Πόθοι - π. Γρηγορίου Μουσουρούλη

Ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Κυρίου
Λόγος εἰς τό Εὐαγγέλιον

Πόθοι

 «Καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι» (Ματθ. ιζ´4)

 Τοῦ μακαριστοῦ

Ἀρχιμανδρίτου π. Γρηγορίου Μουσουρούλη

Ἀρχιγραμματέως  Ἱεράς Συνόδου

τῆς Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου

            Τά λόγια αὐτά ἀπηχοῦν τίς ἐντυπώσεις τῶν Μαθητῶν ἀπό τήν Μεταμόρφωση τοῦ Κυρίου., Ἦταν τόση ἡ εὐχαρίστηση, ἡ τέρψη καί ἡ ἀπό­λαυση ἀπό τά θαυμάσια ἐκεῖνα πού συνέβη­σαν ἐνώπιόν των στό θαβώρ, ὥστε ὁ ἐνθουσι­ασμός πλημμυρίζει τίς ψυχές τους. Καί μέ τό στόμα τοῦ Ἀποστόλου Πέτρου, ἐκφράζεται ἕνας ζωηρός πόθος: Κύριε, ἄν εἶναι δυνατόν νά μείνουμε γιά πάντα ἐδῶ. «Καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι».

 Ἄς παρακολουθήσουμε ὅμως τό γεγονός μέ προσοχή, ὥστε νά ὠφεληθοῦμε πνευματικά.

                                                *****

« Καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι »

Ἡ Μεταμόρφωση εἶναι ἕνα ἀπό τά δύο θαύματα τοῦ Κυρίου πού δέν ἀναφέρονται στόν ἄνθρωπο καί τίς ἀνάγκες του, ἀλλά σ᾽ αὐτή τήν ἴδια τήν προσωπικότητα τοῦ Κυρίου καί, φυσικά στή δόξα τοῦ Θεοῦ.

            Ὅπως ἀκούσαμε στό εὐαγγελικό ἀνάγνω­σμα τό περιε­χόμενο τῆς συζητήσεως τοῦ Κυρίου μέ τούς δύο ἐκπροσώπους τῆς Π. Διαθήκης, τόν Μωϋσῆ καί τόν Ἠλία, ἦταν ἡ ἔξοδος αὐτοῦ, ὁ σταυρικός θάνατος καί ἡ ἀναχώρησή Του ἀπό τόν κόσμο αὐτό. Τό θαῦμα τῆς Μεταμορφώσεως  ἔλαβε χώρα σαράντα ἡμέρες πρό τῆς Σταυρώ­σεως μέ σκοπό τήν ἐνίσχυση τῶν Μαθητῶν καί τῶν στηριγμό τους στίς ἡμέρες ἐκεῖνες τῆς θλίψεως, καί εἶναι γεγονός χαρμό­συνο. Ἐπειδή ὅμως οἱ ἡμέρες πού προηγοῦνται τοῦ Πάθους καί τῆς Ἀναστάσεως εἶναι ἡμέρες πένθιμες κατά τίς ὁποῖες δέν τελεῖται πλήρης Θεία Λειτουργία παρε­κτός Σαββάτου καί Κυριακῆς, δέν ἦταν δυνατό νά ἑορτασθεῖ στή θέση της ἡ μεγάλη ἑορτή. Ἔπρεπε νά μετατεθεῖ σέ ἄλλη χρονική περίοδο. Δέν ἔπρεπε ὅμως καί νά ἀποσυνδεθεῖ ἀπό τόν Τίμιο Σταυρό ἐφ᾽ ὅσον σχετίζεται ἄμεσα μέ αὐτόν. Ἡ κατάλληλη ἡμέρα λοιπόν ἀποδείχθηκε ἡ 6 Αὐγού­στου, πού ἀπέχει ἀπό τήν ἡμέρα τῆς Παγκοσμίου Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, τήν 14η Σεπτεμ­βρίου, σαράντα ἡμέρες.

            Αὐτά σχετικά μέ τό χρονικό πλαίσιο τῆς ἑορτῆς. Τί ἔγινε τώρα κατά τήν Μεταμόρφωση: Ὁ Κύριος στό Θαβώρ μετεμορφώθη. Αὐτό σημαίνει πώς δέν μεταβλήθηκε ἡ οὐσία τῆς ἀνθρώπινης ὑπόστασής Του. Ἀλλά τό σῶμα τό ὁποῖο περιέκρυπτε καί ἐκάλυπτε τήν θεότητά Του, πρός στιγμήν διαπεράστηκε ἀπό μιά ἀκτίνα τῆς θεότητός Του, καί αὐτή τό ἔκαμε νά παρου­σιασθεῖ λαμπρό, φωτεινό καί μεγαλειῶδες. Νά ἐπαναλάβουμε ὅτι ὄχι ὅλη ἡ αἴγλη τῆς θεότητος, ἀλλά μία ἀκτίνα της ἔλαμψε, διότι δέν ἦταν δυνατό νά ἀποκαλυφθεῖ στούς Μαθητές ὁλόκληρη ἡ θεότητα.« Οὔ γάρ μή ἴδῃ ἄνθρωπος τό πρόσωπόν μου καί ζήσεται», εἶχε πεῖ ὁ Ἴδιος  πρίν ἀπό αἰῶνες στόν Μωυσῆ. Ὅταν ἐκεῖνος τιμημένος ἀπό τόν Θεό μέ μεγάλη ἀποστολή, πῆ­ρε τό θάρρος νά ἀπευθύνει στό Θεό τήν παρά­κληση «δεῖξον μοι τήν σεαυτοῦ δόξαν», ὁ Θεός συγκαταβαίνοντας τοῦ εἶπε: ἐγώ θά προπο­ρευ­θῶ, καί σύ θά κρυφτεῖς σέ μιά ὀπή τοῦ βράχου, τήν ὁποία θά σκεπάσω μέ τό χέρι μου, καί ἀφοῦ προσπεράσω, θά μέ ἰδεῖς ἐκ τῶν νώτων, γιατί δέν εἶναι δυνατό νά δεῖ ἄνθρωπος τό πρόσωπό μου καί νά ζήσει. Ἔτσι λοιπόν καί κατά τήν ὤρα τῆς Μεταμορφώσεως, δέν ἦταν δυνατό νά ἀποκα­λυ­φθεῖ ὁλόκληρη ἡ θεότητα, ἀλλά μιά μόνο ἀκτίνα ἔλαμψε, καί κατέλαμψε τούς μαθητές θεῖο φῶς. Τέτοιο ὥστε νά τούς κάμει νά μή θέλουν νά τό στερηθοῦν ἔστω κι ἄν ἔπρεπε νά μείνουν πάνω σ᾽ ἕνα ἔρημο καί ἀπαράκλητο ὄρος, κάτω ἀπό τόν καύσωνα τοῦ ἡλίου καί τό κρύο τῆς νύχτας.

*****

            Καί ἦταν πράγματι δικαιολογημένοι οἱ Μα­θητές, νά αἰσθάνονται αὐτή τήν ἰδιαίτερη εὐχα­ρίστηση, κατά τίς μεγαλειώδεις ἐκεῖνες στιγμές, καί τόν πόθο τῆς ὅσο τό δυνατόν μεγαλύτερης παράτασης τῶν ἐξαίρετων αὐτῶν οὐρανίων καί ὑπερκοσμίων ἀπολαύσεων. Ἄν μάλιστα σκεφτεῖ κανείς τήν μεγάλη ἀντίθεση πού παρατηροῦνταν τότε στήν κοινωνική ζωή, ὅπου θά ἐπανέρχονταν μετά ἀπό λίγο, θά κατανοήσει περισσότερο τόν πόθο πού ἐξέφρασαν οἱ Μαθητές. Μάλιστα τήν ὥρα ἐκείνη πού οἱ τρεῖς ἀπολάμβανα ἐκεῖνα τά θαυμαστά καί ὑπερκόσμια, οἱ ἄλλοι ἐννέα συμμα­θητές τους στούς πρόποδες τοῦ Θαβώρ, ἀντίκρυ­σαν  σκηνές γεμάτες φρίκη, ὅταν τό δαιμονι­σμέ­νο παιδί πού ἔφερε κοντά τους ὁ δύστυχος πατέ­ρας συνταρασσόταν ἀπό τό δαιμόνιο, τό ὁποῖο δέν ἔλεγε νά φύγει μέ τίποτε. Ἡ ἀντίθεση τῆς φρικτῆς ἐκείνης πραγματικότητας εἶναι τεράστια πρός τίς μακάριες στιγμές πού περνοῦσαν οἱ τρεῖς Μαθητές στό Θαβώρ. Πῶς λοιπόν νά μή ποθοῦν τήν ἀπαλλαγή ἀπό τά λυπηρά τοῦ κόσμου; καί πῶς νά μήν ἐκφράσουν τόν πόθο καί τήν ἐπιθυμία: «καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι»;

*****

            Δυστυχῶς ὅμως ἡ ἀνθρωπότητα ἔχασε τήν εὐκαιρία ἡ ὁποία τῆς εἶχε προσφερθεῖ ἄλλοτε, νά ζεῖ συνεχῶς καί ἀδιαλείπτως μέσα στήν ἀτμό­σφαιρα τῆς μακαριότητας. Μή ξεχνᾶμε ὅτι, οἱ ἄνθρωποι, ὅταν πλάστηκαν ἀπό τόν Θεό, βρισκό­ταν συνεχῶς μέσα στήν ἐξαίσια ἀτμόσφαιρα τῆς Ἐδέμ καί ἀπολάμβαναν τήν παραδεισιακή ζωή καί τήν ἀνέκφραστη χαρά τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ ἀνάμεσά τους. Ἐάν τότε, στό πρόσωπο τῶν πρωτοπλάστων, διατηροῦσε ὁ ἄνθρωπος ἀκοίμη­το τόν πόθο, νά μείνει γιά πάντα στήν παραδεισι­ακή κατάσταση, θά εἴμασταν ὅλοι εὐτυχεῖς. Δέν εἶπαν ὅμως τότε οἱ πρωτόπλαστοι «καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι», ἀλλά ἐπόθησαν ἄλλα πράγματα. Καί στερήθηκαν τόν Παράδεισο. Καί ἦταν ἑπό­μενο πλέον νά δημιουργηθοῦν γιά ὅλη τήν ἀν­θρωπότητα θλίψεις καί δυστυχίες καί συμφορές καί γεγονότα, ὅπως ἐκεῖνα τά ὁποῖα συνέβαιναν στούς πρόποδες τοῦ Θαβώρ.

            Ὁ Θεός ἔπλασε τόν ἄνθρωπο γιά τήν μακαριότηα πού ἐγνώρισεν ἡ κορυφή τοῦ Θαβώρ.Πλήν ὅμως ὁ ἄνθρωπος μεταπήδησε στήν κατάσταση τῆς ὀδύνης καί τοῦ πόνου πού πα­ρουσίαζε κάτω στούς πρόποδες τοῦ Θαβώρ, ἡ δραματική ἐκείνη σκηνή.

*****

            Καί ὅμως ὑπάρχει τρόπος νά ἐπανέλθουμε στήν παραδείσια ἐκείνη κατάσταση. Ὅταν χάσει κανείς κάτι τό πολύτιμο, τό νοσταλγεῖ καί ἐπιθυ­μεῖ νά τό ἀπολαύσει καί πάλι. Καί ὅταν βρίσκεται σέ συνθῆκες δυσάρεστες εἶναι φυσικό νά ποθεῖ τήν μακαριότητα πού ἔχασε. Ὅταν μάλιστα ὑπάρ­χει ἡ δυνατότητα ἐπαναφορᾶς καί ἀποκατά­στα­σης στήν προηγούμενη εὐτυχῆ κατάσταση τί πιό φυσικό οἱ ἄνθρωποι νά ἐπιθυμοῦμε τήν ἀποκατά­σταση αὐτή; Καί πράγματι αἰσθανόμαστε τέτοι­ους πόθους. Δυστυχῶς ὅμως δέν ἔχουμε ὅλοι οἱ ἄνθρωποι τούς ἴδιους πόθους. Πολλοί μένουν στήν ἠθική ἀθλιότητα πού δημιουργεῖ ἡ ἁμαρτία καί κατά κάποιο τρόπο λένε «καλόν ἐστιν ἠμᾶς ὧδε εἶναι». Δέν ἐννοῦν δηλαδή νά βγοῦν ἀπό τήν κατάσταση τῆς ἁμαρτίας.

            Μήπως ὅμως καί ἐμεῖς πού θέλουμε νά λεγόμαστε ἄνθρωποι πνευματικοί, δέν ὑποσκε­λιζόμαστε ἀπό τήν ἁμαρτία καί δέν συμβιβαζό­μαστε μέ αὐτήν; Καί ἐνῶ ἡ συνείδηση μᾶς λέει ὅτι δέν εἴμαστε καλά, καί ἐνῶ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ μᾶς πληροφορεῖ ὅτι εἴμαστε σέ λανθασμένο δρόμο καί μᾶς ἐλέγχει γιά τήν ἀμαρτία μας, ἐμεῖς αἰχμαλωτισμένοι στά δίκτυα της λέμε  τό «καλόν ἐστιν ἠμᾶς ὧδε εἶναι»;

            Πολλές φορές εἶναι ἰσχυρή ἡ ὐποβολή τῆς ἀπατηλῆς ἰδέας «καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι». Καί δικαιολογοῦμε πολλοί διάφορες ἐκτροπές μας ἀπό τήν ἠθική τάξη στήν ἀτομική, οἰκογενειακή, τήν ἐπαγγελματική μας ζωή, διότι δέν ἔχουμε τήν δύναμη, ἤ μᾶλλον τήν θέληση νά ὑπερνικήσουμε τήν ἕλξη τῶν διαφόρων πειρασμῶν καί τήν προσκόλληση σέ ἁμαρτωλές συνήθειες.

*****

« Καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι »

Ἀδελφοί τό γεγονός τῆς Μεταμορφώσεως δέν εἶναι μόνο ἕνα θαῦμα, τό ὀποῖο ἔγινε γιά νά στηρίξει τούς Μαθητές πρίν ἀπό τό Πάθος τοῦ Κυρίου. Ἡ Μεταμόρφωση εἶναι ἕνα ἰδανικό στό ὁποῖο ὀφείλει κάθε πιστός νά ἔχει στραμμένο τό βλέμμα.

            Οἱ πόθοι τούς ὁποίους καλλιεργοῦμε στήν ψυχή μας νά εἶναι πόθοι ἅγιοι καί ἱεροί, ἀντάξιοι τῆς κλήσεως καί τῆς τιμῆς πού μᾶς κάμνει ὁ Θεός νά εἴμαστε μέλη τῆς Ἐκκλησίας Του. Νά ποθοῦμε τήν ἀγιότητα, τήν καθαρότητα, τήν δικαιοσύνη καί τήν ἐν γένει ἀρετή. Νά ἀγωνιζόμαστε καθημερινά νά πλησιάζουμε πρός τόν Κύριο. Νά ἀδειάζουμε ἀπό τά πάθη καί τίς κακίες μας καί νά γεμίζουμε μέ Χριστόν. Τότε σιγά σιγά θά προωροῦμε στήν κατάσταση τῆς καθάρσεως ὁπότε κάποτε θά ὁδηγηθοῦμε στήν ἔλλαμψη καί τήν ἀπόλαυση τῆς δόξας τοῦ Κυρίου μας.

Ἱ.Ν.Ἁγ.Μεταμορφώσεως Κατ/σεως Πλατρῶν 06.08.2012