίπτωση εδώ αποτελούν όσοι δεν χαρακτηρίζονταν από συνειδητό πνεύμα αντίρρησης, αλλά λειτούργησαν ως «κάλαμοι υπό ανέμου σαλευόμενοι», εκτιθέμενοι δηλαδή σε πληθώρα συγχυτικών, εσφαλμένων, επιπόλαιων, ή και παρανοϊκών ερεθισμάτων, κυρίως από το διαδίκτυο. Πηγές των ερεθισμάτων αυτών ήταν και είναι ή πλανεμένοι κληρικοί ή διάφοροι κοσμικοί ακραίοι «αντισυστημικοί».

Όσο και αν υπήρξαν ευάλωτοι επειδή ήταν ακατάρτιστοι ή ανώριμοι, αυτό που μετράει είναι ότι θέλουν να είναι Χριστιανοί και τώρα βρίσκονται σε σύγχυση. Πρόκειται για εκείνους οι οποίοι συγκέντρωναν εναγωνίως γνώμες από κληρικούς: «Πάτερ, εσείς τι λέτε; Να κάνουμε το εμβόλιο;». Τα ποιμαντικά προβλήματα  με αυτούς δεν θα τελειώσουν με τη λήξη της πανδημίας, διότι «έχουν ανοίξει δουλειές» με το διαδίκτυο το οποίο θα συνεχίζει να δηλητηριάζει τη ζωή τους και σε άλλα θέματα.

 

-Όσοι άθελά τους αποκάλυψαν τη σύγχυση και την άγνοια που τούς διακατέχουν σχετικά με τη Λατρεία, τη νηστεία, τη Θεία Κοινωνία.

Η αλλαγή των χρόνιων σταθερών που συνέβη εφέτος με την μετάθεση της ώρας εορτασμού της Αναστάσεως, αποσταθεροποίησε πολλούς και κατέδειξε τη σαθρότητα των λειτουργικών εθίμων. Όπως όταν η άμπωτις τραβά τα νερά και αποκαλύπτει τον βυθό με ό,τι σκουπίδι αυτός έκρυβε μέσα του, έτσι και η ενωρίτερη φετινή Ανάσταση ανέδειξε τις παντός είδους απόψεις που εμφιλοχωρούσαν.

Ευτυχώς αυτή τη φορά δεν είχαμε την ανοησία της επίσημης κρατικής υποδοχής του αγίου φωτός. Δεν έλειψαν όμως οι γελοιότητες. Μαζί με τις εκδηλώσεις τύπου σόου (χτύπημα κατσαρολικών, τρέξιμο μέσα στο ναό με σημαίες, χοροπηδητά ιερέων) τις οποίες –κακώς!- κοντεύουμε να συνηθίσουμε, παρουσιάστηκαν και άλλα. Άλλος έκανε κόλπα στριφογυρίζοντας τον δίσκο! Κάποιοι συνέστησαν τήρηση της νηστείας μέχρι τα μεσάνυχτα, παρά το ότι λειτουργηθήκαμε και κοινωνήσαμε νωρίτερα! Ορισμένοι έψαλαν τον αναστάσιμο όρθρο επαναλαμβάνοντας πολλάκις τα τροπάρια ώστε οι πιστοί να κοινωνήσουν μετά τις 12!

Είναι φορές που μέ εντυπωσιάζει η παχυλή άγνοια που επικρατεί μεταξύ των κληρικών γύρω από τη Λατρεία. Αλλά εδώ, εκτός από την άγνοια, προστίθεται και η ανίερη ευρηματικότητα. Λογικό: όταν η Λατρεία τελείται παθητικά, χωρίς ουσιαστική συμμετοχή των λαϊκών, χωρίς συμψαλμωδία και ζωντανό διάλογο λαού και λειτουργού, τότε καταφεύγουμε σε εξτρεμιστικές ακρότητες κοσμικού τύπου για να δείξουμε τη χαρά μας ή απλώς για να ξεφύγουμε από τη ρουτίνα μας. Η φύση απεχθάνεται τα κενά…

Επίσης αποκαλύφθηκε εκείνο που φωνάζαμε επί χρόνια, πως η επίκληση της Παράδοσης εκ μέρους τους είναι προσχηματική. Οι «επαγγελματίες προστάτες της Ορθοδοξίας» δεν έχουν ιδέα ποια είναι η αληθινή Παράδοση. Αγχώθηκαν και όρθωσαν απαγορευτικό τείχος στην προ του μεσονυκτίου Θεία Κοινωνία στηριζόμενοι στα ρολόγια τα οποία ήλθαν από την επάρατη γι’ αυτούς Δύση πριν από 2 αιώνες! Τα επιχειρήματά τους βασίζονται στην σύγχρονη Δυτική τεχνολογία!

Την ίδια ώρα δεν έχουν διαμαρτυρηθή ποτέ που ολόκληρη τη Μεγάλη Εβδομάδα τελούμε τις ακολουθίες από 8 έως 12 ώρες πριν από τη φυσιολογική τους θέση! Σε σημείο που έχει εντυπωθή πια στον λαό μας: αν ρωτήσουμε τον κόσμο, κάθε ηλικίας, «Ποια μέρα σταυρώθηκε ο Χριστός;» θα απαντήσουν όλοι «τη Μεγάλη Πέμπτη»!…

Ας προσθέσω και κάτι ακόμη εδώ. Μήπως με την απαγόρευση της κυκλοφορίας αργά το βράδυ μάς δόθηκε μια ιστορική ευκαιρία την οποία απεμπολήσαμε; Ήμουν νιός και γέρασα ακούγοντας την εύλογη δυσφορία γύρω μου για τους θορυβώδεις «τουρίστες» της Αναστάσεως. Ούτε αυτοί μετέχουν στο νόημα της εορτής ούτε τους άλλους αφήνουν «εισελθείν». Με τα εκκωφαντικά βεγγαλικά τους κάνουν αισθητή την ατομικότητά τους και σύντομα απέρχονται «ίνα φάγωσι το Πάσχα».

Πάντοτε μάς ενοχλούσε το φαινόμενο. Τι μάς εμπόδιζε λοιπόν τώρα να μεταθέσουμε την όλη τελετή τις πρώτες πρωινές ώρες; Μια τέτοια λύση θα είχε δύο ευεργετήματα: ούτε τις φωνασκίες των φονταμενταλιστών θα εισπράτταμε ότι δήθεν κάνουμε Ανάσταση το Σάββατο, ούτε κανείς από τους ταραξίες θα χαλούσε τον ύπνο του νωρίς το πρωί για να κάνει την επίδειξή του. Μήπως μάς δόθηκε η δυνατότητα οριστικής λύσης του προβλήματος και τήν αρνηθήκαμε; Και αν όντως συνέβη αυτό, μήπως φανερώνει ότι δεν επιθυμούμε κατά βάθος να διαρρήξουμε τους δεσμούς μας με τους φολκλορικώς εορτάζοντες το Πάσχα; Ίσως αυτή η αμφιθυμία να είναι αξιοθαύμαστα διαγνωστική για τον εκκλησιαστικό μας οργανισμό…

 

-Τέλος, μια άλλη κατηγορία που θα αποτελέσει ξεχωριστό ποιμαντικό πρόβλημα είναι οι κληρικοί αντιρρησίες. Αποτελεί τραγική πλάνη η πεποίθησή τους ότι με την άρνηση των μέτρων δίνουν εξετάσεις πίστεως, ενώ στην πραγματικότητα έχουν πέσει θύματα μιας σκληρής ιδεολογίας. Τόσο σκληρής ώστε οι περισσότεροι δεν άλλαξαν στο ελάχιστο ούτε μετά από τη βαρειά νόσησή τους κατά την οποία κινδύνεψε η ζωή τους! Χαιρόμαστε πολύ που διασώθηκαν, αλλά τίς ρύσεται αυτούς από της εμμονής τους;

Μάλλον κανείς, αν αναλογισθούμε την αποκαρδιωτική εξέλιξη που είχε επί έναν αιώνα το παλαιοημερολογιτικό. Ας μην τό θεωρούμε διαφορετικό ζήτημα. Πρόκειται για ακριβώς την ίδια δυναμική. Αν σήμερα δεν οδηγούνται οι αντιρρησίες στο σχίσμα, αυτό οφείλεται στο ότι, εκατό χρόνια μετά, έχει μεσολαβήσει άνοδος του μορφωτικού επιπέδου, οξεία καταδίκη των σχισμάτων από την Θεολογία, καθώς και έλλειψη επισκόπων που θα συνέπρατταν στο σχίσμα (ήταν ο κρίσιμος παράγοντας που διαιώνισε το παλαιοημερολογιτικό αφού οι τότε αποσχισθέντες επίσκοποι χειροτόνησαν άλλους).

Αλλά ας μην ξεθαρρεύουμε με αυτό. Η διατήρηση της μνημόνευσης του επισκόπου από μόνη της, ενώ είναι σημαντική από εκκλησιολογικής πλευράς, δεν λέει απολύτως τίποτε ως ψυχολογικό γεγονός. Οι αρνητές των μέτρων ζουν ήδη σε ψυχική κατάσταση σχίσματος. Στο μυαλό τους και στην καρδιά τους η αληθινή και γνήσια Εκκλησία είναι αυτή την οποία πρεσβεύουν οι ίδιοι. Όλοι οι υπόλοιποι είμαστε συμβιβασμένοι, χλιαροί, εκκοσμικευμένοι, ανθρωπάρεσκοι, πιστοί των εσχάτων ημερών κατά τις οποίες έρχεται η οργή του Θεού επί τους υιούς της απειθείας…

Σε κάποιες δηλώσεις κληρικών κατά την περίοδο των μέτρων, και μάλιστα από της Ωραίας Πύλης, αισθάνεται κανείς ότι «αρπαγμόν ηγήσαντο» τη δύναμη της ιερωσύνης! Ο φανατισμός, ενισχυόμενος από την εξουσιαστική νοοτροπία, έχει τη δύναμη να κάνει το άσπρο μαύρο, και αντίστροφα. Αντί να ντρέπονται από τη συναίσθηση ότι παίρνουν στον λαιμό τους αθώους ανθρώπους, χωρίς ίχνος επίγνωσης της πλάνης τους έχουν το θράσος να «πουλάνε τσαμπουκά» ως θεματοφύλακες της Ορθοδοξίας. Αλλά, όπως γνωρίζουμε, οι αληθινοί Ομολογητές δεν χαρακτηρίζονταν από τέτοιο ήθος!

Μια επιπλέον διάσταση του προβλήματος «κληρικοί αρνητές» βρίσκεται στους συνεφημέριους. Ποιος είναι σε θέση να συλλάβει τα συναισθήματα του κληρικού ο οποίος τηρεί τα μέτρα ενώ συνυπηρετεί με κληρικό αρνητή; Ποιος θα μπορούσε να αισθανθή την αγωνία του, τις εσωτερικές συγκρούσεις του, τη θλίψη του, τον θυμό του; Και πώς θα συνεχίσουν αυτοί τώρα να συλλειτουργούν και να συνεργάζονται στην ίδια ενορία; Κατά μείζονα λόγο αν και το ποίμνιο είναι διχασμένο;

Δεν θα ήθελα να αντιμετωπίζω τα διλήμματα που τώρα αναγκαστικά (φαντάζομαι ότι) βιώνουν οι επίσκοποί μας. Είναι πλέον πολύ πιθανό πως οι αρνητές κληρικοί, με τις προτροπές τους, τις απαγορεύσεις τους, και με το παράδειγμά τους, έγιναν αιτία κάποιων θανάτων! Πώς θα πρέπει να αντιμετωπίσει κανείς αυτές τις ανθρωποκτονίες εξ αμελείας κατά συρροήν;

Σημαντικό επίσης θα είναι να πεισθούν όσοι κληρικοί άλλαξαν στάση και έπαψαν να είναι αρνητές, επειδή αρρώστησαν οι ίδιοι ή προσφιλή τους πρόσωπα, να διακηρύξουν δημοσίως την αλλαγή τους έτσι ώστε να βοηθηθούν κάποιοι καλοπροαίρετοι λαϊκοί να αλλάξουν και αυτοί.

                                                *

Είμαι βέβαιος ότι τις αγωνίες αυτές συμμερίζονται πληθώρα κληρικών και λαϊκών. Εγώ απλώς ανέλαβα την πρωτοβουλία της καταγραφής, σε νοηματική συνέχεια με τα δύο προηγηθέντα κείμενα.

Οι πανδημίες, μάς λένε οι ειδικοί, αναδιατάσσουν τον κοινωνικό χάρτη. Όπως φαίνεται, η παρούσα πανδημία θα τροποποιήσει δραστικά και τον χάρτη του εν Ελλάδι Σώματος του Χριστού. Θα αρκεσθούμε να παρακολουθούμε το θέαμα; Ή θα επέμβουμε ενεργητικά ώστε να γίνουμε μέρος της λύσης;

Από το πώς θα αντιμετωπίσουμε τις καινούργιες ποιμαντικές προκλήσεις θα εξαρτηθή αν το αύριο θα είναι φωτεινή μέρα ή νύχτα σκοτεινή.

 

π. Βασίλειος Θερμός Ψυχίατρος παιδιών καί εφήβων. Δρ. Θεολογικής Σχολής του Παν/μιου Αθηνών. Αναπληρωτής καθηγητής στην Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθηνών

34 σχόλια:

Ορφέας είπε...

Λησμονείτε κάτι σημαντικό: Εάν ένας ιερέας ή ένας χώρος έχει ήδη χαρακτηρίσει «δογματικό θέμα» την χρήση μάσκας εντός των ναών, λυπάμαι, αλλά η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη. Ουδείς πρόκειται κατόπιν να παραδεχθεί πως έσφαλε ότι και να συμβεί σε αυτόν ή τους γύρω του.
Πολύτεκνη γνωστή μου οικογένεια εμπρός στα μάτια μου έκανε μεταβολή και έφυγε από εκκλησία που είχε αναρτήσει προειδοποίηση για τήρηση μέτρων. Αυτή η συμπεριφορά, δεν είναι συμπεριφορά απλού αρνητή/επιφυλακτικού/σκεπτόμενου.
Είναι συμπεριφορά ανθρώπου που έχει λάβει συγκεκριμένη ποιμαντική οδηγία: «Μακριά από ναούς που τηρούνται μέτρα-κίνδυνος κολασμού!»
Είναι συμπεριφορά-απόρροια μίας κατάστασης που απέτυχε να αντιμετωπιστεί εν τη γεννέσει της: Έχουμε ποιμένες έγκριτους που έπρεπε εγκαίρως να ανοίξουν ΔΗΜΟΣΙΟ ΕΠΩΝΥΜΟ εκκλησιαστικό διάλογο, αν όχι προσωπική αντιπαράθεση με τους τέσσερις -πέντε επικρατέστερους αρνητές της μασκοφορίας.

Ανώνυμος είπε...

Όλα αυτά δείχνουν την ποιμαντική σας αγωνία και την ευθηνή σας. Στην Εκκλησία το μορφωτικό επίπεδο των κληρικών μπορεί να είναι του πανεπιστημίου αλλά πολλοί από αυτούς δεν μπορούν να συμβαδίσουν με τα προβλήματα ούτε να κατανοήσουν την ευθηνή τους την ποιμαντική. Από αυτό δεν εξαιρώ τους Αρχιερείς. Το όλο κακό οι δεν ζουν στον κόσμο αλλά στον κόσμο τους.

Ανώνυμος είπε...

Τα λέει το όλα.

Ανώνυμος είπε...

Αυτή την επόμενη μέρα δεν την σκέπτεται κανένας από όσους σήμερα φωνάζουν και διχάζουν τους χριστιανούς.

Ανώνυμος είπε...

Η προτροπή του Επισκόπου ήταν καλή. Ελπίδα όλων των αναγνωστών είναι με σοβαρότητα η Εκκλησία να αντιμετωπίσει το αύριο. Οι επισημάνσεις σας προβληματίζου πολλούς από εμάς. Θα υπάρξει άραγε σοβαρή αντιμετώπιση ή θα βρεθεί για μια ακόμη φορά η διοικούσα εκκλησία απροετοίμαστη για να παιδαγωγήσει το ποίμνιό της.

Ανώνυμος είπε...

Φιλίες κλπ χάλασαν από μερίδα ανθρώπων της εκκλησίας που πιστεύουν και προωθούν συνωμοσιολογίες. Στους επιλεγόμενους κοσμικούς δεν υπάρχουν τέτοια προβλήματα. Το μεγάλο πρόβλημα της διαιρέσεως είναι οι ιερείς. Αντί να ενώνουν χωρίζουν. Σε αυτό συντελεί με την ανοχή της η υπέρτατη αρχή δηλαδή οι μητροπολίτες

Ανώνυμος είπε...

Η νύχτα αυτή θα είναι αξημέρωτη γιατί όλο και παγιώνονται αυτά που με λογικό τρόπο μας εξηγεί ο π. Βασίλειος αλλά δεν μπορούν να τα δουν οι προϊστάμενοι ναών και ιεροκήρυκες που το παίζουν ιατροί. Δεν βλέπω φως στο τούνελ. Όσο πάει και το μεγαλώνουν οι αντιδραστικοί το χάσμα….

Ανώνυμος είπε...

1oν .Όσον αφορά στη μάσκα:Ο δεύτερος πειρασμός του Κυρίου στο Σαραντάριο είναι η απάντηση, "ουκ εκπειράσεις Κύριον τον Θεόν σου". Οι υπερχριστιανοί αρνητές ,που αρνούνται τη μάσκα είναι επικίνδυνοι. Δεν ξέρω αν η μάσκα προστατεύει από τον κορωνοϊό ,είναι βέβαιο όμως ότι εξαφάνισε γρίππη κρυολογήματα,μηνιγγίτιδες
και τόσα άλλά νοσήματα
2ον Το εμβόλιο: γενικώς τα εμβόλια άλλαξαν την πορεία των νοσημάτων και της Ιατρικής.Οι αρνητές τους έχουν άδικο . Όμως προϋπόθεση για τη χορήγηση ενος εμβολίου είναι οι ασφαλείς κλινικές μελέτες σε μεγάλο αριθμό εθελοντών, Σύμφωνα με ομολογία του προέδρου του ΕΟΦ το Σάββατο του Λαζάρου σε ημερίδα της θεραπευτικής Κλινικής του ΕΚΠΑ ,τα εμβόλια αποδόθηκαν στην κυκλοφορία με ελάχιστες κλινικές έρευνες παγκοσμίως , Και με ιδιαίτερη σπουδή ο ΠΟΥ τα απέδωσε στην κυκλοφορία, Είναι λοιπόν απόλυτα δικαιολογημένοι όσοι εκφράζουν επιφυλάξεις και σκεπτικισμό για τον εμβολιασμό, Εξ άλλου πολλές παρενέργειες αποκαλύπτονται όψιμα. Και είναι απάνθρωπες οι μεγαλοστομίες ορισμένων εναντίον εκείνων που αντιμετωπίζουν τον εμβολιασμό με περίσκεψη.
3ον Όσον αφορά τον χρόνο της Αναστάσεως : Ο Θεός είναι άχρονος "Χίλια Έτη εν οφθαλμοίς Σου Κύριε η ημέρα η χθες ήτις διήλθε". Η μομφή είναι προς τους εισηγητές του μέτρου λες και άν για μια βραδιά παρατεινόταν η κυκλοφορία για δ΄ύο ώρες θα επιβαρυνόταν τόσο πολύ το ιικό φορτίο.Αύριο που θα έχουμε πορείες που τις αφήνουν συνειδητά δεν θα έχουμε επιβάρυνση;Πάντως είναι προτιμότερη η ετεροχρονισμένη Ανάσταση από την "μη Ανάσταση" του 2020. Αν στο πίσω μέρος του μυαλού των κυβερνώντων δεν υπήρχε κάτι άλλο,θα μπορούσαμε και πέρυσι να εορτάσουμε το Πάσχα ,όπως έγινε στην Ανατολική Ευρώπη.
4ον Το θέμα του Αγίου Φωτός. Δεν είναι φολκλορική εκδήλωση . Η φετεινή υποβάθμιση της υποδοχής από πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν και το 2005 δεν είναι τυχαία. Έτσι καταλύθηκε η Αποστολική διαδοχή στα Ιεροσόλυμα. Το Άγιο Φως είναι το μόνο ορατό επαναλαμβανόμενο θαύμα. Όσοι δεν το πιστεύουν δεν χρειάζεται να μας διαποιμαίνουν.
Ευχαριστούμε την κα Γιαμαρέλλου και την κα Λινού για την ομολογία τους στο θέμα της Θείας Κοινωνίας

Ανώνυμος είπε...

Σε τέτοιας έκτασης φαινόμενα, πολέμους, πανδημίες κλπ, οι βεβαιότητες της θρησκευτικής-εκκλησιαστικής ζωής κλονίζονται και δημιουργούνται όλα αυτά τα προβλήματα που είδαμε. Ειδικά όταν ο κίνδυνος είναι ορατός μεν, όχι απόλυτα θανάσιμος δε. Αν είχαμε θνητότητα στο 30% για παράδειγμα, θα ήταν εντελώς διαφορετική η κατάσταση.

Από εκεί και πέρα, η επόμενη ημέρα πάντα έχει τεράστιο ενδιαφέρον και απαιτεί υπομονή και προσοχή ώστε να θεραπευτούν κατά το δυνατόν οι πληγές που άνοιξαν. Όλα όσα αποφασιστούν να γίνουν θα πρέπει να γίνουν με αργά βήματα ώστε να μη διαλυθεί τελείως η εύθραυστη έτσι κι αλλιώς ισορροπία που υπάρχει.

Και ναι, κι εγώ αναρωτήθηκα να ανήκω στην ίδια Εκκλησία με τους αρνητές, αλλά η απάντηση είναι πως στην ίδια Εκκλησία ανήκουμε, όπως ανήκαν και οι παλαιότεροι από εμάς. Δεν υπήρχαν τέτοιου είδους προβλήματα από την αρχαία κιόλας Εκκλησία; Όλα περνάνε με τον καιρό και όλες οι πληγές κλείνουν. Μερικές αφήνουν και κάποιο σημάδι αλλά δεν πειράζει.

Κ.Λ.

antonios είπε...

Οι κρίσεις είναι από Θεού επιτρεπτές για να βγαίνουν στην επιφάνεια όλες οι παραφυσιν καταστάσεις της ψυχής, τα συμπλέγματα μας και τα πάθη μας. Όπως πολύ εύστοχα είπε ένας πνευματικός, μας αρέσει ν αομιλούμε για τον σταυρό τυο Κυρίου,αλλά κανένας δεν θέλει να τον ανέβει. Ειμαστε μέλη της Εκκλησίας γιατι πιστέυουμε στον Χριστό, γιατι πιστεύουμε πως είναι η Ζωή και η Ανάσταση.Η ζωή αυτή υπάρχει στην αγάπη που θυσιάζεται για τυον πλησίον, που τον ευλογεί ακόμα κι αν είναι εχθρός, που του δίνει τροφή όταν πεινά. Είναι εκείνος που αγωνίζεται να τηρήσεις τις εντολές του Χριστού για να κοινωνήσει Αυτόν. Αλλοι αρπαζουν την ευκαιρία που τους δίνει ο Κύριος και άλλοι τα προσπερνούν, από τυφλότητα και πόρωση καρδιάς.Όπως είπε ο Κύριος στον προφήτη Ησαία, με τιμούν με τα χείλη αλλα η καρδιά τους απέχει από μένα.....Ισως θα πρεπει να προσευχόμαστε με πολλή δύναμη να αποκτηθεί η εντός της Εκκλησίας ομόνοια, το αυτό πιστεύειν, πρίν αναζητήσουμε τη σωτηρία των "εκτός του σώματος". Χριστός ανέστη!

Konstantinos είπε...

Πολὺ σωστὲς καὶ χρήσιμες σκέψεις-προτάσεις. Καλὸ εἶναι νὰ τὶς προσέξουμε περισσότερο καὶ μάλιστα νὰ έμβαθύνουμε σ'αὐτές Εὐχαριστοῦμε π. Βασίλειε π. κ

Ανώνυμος είπε...

Γιατί να εντυπωσιάζει η άγνοια των των κληρικων στα θέματα λατρείας; Όταν σπούδασα στην Θεολογική ήμασταν 4 άτομα (λαϊκοί) στο μάθημα της Ερμηνείας της Θείας Λειτουργίας. Ήμουν ΜΌΝΗ ΜΟΥ στο μάθημα της Τελετουργικής! Το βιβλίο για το μάθημα ήταν για την Μορφωτική Αξία του Τριωδιου και ο καθηγητής, ο. Π Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος είπε ότι αφού θα διαβάσουμε το βιβλίο για την εξεταστική στο μάθημα θα μιλήσει για τα δύο είδη βαπτίσματος στην Καινή Διαθήκη. Όταν έφτασε η εξεταστική εμφανίστηκαν 10 ιερείς που δεν είχαν πατήσει ποτέ στο μάθημα και σχεδόν λυποθυμησαν όταν ξεκίνησε με μένα και με ρώτησε πόσα είδη βαπτίσματος υπάρχουν στην Καινή Διαθήκη. Μονο αυτό με ρώτησε και μετά τους έψησε για το Τριώδιο. Ευτυχώς που υπάρχουν εξαιρέσεις αλλά συνήθως ήταν κληρικοι που ήθελαν να περάσουν εύκολα τις εξετάσεις χωρίς να ξέρουν τίποτα. (Έχω κάνει επιτήρηση στις εξετάσεις στα Λειτουργικά μαθήματα και τα έχω δει όλα.) Πάντα έλεγα ότι αυτό θα έχει σοβαρές επιπτώσεις και σήμερα το πληρώνουμε.

Ανώνυμος είπε...

Οι περισσότερες από τις κρίσεις που κάνει ο π. Βασίλειος, για αρνητές που εμποδιζαν τους άλλους να εκκλησιαστούν, για Ιερείς που δεν επέβαλαν την τάξη, "πουλάνε τσαμπουκά", παίρνουν στο λαιμό τους αθώους ανθρώπους, κλπ., κλπ., είναι εντελώς αστήρικτες.
Οταν ο πιστός φορέσει τη μάσκα του, εισέλθει στον ναό, και σταθή σε απόσταση 1,5 - 2 μέτρων από τους αρνητές, όσοι και άν είναι αυτοί, τί κίνδυνο διατρέχει ?
Αν υπολογίσουμε δέ, ότι ασφαλώς δεν είναι όλοι οι αρνητές της μάσκας φορείς του ιού, το ποσοστό κινδύνου είναι ακόμη μικρότερο.
Νομίζω ότι χρειαζόταν μία ρεαλιστικότερη προσέγγιση στο όλο θέμα με περισσότερη ψυχραιμία.





















Γιάννης Ιωαννίδης είπε...

Ποιος είναι ο χώρος στον οποίο υφίσταται ο μεγαλύτερος κίνδυνος να νοσήσει κανείς;
Το νοσοκομείο!
Όλοι όμως οι άρρωστοι προστρέχουν υποχρεωτικά σε αυτό.
Οι περισσότεροι δε που πεθαίνουν, πεθαίνουν εντός του νοσοκομείου, διαχρονικά.
Σκέφθηκε ποτέ κανείς, σε καιρό εξάρσεως οποιασδήποτε ασθένειας, οσοδήποτε μεταδοτικής, να διατάξει ως μέτρο προστασίας το… κλείσιμο των νοσοκομείων;
Νοσοκομείο όμως είναι και η Εκκλησία, ο ιερός Ναός.
Όχι μόνον των ψυχών, αλλά και των σωμάτων.
Σε παλαιότερες μάλιστα εποχές, ήταν το μοναδικό πραγματικό νοσοκομείο των σωμάτων, καθώς οι δυνατότητες της συμβατικής ιατρικής ήσαν πολύ περιορισμένες.
Ωστόσο, για τους απίστους, ο Ιερός Ναός δεν είναι νοσοκομείο των σωμάτων.
Ελαφρά τη καρδία διέταξαν πέρυσι το πλήρες κλείσιμο των Εκκλησιών, εκφράζοντας την πλήρη περιφρόνησή τους στον Ιατρό των ψυχών και των σωμάτων.
Ο εντολοδόχος του Open society μάλιστα, εκπόνησε και εφήρμοσε, με την συνέργεια του θηριόψυχου προκατόχου του και των εξωνημένων ΜΜΕ, την μεγαλύτερη εκστρατεία συκοφάντησης των μυστηρίων των Χριστιανών, που έλαβε ποτέ χώρα κατά την διάρκεια του ελευθέρου βίου του ελληνικού λαού.
Ήταν φυσικό, ως αντίδραση στην ιταμή αυτή συμπεριφορά των απίστων, να εμφανισθούν αντίρροπες τάσεις στον χώρο των πιστών.
Είναι πράγματι δυσάρεστο ότι πολλοί φαίνεται να μην αντιλαμβάνονται την ανάγκη της τήρησης των μέτρων προστασίας από τον ιό και εντός των ναών.
Ωστόσο, ότι αυτοί δημιουργούν «κλίμα» εις βάρος των πιστών που τηρούν τα μέτρα, είναι μάλλον υπερβολή του πατρός Βασιλείου.
Εγώ γνωρίζω για συνεχείς καταγγελίες εις βάρος ευλαβών εφημερίων, που με νύχια και με δόντια προσπάθησαν να τηρήσουν τις επαγγελίες του αξιώματός τους κατά την σκληρή αναμέτρηση με την αδίστακτη και υποκριτική εξουσία, η οποία ήθελε τους ναούς ερμητικά κλειστούς και επιδίωξε να επιτύχει την απονέκρωση κάθε εκκλησιαστικής δραστηριότητας επ’αόριστον!
Δεν νομίζω να κινδυνεύει η Εκκλησία από τους αρνητές της μάσκας, οι οποίοι, βεβαίως, εάν προκαλούν με την αλαζονική συμπεριφορά τους, πρέπει να συνέλθουν και να διορθωθούν.
Κινδυνεύει όμως πολύ από τους απίστους, που αναθάρρησαν μετά την ανέλπιστη επιτυχία τους να διακόψουν την εκκλησιαστική ζωή, έστω και παροδικά, έστω και με εύλογη πρόφαση.
Το πάθημα πρέπει να γίνει μάθημα και η Ιεραρχία, ο ιερός κλήρος και οι πιστοί να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις, ώστε ποτέ στο μέλλον να μην ευδοκιμήσει παρόμοιος εκβιασμός.

Θεόδωρος Μακάριος είπε...

Η Εκκλησία δεν κινδυνεύει από τους αρνητές μάσκας. Οι πιστοί που βρίσκονται μαζί τους κινδυνευουν

Ανώνυμος είπε...

Πολύ σωστό το σχόλιο του Γιάννη Ιωαννίδη.
Εύγε!

Ανώνυμος είπε...

Απάντηση στον 5 Μαΐου 2021 - 10:12 μ.μ.

Παλαιότερα όταν υπήρχε πανδημία, κατέφευγαν στην εκκλησία οι υγιείς, όσοι ήταν άρρωστοι ήταν σε απομόνωση. Με τον κορονοίό δεν ξέρουμε ποιός είναι άρρωστος, για να μείνει σ΄απομόνωση, αυτή είναι η διαφορά.

Μαρία Π. είπε...

Συμφωνώ με τον κ. Γιάννη Ιωαννίδη.
Χριστός Ανέστη!

Ανώνυμος είπε...

Αν σήμερα υπάρχει τόσος κλονισμός στο «χριστεπώνυμο πλήρωμα» η επόμενη μέρα θα είναι δύσκολη. Λυπάμαι να σας πω ότι δεν βλέπω κάποια προετοιμασία από την διοίκηση της Εκκλησίας για το αύριο. Τους ενδιαφέρουν οι χοροστασίες με τα χρυσοποίκιλτα άμφια και οι μεταδόσεις από περιφερειακά τηλεοπτικά κανάλια ή και από το fb να κηρύττουν ως τίποτα να μην έγινε σε αδειανά καθίσματα. Την μετά πανδημία εποχή ούτε που την βλέπουν. Καλές οι αναφορές σας π. Βασίλειε , καλές οι διαπιστώσεις σας… αλλά μια ή λίγες φωνές τι μπορούν να κάνουν;

Ανώνυμος είπε...

Χριστός Ανέστη! Εξαιρετική ανάλυση!!

Ανώνυμος είπε...

Tα άκρα βλάπτουν ένθεν κακείθεν....
Ένα είναι προφανές νομίζω : ότι η διοίκηση της Εκκλησίας δεν μπόρεσε ούτε πριν την "πανδημία" , ούτε κατά, (και πολύ φοβάμαι) ούτε μετά να διαχειριστεί την κρίση που προέκυψε και να πείσει το ποίμνιό της . Επίσημη διαστρέβλωση θεολογικών επιχειρημάτων από καθαρή σκοπιμότητα, αφελείς δικαιολογίες του ποδαριού, θεοποίηση του φόβου , σιγοντάρισμα της κυβερνητικής αντιμετώπισης(με το αζημίωτο φυσικά...), εγκύκλιοι επισυναπτόμενοι με ΚΥΑ, Ιατρο-αμπελο-φιλοσοφία κλπ., υποτίμηση ορίων απτομένων δογματικών θεμάτων , λειτουργικών τύπων (όπως η απαγόρευση 2 λειτουργιών την ίδια μέρα από τον ίδιο ιερέα, η Νηστεία του Μ Σαββάτου, λαϊκής ευσέβειας κλπ . .............
Συμμερίζομαι πλήρως τη γνώμη του π. Βασιλείου και πιστεύω ότι η καθιέρωση του όρθρου και της Αναστάσιμης Θ. Λειτουργίας "όρθρου βαθέως" της "μιάς των Σαββάτων" ,ας πούμε 5 η ώρα το πρωί από του χρόνου (όπως και τα Χριστούγεννα) θα ήταν μια πολύ καλή πρώτη κίνηση εκτόνωσης και ανάπαυσης πολλών συνειδήσεων ...ένθεν κακείθεν.

Ανώνυμος είπε...

Ούτε το ένα ούτε το άλλο λίαν αγαπητέ μου πάτερ Βασίλειε Θερμέ.

Όσο κι αν μετά την αιμάτινη συμφωνία θριάμβου των τριών πρώτων αιώνων, από τα χρόνια της ελευθερίας κλπ. του Αγίου και Μεγάλου Κωνσταντίνου ως σήμερα, ο Χριστός κινείται διαρκώς από τον κήπο της Γεθσημανή ως και το Σταυρό εξ αιτίας των δικών του, δηλαδή, ημών των χριστιανών, δυστυχώς. Επειδή όμως, και ευτυχώς, το έτερον είναι στο δικό Του, όχι στο δικό τους χέρι, ανασταίνεται, και θα ανασταίνεται με την Εκκλησία Του διαρκώς!

Στην ανάρτησή σας -«Σύμπτωση ή κάτι συμβαίνει;»,18.03.21- είχα παρέμβει περίπου ως εξής. «Εξήντα χρόνια μετά «τη στροφή στην Ορθοδοξία», θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να γίνει και μια αποτίμηση της «επιδραστικότητας» αυτής στη σημερινή Ελληνική κοινωνία, την εκ προοιμίου βέβαια Ορθόδοξη. Και ιδού, «ου μετά πολλάς ταύτας ημέρας», εσείς ο ίδιος δίνεται μια εκπληκτική όσο τραγική αποτύπωση της «επιδραστικότητας» αυτής- «Εκκλησία και Πανδημία: η επόμενη μέρα.
Ή μήπως η επόμενη νύχτα;»-05.05.21. Και, ο προβαλλόμενος από τις Τηλεοράσεις τούτες τις μέρες ιερέας της Χαλκιδικής, με τις εκπληκτικής … «θεολογικής» εμβρίθειας ρηματικές διακηρύξεις του και το συνακόλουθο στυλ, ως ενδεικτικό αποτύπωμα της «επιδραστικότητας» αυτής, ολοκληρώνουν εντυπωσιακά, ως μη όφειλε, την τραγική της αποτύπωση! Ήγουν, κατά τη λαϊκή θυμοσοφία: «Αν έχεις τέτοιους φίλους, τι τους θέλεις τους εχθρούς»!

Ωστόσο, παρά ταύτα και εις πείσμα όλων αυτών, και όλων όσων δεν καταλαβαίνουν ότι το παιχνίδι εδώ παίζεται αλλιώς. Όλοι τους εντός κι εκτός, και σε απόσταση, και απέναντι από την Εκκλησία, που είναι ο ίδιος ο Χριστός, αυτό ακριβώς, το «έτερον», η Ανάσταση, η καινούργια μέρα είναι πάντα στο δικό Του, όχι στο δικό τους χέρι, ευτυχώς σταθερά κι αμετακίνητα!

Αρκετά εκτεθήκαμε ως εδώ ! «Η νυξ προέκοψεν, η δε ημέρα ήγγικεν»! Η ημέρα βέβαια, της αλυσίδας, μετάνοια-σύνεση- σπουδή, προσευχή, πολύ προσευχή. «Ο Κύριος εγγύς … μεθ’ ημών πάσας τας ημέρας της ζωής ημών»! Απομένει και επιβάλλεται να αφήσουμε τις «α-θεολόγητες» ανοησίες, και να διαβάσουμε πολύ προσεκτικά, γιατί ο Κύριος «παραχώρησε» να μας βρει, να βρει όλο τον κόσμο η όχι λίγο επώδυνη και θανατερή Πανδημία αυτή!

«Χριστός Ανέστη. Θανάτω θάνατον πατήσας».

Με «την αγάπην την πρώτην, ην ουκ αφήκα …»

Αθανάσιος Κοτταδάκης

Αλεξανδρεύς είπε...

π Βασίλειε
σας ευχαριστούμε πολύ για την εμπεριστατωμένη και νηφάλια καταγραφή. Να ευχεσθε
Γ.Δ. Μαρκάκης

Nikos Theodorou είπε...

Στη πανδημία αυτή, η Εκκλησία δεν σταθηκε πάνδημη. Μεριστηκε σε ποικίλα κομματάκια. Θα θελα να πω ότι πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιξαν οι ιερείς . Φανηκε ότι οι Μητροπολίτες δεν μπορούν να "βγάλουν πέρα" με τους ιερείς. Επίσης φάνηκε ότι σε πολλούς η πίστη είναι ένα είδος μαγείας. Πάντως σε κάθε περίπτωση ήρθαν στην επιφάνεια παθογένειες ετών με ισχυρά θεμέλια.

Ανώνυμος είπε...

Με σύνεση και πραότητα

Ανώνυμος είπε...

Αυτό που υπάρχει, και στις δύο ομάδες που φαίνεται να έχουν δημιουργηθεί, είναι ο φόβος και ο τρόμος. Εσείς π. Θερμέ ως ψυχίατρος σίγουρα θα πρέπει να το βλέπετε. Δεν υπάρχουν καλοί και κακοί. Πιστοί και άπιστοι. Δεν υπάρχουν ταλαιπωρημένοι και βασανιστές. Γιατί όλοι αυτοί οι άμεσοι και έμμεσοι χαρακτηρισμοί; Αυτό το τσουβάλισμα;
Κάποιοι φοβούνται αυτό, κάποιοι κάτι άλλο.
Κάποιοι έχουν τη βεβαιότητα για αυτό κάποιοι για κάτι άλλο.
Γι΄ αυτό κι εσείς πάτερ, πιστεύω ότι προτείνατε σε κείμενό σας την αλλαγή του τρόπου της Θείας Κοινωνίας, Λέτε: «Την ίδια στιγμή, όμως, θα δήλωνε[η Εκκλησία] ότι, σεβόμενη την αγωνία των μη πιστών, δεν προσδοκά να συμμερίζονται τη δική μας βεβαιότητα, και ως εκ τούτου αλλάζει τον τρόπο της Θείας Κοινωνίας. Για να ηρεμήσουν αυτοί και για να μη στοχοποιηθεί η Εκκλησία, δηλαδή τα μέλη της.» Ώσμωση επιστήμης και θρησκείας.

Και σίγουρα δεν συμφωνώ με αυτό που προτείνετε -γιατί τέλος πάντων, κάπου σταματούν τα δικαιώματα του άλλου και αρχίζει η δική μου ελευθερία- αλλά το σημειώνω γιατί ακριβώς φαίνεται ότι εσείς φτάνεται σε αυτό το ακραίο σημείο κατανοώντας το δικαίωμα του άλλου στην αμφιβολία, στην αβεβαιότητα. Αυτό το δικαίωμα το έχουν όλοι και βέβαια θα πρέπει να μάθουν να το χειρίζονται για να μπορούν να ειρηνεύουν.
Αν όμως πειστούμε ότι ο απέναντί μας είναι η απειλή μας, ο εν δυνάμει δολοφόνος μας, αυτός που στο μέλλον θα πρέπει να αντιμετωπιστεί από κάποιους "ειδικούς", τότε μήπως επέλθει πόλωση, και "ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται".

Ανώνυμος είπε...

Στίς πανδημίες ή επιδημίες η εκκλησία πραγματοποιούσε λιτανεία καί οι πιστοί νά ακολουθούν. Λαός καί κλήρος μαζί, μέ τίς εικόνες καί τά άγια λείψανα νά προορίζονται. Τώρα τί άλλαξε; Τώρα είναι άλλος ο Θεός; Είναι αδύναμος νά θαυματουργεί;
Οι ειδικοί επιστήμονες,μάς έλεγαν καί μάς λένε (εκτός μερικών εξαιρέσεων)ότι ο ιός κολλάει μέ τήν Θεία Κοινωνία,γιατί κολλάει μέ τό σάλιο.(άπαγε τής βλασφημίας). Τί θά πρέπει σ'αυτήν τήν περίπτωση νά κάνουμε; Νά μήν κοινωνούμε; Ή νά κοινωνούμε μέ ατομικά κουταλάκια;
Άκριτα νά κάνουμε υπακοή; Άν πρέπει νά υποκούμέ άκριτα,καί νά μήν κοινωνούμε τών Θείων Μυστηρίων,(όπως έχουν πεί κατ'επανάληψην πολλοί εκ τών ειδικών επιστημόνων),τότε πρός τί η τέλεση τής Θείας Λειτουργίας; Όσο γιά τίς μάσκες, οι ίδιοι οι επιστήμονες μπέρδεψαν τόν κόσμο,λέγοντας,αρχικώς,ότι οι υγιείς απαγορεύεται νά φορούν μάσκα,γιατί μπορεί νά νοσήσουν από τήν υγρασία πού κατακρατήται από τήν εκπνοή.(κ. Σύψας,λοιμοξιολόγος στόν τηλ/κό σταθμό open,κ.Μαγιορκίνης "δέν θά έβαζα μάσκα ούτε στήν μητέρα μου").Αφού λοιπόν η μάσκα είναι επιβλαβής γιά τούς υγιής,καί πρέπει νά τήν φορούν μόνον οι ασθενείς γιά νά μήν μολύνουν τούς υγιής,πρός τί όλος αυτός ο χαμός; Καί προσέξτε,είπαν ότι οι μάσκες κάνουν κακό στόν υγιή πληθυσμό.Δέν είπαν ότι δέν υπάρχουν κατάλληλες μάσκες γιά τόν ιό, οπότε τώρα θά μπορούσαν νά πούν, ότι υπάρχει νέας τεχνολογίας μάσκα πού προφυλάσσει. Ο κ.Σύψας,στήν επιμονή ερωτήσεων τής δημοσιογράφου,εξανέστη καί είπε "είπαμε,οι υγιείς απαγορεύεται νά φορούν μάσκα". Αυτοί λοιπόν είναι οι υπεύθυνοι, εν πολλοίς,γιά τό αλαλούμ μέ τίς μάσκες καί έχουν φέρει σέ διχογνωμίες τούς ανθρώπους (καί τούς πιστούς καί τούς αδιάφορους γιά θέματα πίστεως).

Ανώνυμος είπε...

Το κείμενο του π. Βασιλείου είναι προς προβληματισμό όλων μας. Το θεωρώ υψηλού σημαντικού επιπέδου. Δεν με κρατά να απαντήσω με λαϊκό τρόπο στον κύριο 4,06 που όλα τα εναποθέτει στην θαυματουργική πίστη της Εκκλησίας. Λέει ο λαός ότι κάποια θρησκευόμενη νοικοκυρά κάλεσε τον ιερέα να της διαβάσει αγιασμό διότι ποντίκια υπήρχαν στο σπίτι. Ο ιερέας αφού τον τέλεσε της είπες καλό κακού πάρε και μια φάκα!!!
Αγαπητέ μου κύριε κάθε φορά που θα έχεις πρόβλημα υγείας να ζητάς προσευχή, να παρακαλείς φίλους να προσέλθουν σε λιτανεία υπέρ της υγείας σου και ας αναμένεις την εξ Ουρανού ίαση μην σπεύδεις σε ιατρούς και φάρμακα.
Ας με συγχώρεση ο π. Βασίλειος που και με το σχολιασμό αυτό κατέβασα το επίπεδο της εισηγήσεώς του. Ας την μελετήσουν τα όσα έγραψε ο π. Βασίλειος οι καθ΄ ύλην αρμόδιοι και ας πράξουν κατά συνείδηση.
Σας ευχαριστώ πάτερ που ανοίξατε δρόμους στις δύσκολες αυτές στιγμές.

Ανώνυμος είπε...

Δεν έχει αντιληφθεί σωστά το θέμα ο Ανώνυμος 4, 54.
Λιτανείες γίνονται, όταν η νόσος είναι γενικευμένη, όπως στην προκειμένη περίπτωση και δεν υπάρχει φάρμακο να την αντιμετωπίση. Το εμβόλιο δεν είναι φάρμακο, δεν θεραπεύει τον ασθενή, απλώς προλαμβάνει την βαρύτερη εξέλιξη της νόσου. Εφ' όσον λοιπόν δεν υπάρχει θεραπεία, γιατί η Εκκλησία να μήν επικαλεστεί την βοήθεια του Θεού, για να δώση λύση ?
Αλλά και όταν κάποιος νοσήση ατομικά, χωρίς να υπάρχη επιδημία, εκτός από τους γιατρούς και τα φάρμακα γιατί να μήν κάνη και Ευχέλαιο, το οποίο είναι Μυστήριο και το συνιστά η Εκκλησία στους ασθενείς ?
Δεν νομίζω ότι ο π. Βασίλειος, ως Ιερέας που είναι, έχει αντίρρηση σε αυτά.

Ανώνυμος είπε...

Είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο να γίνονται γενικεύσεις προς οποιαδήποτε κατεύθυνση.
Να βλέπουμε δηλαδή παγκόσμιες συνωμοσίες, πολιτικούς, επιστήμονες, εταιρείες που όλοι μαζί, πουλημένοι, μας οδηγούν σε μία συλλογική πειθαρχία.
Όχι ότι δεν υπάρχουν επιστήμονες επιστρατευμένοι που χρησιμοποιούν για τους δικούς τους σκοπούς την επιστήμη τους, εταιρείες που αγοράζουν πολιτικούς και συνειδήσεις. Οι γενικεύσεις όμως είναι επικίνδυνες. Γιατί ευτυχώς, καθολικές συνωμοσίες δεν πρέπει και δεν θα γίνουν ποτέ.

Στην υγειονομική κρίση που περνάμε βλέπουμε πολιτικούς και επιστήμονες να αυτοαναιρούνται επανειλημμένως. (δείτε, επί παραδείγματι, τις αντιφατικές δηλώσεις Σωτηρίου Τσιόδρα και Αδώνιδος Γεωργιάδου περί της χρήσης μάσκας κατά την εξέλιξη της πανδημίας. Δείτε τώρα, τους επιστήμονες που ενώ επιβεβαίωναν για την προστασία των εμβολίων (με ποσοστό 99%), να αυτοαναιρούνται και να δηλώνουν ότι κινδυνεύουμε περισσότερο τώρα, μετά την πρώτη δόση από μεταλλάξεις. Τι να σκεφτεί κανείς; Ό,τι υπάρχει συνωμοσία και ότι θα παίρνουμε την ελευθερία μας με «δόσεις», σε μία άλλης μορφής εξάρτηση από ουσίες; Ή να σκεφτούμε ότι βρίσκετε σε εξέλιξη ένα ζωντανό πείραμα, και για αυτό όλες αυτές οι αναιρέσεις; Αναιρέσεις που τρομάζουν. Γιατί πόσοι θα έκαναν την πρώτη δόση αν γνώριζαν αυτά που τους ανακοινώνουν σήμερα;).
Είδαμε ταυτοχρόνως, παγκοσμίου κλάσεως επιστήμονες να διαφοροποιούνται σε βαθμό παροιμιώδη από την κυρίαρχη γραμμή με δηλώσεις ή και επιστημονικές δημοσιεύσεις: αναζητήστε τις δηλώσεις του νομπελίστα Λουκ Μοντανιέ περί κατασκευής του Sars-CoV-2 σε κινέζικα εργαστήρια (αλήθεια που κατά τον ίδιο αποκρύπτεται) ή τη δημοσίευση του Ιωάννη Ιωαννίδη για τα ευρέως εφαρμοζόμενα απαγορευτικά, η οποία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι είναι ασήμαντη η ωφέλεια εξ αυτών στη διασπορά του ιού και μεγάλη η ζημία που αυτά επιφέρουν.

Αναρωτιέμαι, ποια από τα πιο πάνω θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως «συγχυτικά, εσφαλμένα, επιπόλαια, ή και παρανοϊκά ερεθίσματα … από το διαδίκτυο», όπως σημειώνεται στην προσέγγιση του πατρός Β. Θερμού.

(πηγές: ηλεκτρονικές)

Ιωάννης είπε...

Aκόμα ένα πλανεμένο πνεύμα. Παντελής έλλειψη ορθοδόξου πνευματικότητας, μιας και απουσιάζει η παραμικρή αναφορά στη διδασκαλία της Αγίας Γραφής, της ιερας Παράδοσης, της διδασκαλίας των Πατέρων, των Ι.Κανόνων, της πράξης και πεποίθησης της Εκκλησίας ανα τους αιώνας.
Από φιλολογικά φληναφήματα χορτάσαμε!
καλή μετάνοια!

Ανώνυμος είπε...

Ένα μπράβο στον Ιωάννη 9:23 μ.μ. !!! Πες τα γιατί μας μπάφιασαν με τις θολές απόψεις τους!

Χρύσανθος

Ανώνυμος είπε...

Για να υπάρξει μετάνοια 9.23 πρέπει να υπάρξει και ζωή. Σ ζητήματα πανδημιών η Εκκλησία κάνει προσευχή να φωτισθούν οι κατάλληλοι επιστήμονες να βοηθήσουν τον κόσμο. Η Εκκλησία πρέπει να αντιμετώπιση το ζήτημα ποιμαντικά και μεθοδικά και όχι αφοριστικά όπως μας τα λες.

Ανώνυμος είπε...

Ο Ιωάννης τα λέει όπως πρέπει. Τώρα , αν δεν αρέσει στους νεωτεριστές σαν τον ανώνυμο 10,31 πμ και προσπαθούν σαν σουπιές να ξεφύγουν απο την πατερική γραμμή και μπουν στα κοσμικά νερά είναι άλλο ζήτημα...