Σάββατο 20 Σεπτεμβρίου 2025

Μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Ευσταθίου και της συνοδείας αυτού, Θεοπίστης της αυτού συζύγου, Αγαπίου τε και Θεοπίστου των υιών αυτών (20 Σεπτεμβρίο) - Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης

Ούτος ο μεγαλομάρτυς του Χριστού Ευστάθιος, ήτον στρατηλάτης εν τη Ρώμη περιφανέστατος, κατά τους χρόνους Τραϊανού του βασιλέως, εν έτει ρ’ [100], εγνωρίζετο δε ο πλέον περιβόητος από τους άλλους κατά την αρετήν, και κατά τους τρόπους και γνώμην, και κατά την προς τους πτωχούς ελεημοσύνην τε και συμπάθειαν. Εκαλείτο δε πρότερον, αυτός μεν, Πλακίδας· η δε γυνή αυτού, Τατιανή. Ούτος λοιπόν ο αοίδιμος, επειδή και ήτον κρατημένος από την πλάνην των ειδώλων, δια την πολλήν αυτού ευλάβειαν και καλοκαγαθίαν, ηξιώθη να λάβη το εις την πίστιν κάλεσμα άνωθεν παρά Θεού, καθώς έλαβεν αυτό και ο Απόστολος Παύλος. Διότι μίαν φοράν, εις καιρόν οπού αυτός εκυνήγα και εδίωκεν ένα μεγάλον ελάφι, και ήτον κοντά δια να πλησιάση εις αυτό, ω του θαύματος! βλέπει ανάμεσα εις τα δύω κέρατα του ελαφίου, ιστάμενον τον τίμιον Σταυρόν του Χριστού, όστις έλαμπεν υπέρ τον ήλιον. Και μεταξύ, βλέπει και τον δι’ ημάς σταυρωθέντα Χριστόν. Από εκεί δε ακούει και μίαν φωνήν, ήτις έλεγε ταύτα· «Πλακίδα, τι με διώκεις; εγώ ειμι ο Χριστός».

Και λοιπόν διδάσκεται την ευσέβειαν παρά του Χριστού ο μακάριος, και βαπτίζεται με όλον τον οίκον του. Και αυτός μεν αντί Πλακίδας, μετωνομάσθη Ευστάθιος. Η δε γυνή αυτού αντί Τατιανή, μετωνομάσθη Θεοπίστη. Οι δε υιοί αυτού, ο μεν ένας, μετωνομάσθη Αγάπιος, ο δε άλλος, Θεόπιστος.

Μετά ταύτα διδάσκεται από τον φανέντα Χριστόν, τους κατά δοκιμήν πειρασμούς, οπού έμελλε να πάθη, ως ο Ιώβ. Και ότι έμελλε να παραδοθή εις τον πειράζοντα δαίμονα. Και λοιπόν ευθύς στερηθείς από όλα, όσα είχεν, ανεχώρησεν από την πατρίδα του μαζί με την γυναίκα και τέκνα του. Και την μεν γυναίκα του, υστερήθη εν τω ταξειδίω από τον καραβοκύριον, βάρβαρον όντα και άγριον άνθρωπον. Τα δε δύω του παιδία, άρπαξαν δύω θηρία, όταν επέρνα τον ποταμόν. Αγκαλά και η γυνή και τα τέκνα του εφυλάχθησαν αβλαβή από την θείαν Πρόνοιαν. Ο δε Άγιος Ευστάθιος έμεινεν εις το εξής δουλεύων με μισθόν, και εργατικόν βίον ζων, ο πρώην πλούσιος και αξιωματικός. Και ταύτην την συμφοράν υπέφερε γενναίως ο αδαμάντινος, όχι εις ολίγου καιρού διάστημα.

Επειδή δε έτυχε να έλθουν βάρβαροι εναντίον εις την γην των Ρωμαίων, και εζητείτο εκείνος οπού έμεινε να βοηθήση εις τοιούτον βαρβαρικόν πόλεμον, δια τούτο ήλθεν εις την ενθύμησιν του βασιλέως ο γενναίος Ευστάθιος δια τας παλαιάς ανδραγαθίας και νίκας του. Και λοιπόν ευθύς έγινεν έρευνα εις κάθε μέρος του κόσμου, και μόλις ανεγνωρίσθη ο καλός Ευστάθιος εις τους βασιλικούς ανθρώπους οπού τον εζήτουν. Τους οποίους εξέπληξε δια την ελεεινήν θεωρίαν, και πτωχικήν κατάστασιν εις την οποίαν ευρίσκετο. Όθεν πηγαίνωντας εις τον βασιλέα, και μεγαλοπρεπώς από αυτόν τιμηθείς, ανεβιβάσθη πάλιν εις το πρότερόν του αξίωμα. Και σταλθείς εναντίον των βαρβάρων, τούτους κατά κράτος ενίκησεν. Επαναγυρίζωντας δε εις την Ρώμην εκ του πολέμου, κατ’ οικονομίαν του ευμηχάνου Θεού, ευρήκε την γυναίκα και τέκνα του, και με αυτά ανεγνωρίσθη. Όθεν εμεγαλύνθη ο Θεός παρά πάντων δια το τοιούτον παράδοξον, οπού εις αυτόν οικονόμησεν.

Επιστρέψας δε εις Ρώμην μετά της γυναικός και τέκνων του, ευρήκε βασιλέα τον Αδριανόν, εν έτει ριζ’ [117], και αφ’ ου έλαβε δωρεάς μεγάλας δια την νίκην οπού έκαμε, παρακινείται από αυτόν να θυσιάση και εις τους θεούς, δια ευχαριστείαν της νίκης. Ο δε Άγιος έλεγεν, ότι την νίκην ταύτην έκαμε με την δύναμιν του Χριστού, και όχι με την δύναμιν των θεών. Όθεν εκίνησε τον τύραννον εις θυμόν. Και πρώτον μεν, υστερείται το αξίωμα του στρατηλάτου. Έπειτα δε, δίδεται τροφή εις άγρια λεοντάρια, ομού με την γυναίκα και τέκνα του. Και επειδή εφυλάχθησαν και οι τέσσαρες αβλαβείς εκ των θηρίων, δια τούτο βάνονται όλοι ομού μέσα εις ένα βόδι χάλκινον πεπυρακτωμένον. Και έτζι, αι μεν ιεραί ψυχαί αυτών, παρεδόθησαν εις χείρας Θεού, τα δε άγια αυτών σώματα, διαφυλαχθέντα αβλαβή εκ του πυρός με όλην την τελειότητα, τον μεν λαόν των απίστων παρεκίνησαν εις έκπληξιν, και πίστιν την του Χριστού. Τους δε Χριστιανούς επαρακίνησαν εις το να δοξάζουν τον Άγιον Θεόν. Οι οποίοι πέρνοντες αυτά, ευλαβώς και πολυτελώς ενταφίασαν.

Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης

Δεν υπάρχουν σχόλια: