Ο θάνατος δεν είναι πεδίο αντιπαραθέσεων αλλά χώρος σιωπής, προσευχής και σεβασμού - Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος

Ο θάνατος δεν είναι πεδίο αντιπαραθέσεων αλλά χώρος σιωπής, προσευχής και σεβασμού. Είναι η ώρα που ακόμη και οι πιο σκληροί αντίπαλοι σωπαίνουν, καθώς η ανθρώπινη ζωή φθάνει στην ολοκλήρωσή της. Δυστυχώς, τις τελευταίες ημέρες γίναμε μάρτυρες σχολίων που γράφτηκαν δημόσια με αφορμή την κοίμηση ενός καθηγητή θεολογίας. Σχόλια υβριστικά, κακόβουλα, γεμάτα εμπάθεια, τα οποία δεν τιμούν ούτε εκείνους που τα γράφουν ούτε την πίστη που υποτίθεται ότι υπερασπίζονται.

Πόσο οδυνηρό είναι να βλέπεις ανθρώπους που αυτοπροσδιορίζονται ως χριστιανοί να εκμεταλλεύονται τον θάνατο κάποιου για να επιτεθούν στη μνήμη του. Ο Χριστός μάς άφησε το παράδειγμα της αγάπης, της συγχώρησης και της κατανόησης. Εκείνος που μίλησε για την αγάπη προς τον εχθρό δεν μπορεί να θέλει από τους μαθητές Του να υβρίζουν τους νεκρούς. Ακόμη κι αν κάποιος είχε διαφωνίες με τις απόψεις ή τη στάση του εκλιπόντος, η ώρα του θανάτου δεν είναι ο τόπος για να ξεσπάσει μίσος. Το σώμα δεν έχει ακόμα κηδευθεί, οι συγγενείς και οι φίλοι πενθούν, και η στοιχειώδης ανθρώπινη ευαισθησία απαιτεί σιωπή ή, ακόμη καλύτερα, προσευχή.

Η εκφορά κακόβουλων λόγων σε μια τέτοια στιγμή δεν είναι απλώς έλλειψη ευγένειας. Είναι μια πράξη που πληγώνει βαθιά την ενότητα της εκκλησιαστικής κοινότητας. Δείχνει έλλειψη σεβασμού προς την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και προδίδει ένα πνεύμα εμπάθειας που δεν έχει θέση στην Εκκλησία. Η Εκκλησία καλεί τα μέλη της να καλλιεργούν το ήθος της καλοσύνης και της συγχωρητικότητας. Δεν μπορεί να συνυπάρχει η ομολογία της πίστεως με τη διάθεση για συκοφαντία και προσβολή.

Απέναντι σε αυτά τα φαινόμενα, πολλοί ζητούν από την επίσημη Εκκλησία να παρέμβει δυναμικά, να επιβάλει ποινές και να περιορίσει τέτοιες συμπεριφορές. Είναι αλήθεια ότι οι κληρικοί έχουν την ευθύνη να διδάσκουν την πίστη, να προστατεύουν την ενότητα του εκκλησιαστικού σώματος και να παίρνουν μέτρα όταν κάποιοι προκαλούν σκανδαλισμό μέσα στην κοινότητα. Η ποιμαντική ευθύνη τους δεν είναι αμελητέα· οφείλουν να νουθετούν, να κατευθύνουν, να υπενθυμίζουν τον δρόμο του Ευαγγελίου.

Ωστόσο, θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε τους κληρικούς ως μια μορφή "πνευματικής αστυνομίας" που θα ελέγχει κάθε λέξη και κάθε κίνηση των πιστών. Ο ρόλος του ποιμένα δεν είναι να καταδιώκει αλλά να καθοδηγεί. Η σχέση του με το ποίμνιο δεν είναι σχέση εξουσιαστή και υπηκόου αλλά σχέση πατέρα και παιδιού. Ο κληρικός δεν μπορεί να μπει στη συνείδηση του ανθρώπου και να τον αναγκάσει να αγαπήσει ή να σεβαστεί. Μπορεί να υποδείξει τον σωστό δρόμο, να προσφέρει το παράδειγμα, να υπενθυμίσει το Ευαγγέλιο. Η ελευθερία, όμως, παραμένει πάντοτε σεβαστή και δώρο που ο καθένας καλείται να χρησιμοποιήσει σωστά.

Είναι, λοιπόν, σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η Εκκλησία δεν λειτουργεί με όρους αστυνόμευσης αλλά με όρους θεραπείας. Ο λόγος του Χριστού δεν είναι εντολή καταστολής αλλά πρόσκληση σε μεταμόρφωση. Οι κληρικοί μπορούν και πρέπει να καταγγέλλουν τη συκοφαντία, να μιλούν με παρρησία για την αξία του σεβασμού, να στηρίζουν όσους πληγώνονται από τις ύβρεις. Δεν μπορούν, όμως, να ελέγχουν τα πάντα ούτε να υποκαταστήσουν την προσωπική ευθύνη του καθενός.

Αν θέλουμε πραγματικά να τιμήσουμε τη μνήμη ενός ανθρώπου που έφυγε από τη ζωή, ο δρόμος δεν είναι να σιωπήσουμε μπροστά στην αδικία, αλλά και ούτε να ζητούμε από τους κληρικούς να γίνουν δικαστές των πάντων. Ο δρόμος είναι να καλλιεργήσουμε προσωπικά το ήθος της αγάπης και της ευθύνης. Ας ζητήσουμε από την Εκκλησία να συνεχίσει να μας διδάσκει, όχι να μας επιτηρεί. Και ας αναλάβουμε οι ίδιοι την ευθύνη να κάνουμε πράξη το Ευαγγέλιο της αγάπης.

Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος