Ανδρέας Μπαλοδήμος και Φιλοποίμην Κόκκινος - Γεώργιος Διον. Κουρκούτας

 

Δύο Ηλείοι Αξιωματικοί του 1940  

Ανδρέας Μπαλοδήμος και Φιλοποίμην Κόκκινος

Στον Πόλεμο 1940-1941 έδωσαν το παρών χιλιάδες Ηλείοι. Οι 351 από αυτούς, αξιωματικοί ή οπλίτες, έπεσαν ηρωικά, από το πρωινό της Δευτέρας 28 Οκτωβρίου 1940 έως και την Μάχη της Κρήτης, τον Μάιο του 1941. Για όλους αυτούς τελείται το Εθνικό Μνημόσυνο των Ηλείων Ηρώων για 25 και πλέον χρόνια στην Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Φραγκοπηδήματος, με συντονισμό του Συνδέσμου Οπλιτών Νομού Ηλείας. Σήμερα παρουσιάζουμε δύο από τους ηγήτορες του Έπους, του Όπλου του Ιππικού και με καταγωγή εξ Ηλείας.
Ανδρέας Μπαλοδήμος
Ο Ανδρέας Μπαλοδήμος γεννήθηκε το 1894 στον Πύργο Ηλείας, όπου και ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες βασικές σπουδές και συνέχισε προς την κατεύθυνση του λειτουργήματος τους στρατιωτικού, αλλά και την οδό των Στρατιωτικών Σπουδών.
Από Υπαξιωματικός σε Αντιστράτηγο. Κατετάγη το 1913 (χρονιά που ο Ελληνικός Στρατός μεγάλωνε την Ελλάδα με τις νίκες του σε ξηρά και θάλασσα, στους δύο Βαλκανικούς Πολέμους) ως εθελοντής Υπαξιωματικός. Μετά εισήλθε στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, το 1913, όπου εξήλθε ως Ανθυπίλαρχος το 1917. Οι πολεμικές περιπέτειες είχαν κορυφωθεί την εποχή εκείνη, με την είσοδο της Ελλάδος στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Συμμετέχει ως Αξιωματικός του Ιππικού στην Μικρασιατική Εκστρατεία, για να γίνει Ίλαρχος τον Αύγουστο του 1922. Η εξέλιξή του βαθμολογικώς ήταν η εξής : Επίλαρχος τον Δεκέμβριο του 1928, Συνταγματάρχης τον Δεκέμβριο του 1940, Υποστράτηγος τον Μάιο του 1948 και Αντιστράτηγος το 1951.
Οι σπουδές του-Στην 8^η Μεραρχία Ηπείρου. Μετά την Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (1913-1917), συμπλήρωσε τις Σπουδές του στην Γαλλία. Πρώτα στην Σχολή Ιππικού του Σωμίρ και την Ανωτέρα Σχολή Πολέμου των Παρισίων.  Στην Ήπειρο είχε βρεθεί κατά την διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων του Τμήματος Στρατιάς Ηπείρου. Το 1948 ο Μπαλοδήμος έγινε Μέραρχος, Διοικητής δηλαδή, της 8^ης Μεραρχίας, με έδρα τα Ιωάννινα. Στην  8^η Μεραρχία (ή VIII Μεραρχία) διακρίθηκε σε πολλές θέσεις, ενώ το 1948-1949, κρίσιμα έτη για την Ήπειρο και την Ελλάδα, ως Υποστράτηγος διοίκησε την Μεραρχία αυτή. Η δράση της ξεκινά στις ηρωικές μέρες του Α’ Βαλκανικού Πολέμου.
Φιλοποίμην Κόκκινος
Στην ίδια περίοδο Πολεμικών επιχειρήσεων, αλλά και στο ίδιο Όπλο (αυτό του Ιππικού, που εξελίχθηκε στο Όπλο των Τεθωρακισμένων) διακρίθηκε και ένας άλλος Ηλείος Αξιωματικός. Και αυτός από την περιοχή του Πύργου Ηλείας και με συνεχή παρουσία στις πολεμικές περιπέτειες του Ελληνισμού. Πρόκειται για τον Φιλοποίμενα Κόκκινο του Διονυσίου.  Στοιχεία αντλούμε, κατά το μεγαλύτερο μέρος τους, από  βιβλίο του Ηλείου ερευνητή Αγησιλάου Ι. Σασσάλου που αναφέρεται στον ηρωικό Στρατηγό Κόκκινο. 
Ο Φιλοποίμην Κόκκινος εγεννήθη το 1893 στο Επιτάλιον (τότε Αγουλινίτσα) Ηλείας, στην Επαρχία Ολυμπίας. Τότε η Επαρχία αυτή εκτεινόταν μεταξύ των ποταμών Αλφειού στον Βορρά και Νέδας στον Νότο, αλλά αποτελεί για δεκαετίες μέρος του Νομού Ηλείας, ενώ η γενέτειρά του, το Επιτάλιο, σήμερα ανήκει στον διευρυμένο Δήμο Πύργου (ως μέρος της Δημοτικής Ενότητας Βώλακος). 
Στοιχεία από την πολεμική του δράση του 1940. Το έτος 1974 ο Φιλοποίμην Κόκκινος εξέδωσε το βιβλίο του με τίτλο «Το Ιππικόν εις την Μάχην της Πίνδου 1940». Στις 160 σελίδες του, με γλώσσα σαφή και ακριβόλογη, αλλά και λακωνικό ύφος, όπως ταιριάζει σε έναν άνθρωπο των μαχών και του θάρρους, περιγράφει την δράση του Ιππικού. Δύο μεγάλες Μονάδες Ιππικού και 4 ομάδες αναγνωρίσεως πρωταγωνίστησαν από τις πρώτες ώρες μετά την 28^η Οκτωβρίου 1940. Κέντρο αναφοράς η Μεραρχία Ιππικού. Στην Ήπειρο και τα Ζαγοροχώρια έγιναν καθοριστικές μάχες έναν΄τιον των Ιταλών. Και, όπως υπογραμμίζει στον Πρόλογο ο Στρατηγός- συγγραφέας, το Ιππικό είχε κορυφαία δράση στο τραχύ έδαφος της Ηπείρου. Έγραψε την δική του Ιστορία υπό τον Συνταγματάρχη Δημάρατο. Δίπλα σε κάθε πολεμιστή ακούραστος σύντροφος ήταν το άλογό του, σε πορείες και μάχες.
Μετά τον Πόλεμο ο Φιλοποίμην Κόκκινος ανέλαβε κορυφαίες θέσεις στο Όπλο του Ιππικού-Τεθωρακισμένων στον Στρατό Ξηράς, ενώ συνέβαλε στον εκσυγχρονισμό του.

Γεώργιος Διον. Κουρκούτας

Φιλόλογος-συγγραφέας