Οικουμενικός Πατριάρχης: Το μέλλον ανήκει σε μία παιδεία, η οποία προσφέρει στον άνθρωπο διέξοδο από τους λαβυρίνθους της κλειστής αυτοπραγμάτωσης και της αδιαφορίας για τον συνάνθρωπο

 Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος χοροστάτησε το απόγευμα της Δευτέρας, 10 Ιουνίου 2024, κατά τον Μ. Εσπερινό για την εορτή των Αγίων Αποστόλων Βαρθολομαίου και Βαρνάβα, ο οποίος τελέστηκε στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό, συμπροσευχομένων πλήθους Ιεραρχών του Οικουμενικού Θρόνου, και άλλων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών, κληρικών, μοναχών, και Αρχόντων Οφφικιαλίων της Μ.τ.Χ.Ε..

Παρέστησαν, επίσης, ο Θεοφιλ. Επίσκοπος των εν τη Πόλει Ρωμαιοκαθολικών κ. Massimiliano Palinuro, οι Εξοχ. Πρέσβυς κ. Κωνσταντίνος Κούτρας, Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη, και Πρέσβυς (ε.τ.) κ. Δημήτριος Ράλλης, Αναπληρωτής Γενικός Γραμματεύς του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας Ευξείνου Πόντου,  ο Εντιμ. κ. Roman Nedilskyi, Γενικός Πρόξενος της Ουκρανίας, μαθητές και μαθήτριες των Ομογενειακών σχολείων, της Πόλεως και της Ίμβρου, και πλήθος πιστών.

Στο τέλος του Εσπερινού, ο Οικουμενικός Πατριάρχης τέλεσε τρισάγιο στη μνήμη του μακαριστού Μητροπολίτου πρώην Κίτρους κυρού Αγαθονίκου, ο οποίος εκοιμήθη το πρωί της Δευτέρας, και του Διδασκάλου του Γένους Ιερομονάχου Βαρθολομαίου Κουτλουμουσιανού του Ιμβρίου (1772 – 1851).

Αμέσως μετά, στην παρακειμένη “Πατριαρχική Αστική Σχολή Μαρασλή”, ο Παναγιώτατος, τέλεσε τον Αγιασμό, με αφορμή την ολοκλήρωση των έργων της εκ βάθρων ανακαινίσεώς της. Κατά την είσοδό του, στο επιβλητικό κτήριο της Σχολής, που από σήμερα θα εξυπηρετεί τις ανάγκες του Πατριαρχείου, ο Πατριάρχης αποκάλυψε αναθηματική πλάκα. 

Στην ομιλία του, ο Παναγιώτατος,  εξέφρασε την συγκίνησή του που η Μαράσλειος άνοιξε και πάλι τις πόρτες της και ευχαρίστησε όλους όσοι συνέβαλαν με κάθε τρόπο για την ανακαίνιση του ιστορικού αυτού κτηρίου.

“Με πολλή συγκίνηση και χαρά τελέσαμε την Ακολουθία του Αγιασμού, με την οποία εγκαινιάζεται, με τη χάρη του φιλανθρώπου Θεού, το νέο κεφάλαιο στην ιστορία και τη λειτουργία της Μαρασλείου Αστικής Σχολής ή επισήμως, της «Πατριαρχικής Αστικής Σχολής Μαρασλή».

Αξίως και δικαίως, εκφράζουμε, πρώτα, την Πατριαρχική μας ευαρέσκεια προς τους χορηγούς του έργου, την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής, την Αγιωτάτη Εκκλησία Κύπρου, την Ιερά Αρχιεπισκοπή Θυατείρων και Μεγάλης Βρεταννίας, προς την Ευγενεστάτη κυρία Αργυρώ Σοφιανού και τον Εντιμολογιώτατο Άρχοντα κύριο Νικόλαο Πατέρα. Πολλές ευχαριστίες ανήκουν στον υπεύθυνο του όλου εγχειρήματος Εντιμότατο Πρόεδρο του ΣΥΡΚΙ κύριο Γεώργιο Παπαλιάρη και τους προθύμους συνεργάτες του, τους μηχανικούς και όλους τους εργασθέντες για την επιτυχή πορεία της ανακαίνισης του κτιρίου. 

Ξαναζωντανεύει η Μαράσλειος Σχολή. Δημιουργείται ένας νέος πνεύμονας για το Πατριαρχείο μας, με ωραίους χώρους για εκδηλώσεις, γραφεία, δωμάτια φιλοξενίας, τραπεζαρία για επίσημα γεύματα του Πατριαρχείου, όπου θα μπορούν να παρακαθήσουν και κυρίες, και με άλλες αίθουσες.

Ανοίγει τις πύλες της η Μαράσλειος Αστική Σχολή χωρίς διδασκάλους και μαθητές, αλλά παραμένει σύμβολο και τόπος διδαχής και μαθητείας. Ένα κόσμημα κτιριακό, που ενσαρκώνει με την αρχιτεκτονική του, τη μεγαλόπρεπη είσοδο με τους ωραιοτάτους κίονες, με τη γενικώτερη διαρρύθμισή του, τα ιδανικά της παιδείας και την αρχοντιά της Πολίτικης Ρωμιοσύνης. Μαζί με τα άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τη Μεγάλη του Γένους Σχολή και το Ιωακείμειο Παρθεναγωγείο, που περιβάλλουν το συγκρότημα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η Μαράσλειος εκπροσωπεί το πνεύμα και το ήθος της Μεγάλης Εκκλησίας, της οικουμενικότητας και της φωτεινότητάς της. Οι καμπάνες του Πατριαρχικού Ναού και ο κώδων των σχολείων, που καλεί τους μαθητές στο μάθημα, εκφράζουν το ίδιο μήνυμα, τον προσανατολισμό της ζωής προς την Αλήθεια, την γνώση και την πίστη ως ενιαία δύναμη αυθεντικής ελευθερίας. «Ελευθερία εστί το της αρετής όνομα», έλεγαν οι Αρχαίοι.”

Στη συνέχεια ο Πατριάρχης τόνισε:

“Όλα αυτά έχουν βαθειά συμβολική σημασία, αφού χάρη στη μέριμνα του Πατριαρχείου άνθησε η παιδεία του Γένους, από την Άλωση μέχρι και την εποχή μας. Γραμμένο με χρυσά γράμματα στην ιστορία της παιδείας μας θα παραμείνη το όνομα του Πατριάρχου Γενναδίου του Σχολαρίου, συνδεδεμένο με την ίδρυση της Πατριαρχικής Σχολής Κωνσταντινουπόλεως ή την επανίδρυση της Πατριαρχικής Ακαδημίας. Με πρότυπο τον Πατριάρχη Γεννάδιο συνεχίσθηκε επιτυχώς η στήριξη και η προστασία της παιδείας του Γένους από την Μεγάλη Εκκλησία. 

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο έσωσε κυριολεκτικά την πνευματική και πολιτισμική ταυτότητά μας με την ίδρυση σχολείων και Ακαδημιών, με την επιλογή σοφών διδασκάλων, αλλά και με το μορφωτικό και μεταμορφωτικό έργο που επιτελεί η ίδια η ζωή της Εκκλησίας, η θεία λατρεία, η πίστη στον Θεό της αγάπης και η αγάπη προς τον πλησίον στην αδιάσπαστη ενότητά τους, η πνευματικότητα και η κοινωνική μαρτυρία. Σχολείο και Εκκλησία σφυρηλατούσαν στους μαθητές την πεποίθηση, ότι αποτελεί μέγα προνόμιο να ανήκουν στην ολόφωτη παράδοση της Ορθοδοξίας, ότι αποτελούν φορείς αυτής, που οφείλουν να αγωνισθούν για τη διάσωση και την καλλιέργεια των πολυτίμων αξιών της. Εδώ η εκπαίδευση δεν ήταν απλώς μετάδοση γνώσεων, αλλά μόρφωση και μεταμόρφωση, «θεραπεία ψυχής», ανθρωποποιία. 

Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Μικρά Ασία, την Ανατολική Θράκη και τον Πόντο, τα σχολεία μας είναι παντού κτίρια μεγαλοπρεπή και εμβληματικά, αφού εκπροσωπούν το ιδεώδες της παιδείας, που ταυτίζεται με τον «ανθρωπισμό» και τον υψηλό προορισμό του ανθρώπου. Το βλέπουμε αυτό σήμερα και σε πολλά μέρη της Ελλάδος. Τα νέα σχολικά κτίρια είναι απλώς χρηστικά, ενώ τα παλαιά σχολεία έχουν κάτι πνευματικό, κάτι που εκφράζει τιμαλφή ιδεώδη, που υπερβαίνει το απλώς χρήσιμο. 

Δυστυχώς, η σύγχρονη παιδεία παραμελεί την πνευματική φύση του ανθρώπου, ενώ διογκώνει το εγώ του και τις ιδιωτικές επιθυμίες του. Με την έννοια αυτή, το λεγόμενο «σχολείο των ευτυχισμένων παιδιών» μάλλον δεν προετοιμάζει τη νέα γενιά για την ευτυχία, αλλά για μια αδιέξοδη δουλεία στις εξ ορισμού ακόρεστες ανάγκες του ανθρώπου. Ο προσανατολισμός στον εαυτό μας και στην ικανοποίηση των ατομικών αναγκών σημαίνει συρρίκνωση της ύπαρξής μας. 

Το μέλλον ανήκει σε μία παιδεία, η οποία προσφέρει στον άνθρωπο διέξοδο από τους λαβυρίνθους της κλειστής αυτοπραγμάτωσης και της αδιαφορίας για τον συνάνθρωπο. Το χριστιανικό ήθος βρίσκεται στον πυρήνα αυτής της ιδέας της παιδεύσεως, αφού εμπερικλείει την ιδέα της σχεσιακής ελευθερίας, την κοινωνικότητα, την ανοικτοσύνη προς τον συνάνθρωπο και την αλληλεγγύη. Δεν είναι τυχαίο ότι «αγωγή» και «αξία» έχουν ετυμολογικά την ίδια ρίζα.”

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, επεσήμανε ότι οι Ναοί και τα σχολεία της ομογένειας ανήκουν στον πυρήνα της ταυτότητας και του πολιτισμού της Ρωμιοσύνης. 

“Η Μαράσλειος Αστική Σχολή, και με την νέα της λειτουργία και αποστολή, διακηρύσσει ότι, όπως δεν υπήρξε χθες, δεν υπάρχει ούτε σήμερα, ούτε θα υπάρξη αύριο για την Ομογένεια που να μη συνδέεται με τη σύζευξη του «κατά λόγον» και «κατά Χριστόν» ζην, με αυτό το «θαύμα» και εκπληκτικό πολιτισμικό επίτευγμα του λεγομένου «εκκλησιασμού του Ελληνισμού».”

Στη συνέχεια, στο αίθριο και τους χώρους υποδοχής της Μαρασλείου, πραγματοποιήθηκε δεξίωση, κατά την οποία ο Πατριάρχης δέχθηκε τα σέβη και τα συγχαρητήρια του πολυπληθούς κλήρου και λαού, ενώ μαθητές των ομογενειακών σχολείων του προσέφεραν άνθη.

_______

Φωτό: Νίκος Παπαχρήστου