Πώς η ευλογημένη ελιά ταξίδεψε στην Κίνα και στο Ιράν μέσω ενός Έλληνα | Σωτήρης Σαλής
Ο κ. Σωτήρης Σαλής δώρισε πριν από λίγα χρόνια πάνω από 100 δένδρα στην κινεζική κυβέρνηση και το υπουργείο για την καταπολέμηση της φτώχειας ζήτησε τη βοήθειά του προκειμένου να υπάρξει η δυνατότητα να καλλιεργηθεί ο πολύτιμος καρπός
Ο κ. Σαλής πρόεδρος των φυτωριούχων Ελλάδος και παραγωγός πολλαπλασιαστικού υλικού ελιάς και εσπεριδοειδών, είναι αγαπημένος Έλληνας στην Κίνα, στο Ιράν και στην Ιορδανία, όπου δίπλα σε κολοσσούς του είδους, την Ισπανία και την Ιταλία στέκεται με ήθος σοβαρότητα και καρδιακή επαφή με τους ανθρώπους όπου γης. Συζητήσαμε μαζί του για την ιδέα αυτού του τολμήματος και απάντησε με απλότητα...
“H προσπάθειά μας γενικά, είναι η αναζήτηση της αλήθειας. Η αναζήτηση της αλήθειας δεν μπορεί να είναι μόνο επαγγελματική, έχει κι άλλα στοιχεία που εάν έχεις μέσα σου πίστη, η γνώση του αντικειμένου μπορεί να σε πάει πολύ μακριά.”
Για το ξεκίνημά του στην
καλλιέργεια της ελιάς μάς αναφέρει...
“Η ενασχόλησή μου με την ελιά
υπάρχει εδώ και 30 χρόνια – βέβαια, κάθε χρονιά που δούλευα με την ελιά και τα
φυτώρια, πίστευα ότι έπρεπε να ετοιμάσω τα επόμενα 5 χρόνια για να μπορώ να
υπάρχω. Αυτό, με έφερε σε επαφή με συγγράμματα πανεπιστημιακά, που αφορούσαν
την πιστοποίηση της ελιάς και ξεκίνησα με συμβόλαια με το ελληνικό πανεπιστήμιο
που αφορούσαν εγκαταστάσεις ποικιλιών, πιστοποιήσεις και άλλους είδους τέτοια
θέματα και εγκαταστήσαμε τα πρώτα μητρικά φυτά στο Ξυλόκαστρο.
Στην προσπάθεια να
κατανοήσουμε λίγο τη διαδικασία της δημιουργίας των φυτωρίων και τη διαδικασία
της εξαγωγής που συνιστά πολύ κόπο, ο Έλληνας Φυτωριούχος μάς εξηγεί.
“Για να μπορείς να στείλεις φυτά ενδεχομένως σε έναν μακρινό προορισμό, πρέπει να υπάρχει μητρικό υλικό, δηλαδή τα φυτά από τα οποία παίρνεις τα εμβόλια ή τα μοσχεύματα για να πολλαπλασιάσεις. Ήρθαμε σε επαφή με το ελληνικό πανεπιστήμιο, ξεκινήσαμε και κάναμε DNA σε κάποιες ποικιλίες, εγκαταστήσαμε αυτές σαν μητρικό υλικό, στη συνέχεια αγοράσαμε από το εσωτερικό το αρχικό υλικό ελιάς, το εγκαταστήσαμε στα φυτώρια, ελέγχθηκε για μια τετραετία από το ελληνικό κράτος και μετά από εκεί κάναμε καινούργιο μητρικό υλικό. Έτσι, βγαίνει ένα πιστοποιημένο φυτό και αυτό μπορεί να ταξιδέψει σε μακρινούς προορισμούς. Σε όλο αυτό το σκηνικό δουλέψαμε αρκετά χρόνια για να φτάσουμε στο σημείο για πρώτη φορά να στείλουμε δωρεά στην Κίνα εκατό ελιές για να δοκιμαστούν, δοκιμάστηκαν σε διάφορα εδάφη και έτσι σε έναν βαθμό κερδίσαμε την εμπιστοσύνη τους, κάτι αντίστοιχο έγινε και στο Ιράν”.
Για την αρχική του επαφή με το
μακρινό Ιράν και το ενδιαφέρον του ξένου κράτους να ζητήσει την ελληνική
βοήθεια από τον συγκεκριμένο άνθρωπο αλλά και τις δυσκολίες και το εγχείρημα να
εργάζεται ένας Έλληνας για την ελιά με τον Ιρανικό λαό, ο κ. Σαλής μάς απαντά
με σεμνότητα.
“Το να είσαι Έλληνας στο Ιράν, είναι ίσως και το καλύτερο διαβατήριο. Νομίζω ότι η φιλία αυτή και ο σεβασμός έρχεται από τα βάθη των αιώνων γιατί είναι ιδιαίτερος λαός. Το ενδιαφέρον του Ιράν για την ανάπτυξη της καλλιέργειας της ελιάς κινήθηκε όταν είδαν πανεπιστημιακά προγράμματα. Οργανώσαμε 5 διαφορετικές ομάδες σε διάφορα σημεία του Ιράν, τα περισσότερα ταξίδια τα έκανα μόνος μου, με έναν μεταφραστή που είχα μαζί μου. Ήταν τρομερό το ρίσκο και έφταναν σε ένα σημείο να μου έχουν ειδικούς, καθηγητές, ερευνητές και να με βομβαρδίζουν με ερωτήσεις. Κάναμε το πρώτο φυτώριο στο νότιο Ιράν, το δεύτερο βόρεια, κάναμε ένα τρίτο έξω από την Τεχεράνη που παράγει φιστίκια με κέλυφος και με σκληρή δουλειά και με βοήθεια αρκετών επιστημόνων από την Ελλάδα, όλοι μαζί δουλέψαμε και κάναμε αυτό για το οποίο μιλάμε, εγκαταστήσαμε μια ελληνική πραγματικότητα σε έναν μακρινό προορισμό και έτσι αποκτήθηκε εμπιστοσύνη και συνεχίζουμε και δουλεύουμε.
Πέτυχε το εγχείρημα αυτό και αυτή
τη στιγμή επιχειρούμε ένα άλλο εγχείρημα με αντίστοιχο πρότζεκτ στην Ιορδανία
και στο Κουρδιστάν, στο βόρειο Ιράν”.
«Τα 40.000.000 φυτά έφθασαν
στο Πεκίνο, μπήκαν σε ειδικό θερμοκήπιο και σε καραντίνα, αναπτύχθηκαν και
έπειτα μεταφυτεύθηκαν σε διάφορες περιοχές. Έγινε εξαγωγή στις ποικιλίες που
επιτρεπόταν και οι οποίες ήταν γραμμένες στον εθνικό κατάλογο»
Για το πώς απευθύνθηκε το
κράτος της Κίνας στο Hellenic plants και στον ιδιοκτήτη του από το Ξυλόκαστρο
κ. Σωτήρη Σαλή, ο ίδιος μάς απαντά.
“Μια δουλειά η οποία είναι
πετυχημένη, ας πούμε ότι πηγαίνει από στόμα σε στόμα. Προσπαθώντας να βρουν
τους ειδικούς και αυτούς τους οποίους θα αρχίσουν τη δουλειά, έφτασαν σε εμάς,
από εκεί και μετά έχουμε και εμείς μια ιστοσελίδα, η οποία είναι στα αγγλικά
και η οποία κινείται σε αυτή την κατεύθυνση και δίνει τις πρώτες οδηγίες και
κάπως έτσι ερχόμαστε σε επαφή.
Σε μια επίσκεψη που είχαμε κάνει στη βόρεια Κίνα, έμαθα πως οι πρώτες ελιές στην Κίνα, ήρθαν το 1956, τις έστειλε ο Χότζας από την Αλβανία και ήρθαν ολόκληρα δέντρα ξεριζωμένα σε παλέτες τεράστιες. Οι επόμενες ελιές οι οποίες ήρθαν ήταν ελιές που έστειλα εγώ ως δώρο. Ήταν φυτά των 40 εκατοστών για να μπορούν να υφίστανται χωρίς υπόστρωμα με ιδιαίτερη τεχνική, γυμνές από οποιοδήποτε υλικό για να μπορούν να ταξιδέψουν. Πήγανε στο Πεκίνο, μπήκαν σε ειδικό θερμοκήπιο, μπήκαν στην καραντίνα, αναπτύχθηκαν, παρακολουθήσαμε μήπως έχουν ασθένειες και αφού βγήκαν καθαρές μεταφυτεύτηκαν σε διάφορες περιοχές. Εξαγωγή σε αυτή τη χώρα έγιναν οι ελιές, οι οποίες επιτρεπόταν να γίνει εξαγωγή, οι ποικιλίες, οι οποίες ήταν γραμμένες στον εθνικό κατάλογο, γιατί αυτές οι ελιές μπορούν να εξαχθούν.”
«Έχουν φυτευτεί και δοκιμαστεί σε απίθανα σημεία, όμως η καλλιέργεια είναι άγνωστη. Τις φυτεύουν λες και είναι σκόρδα, ανάμεσα σε καλλιέργειες από σουσάμι και λαχανικά»
Ο πατριωτισμός ενός ανθρώπου
φαίνεται κυρίως όταν νοιάζεται όχι μόνο για το παρόν, αλλά και για τις επόμενες
γενιές. Μας ξαφνιάζουν ευχάριστα οι προοπτικές που δημιουργεί ο κ. Σαλής.
“Αυτό που πρέπει να ξέρει ο
κόσμος είναι πως ο εθνικός κατάλογος ποικιλιών Ελλάδας έχει καταχωρημένη όποια
ποικιλία φύεται στον ελληνικό χώρο και έχει καταγραφεί από την αρμόδια
υπηρεσία. Αυτό που σκεφτόμαστε κι ελπίζουμε είναι να υπάρξει ελληνική
πραγματικότητα εκεί, γιατί όταν θα βγουν οι ξένοι από τη συνήθεια, να
καταναλώνουν Ιταλικό ή Ισπανικό λάδι και μπουν στην ελληνική, οι επόμενοι από
εμάς θα μπορούν να στείλουν ελληνικά προϊόντα στις άκρες του κόσμου. Αυτά είναι
το ελαιόλαδο, οι βρώσιμες ελιές και προϊόντα του λαδιού και της ελιάς.”
Για την παράκληση του
υπουργείου φτώχειας της Κίνας σ’ έναν ‘Ελληνα από το Ξυλόκαστρο να συνεργαστεί
για την αντιμετώπιση της φτώχειας με την καλλιέργεια της ελιάς, ο ίδιος θα μας
αποκαλύψει.
“Η Κίνα έχει δύο πρόσωπα, 500 εκατομμύρια είναι στις πόλεις, αυτούς δεν τους ενδιαφέρει η παραγωγή, όμως το 1 δισεκατομμύριο των ανθρώπων ζουν στην απόλυτη φτώχεια, στην ηπειρωτική Κίνα, σε μια ζώνη που απλώνεται πάνω από το Βιετνάμ και φτάνει μέχρι τη Μογγολία. Εκεί υπάρχει το υπουργείο φτώχειας, το οποίο προσπαθεί να αναπτύξει το βιοτικό επίπεδο όσον αφορά στη διατροφή. Έχουν φυτευτεί ελιές και έχουν δοκιμαστεί σε απίθανα σημεία, όμως η καλλιέργεια είναι άγνωστη, φυτεύουν τις ελιές λες και είναι σκόρδα, ανάμεσα σε καλλιέργειες από σουσάμι, από λαχανικά. Χρειάζονται ανθρώπους ειδικούς, οι οποίοι με καθαρή καρδιά θα μπορέσουν να τους βοηθήσουν και προσπαθούν και κρέμονται από αυτό το φυτό. Το έδαφος εκεί είναι υγρό και σαπίζει η ρίζα.
Ανακαλύψαμε με χαρά πως μόνο η
κορωνέικη ποικιλία μπορεί να αντέξει σε αυτά τα εδάφη. Μπορώ να σας μεταφέρω
μια μικρή εικόνα από μια περιοχή του Κουαγέν που είναι στο κέντρο, όταν
τελείωσε το κρατικό πρόγραμμα που κάναμε, πήγαμε για φαγητό σε ένα μικρό
περιβόλι που το είχαν δύο κινέζοι και είχε μέσα 22 δέντρα ελιάς και πήγα να το
δω. Όταν τους είπα ότι αυτά είναι τα καλύτερα δέντρα που έχω δει στην Κίνα και
του χρόνου θα είναι γεμάτα καρπό, έπεσαν ο ένας στην αγκαλιά του άλλου και
έκλαιγαν. Αυτό το πράγμα με συγκλόνισε και ακόμα και τώρα που το λέω είναι για
εμένα τρομερό. Φανταστείτε τι περιμένουν από αυτό το ιερό δέντρο.”
Ένα αθάνατο δένδρο!
Μπορεί να εξηγηθεί και
επιστημονικά η δυνατότητα της Ελλάδος να φιλοξενεί στο χώμα της αυτό το
σπουδαίο δώρο που ονομάζεται ελιά.
“Η Ελλάδα είναι μικρή χώρα, με τρομερές διαφορές μικροκλιμάτων σε πάρα πολύ κοντινά διαστήματα. Αυτό έχει δημιουργήσει μια τεράστια παραγωγικότητα στις ποικιλίες. Διαλέγουμε από το δικό μας γενετικό υλικό πολλά πράγματα. Γι’ αυτό υπερτερούμε από άλλες χώρες. Σε όλες τις χώρες του κόσμου, πέρα από τη Μεσόγειο, όπου αλλού μπορεί να φυτευτεί το δέντρο και να επιβιώσει, γίνεται μεγάλη προσπάθεια για την καλλιέργεια. Αντίθετα σ’ εμάς και να πεθαίνει μια ελιά στη ρίζα δίπλα της θα φυτρώσει νέα ελιά. Αυτό το δέντρο είναι αθάνατο.”
«Να σηκωθούμε ψηλότερα»
Η τελευταίες κουβέντες μας με
τον κ. Σαλή είχαν προσωπικό χαρακτήρα. Η τόλμη και η υγιής αγωνία να πετύχει σε
έναν τομέα που θα βοηθήσει ξένους και Έλληνες σ’ ένα δικαιότερο μέλλον για την
εξάλειψη της φτώχειας αλλά και στο ελληνικό εκτόπισμα στο διεθνές εμπόριο
μπορεί να εμπνεύσουν τους νέους μας και το κράτος “να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα”.
“Θα μπορούσα να πω πως έκανα
ακριβώς αυτό που ένιωθα, δηλαδή εάν ένας άνθρωπος έχει ευθύνη ότι ο χώρος πάνω
στον οποίο καταλαμβάνει στο σύμπαν τού δημιουργεί κάποια ευθύνη και κάποιο
χρέος, αυτός ο άνθρωπος δεν κάνει πίσω σε τίποτα, κάπως έτσι αισθάνομαι.
Σίγουρα νιώθω περίφημα αλλά, υπάρχει και το άλλο κομμάτι, ότι η γνώση δεν
σταματάει ποτέ, ότι όταν γνωρίζεις κάτι προχωρώντας προς το άγνωστο, συνεχώς
αγωνιάς για το τι υπάρχει παρά πέρα. Και συνεχίζεις...”
__________
δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα
ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, 30.06.2021
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου