Μνήμη των Αγίων τριών Παίδων Ανανίου, Αζαρίου, Μισαήλ, και Δανιήλ του Προφήτου (17 Δεκεμβρίου) - Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης

Ούτος ο μακάριος Δανιήλ ο Προφήτης ήτον από την βασιλικήν φυλήν του Ιούδα, καταγόμενος από γένος το οποίον ευρίσκετο εις την βασιλικήν δούλευσιν. Εγεννήθη δε εις την Βηθαράν την ανωτέραν. Εις καιρόν δε οπού ήτον ακόμη νήπιον, εφέρθη σκλάβος από την Ιουδαίαν εις την Βαβυλώνα. Και εκεί επροφήτευσε χρόνους εβδομήκοντα. Προέλαβε δε την Γέννησιν του Χριστού χρόνους τετρακοσίους εξήκοντα. Ήτον δε άνδρας τόσον σώφρων, ώστε οπού οι Ιουδαίοι ενόμιζον, ότι είναι ευνούχος. Πολλά δε επένθησε δια την σκλαβίαν των ομοφύλων του Εβραίων. Και ενήστευσεν από κάθε φαγητόν επιθυμητόν. Και ήτον ξηρός μεν κατά το είδος του σώματος, εφαίνετο όμως πολλά ωραίος με την χάριν του υψίστου Θεού. Οι δε Άγιοι τρεις Παίδες, ήτον από την αγίαν πόλιν Ιερουσαλήμ, υιοί πατρός μεν Εζεκίου του βασιλέως, μητρός δε Καλλινίκης.

Ο δε πατήρ αυτών Εζεκίας ασθενήσας και ειπών προς Θεόν μετά δακρύων, ότι εφύλαξε τα αρεστά ενώπιον αυτού, δια τούτο έλαβε προσθήκην της ζωής δεκαπέντε χρόνους. Όταν δε η πόλις των Ιεροσολύμων εσκλαβώθη από τον Ναβουχοδονόσορ, βασιλέα των Βαβυλωνίων και Ασσυρίων, επήγαν και οι τρεις ούτοι Παίδες σκλάβοι εις την Βαβυλώνα, ομού με τον Προφήτην Δανιήλ. Εκεί δε κατεστάθησαν επιστάται των πραγμάτων του βασιλέως δια την αρετήν τους και φρονιμάδα. Και μάλιστα δια την μεσιτείαν του Δανιήλ. Επειδή δε αυτοί εκαταφρόνησαν την χρυσήν εικόνα του βασιλέως, την οποίαν εις τον κάμπον Δεηρά, επρόσταξε να προσκυνούν όλοι οι λαοί, δια τούτο εβάλθησαν εις την κάμινον, την επταπλασίως καιομένην. Μέσα εις την οποίαν δροσιζόμενοι από την κατάβασιν του θείου Αγγέλου, έψαλλον τον παγκόσμιον ύμνον, συγκαλούντες όλα τα κτίσματα εις δοξολογίαν Θεού. Τότε βλέπων ο βασιλεύς το παράδοξον αυτό θαύμα, ωμολόγησεν ότι είναι μέγας Θεός ο υπ’ αυτών προσκυνούμενος.

Ο δε θείος Δανιήλ, και μόλον οπού συνέζησε και συνετράφη με τους ανωτέρω τρεις Παίδας, και έγινεν αίτιος εις το να τιμηθούν δια της μεσιτείας του, ως είπομεν, και μόλον, λέγω, οπού ο Δανιήλ ήτον τόσον οικείος με τους τρεις Παίδας, δεν εβάλθη όμως μαζί με αυτούς εις την κάμινον. Τούτο γαρ δεν αναφέρει η θεία Γραφή. Η αφορμή δε δια την οποίαν δεν εβάλθη εις την κάμινον είναι αυτή, καθώς φαίνεται εις εμένα και εις την αλήθειαν. Επειδή γαρ ο βασιλεύς Ναβουχοδονόσορ έβαλεν όνομα εις τον Δανιήλ το, Βαλτάσαρ, ως γέγραπται: «Και ο βασιλεύς επέθηκεν όνομα αυτώ Βαλτάσαρ» (Δαν. ε’, 12), το δε όνομα αυτό ήτον γνώρισμα τιμής υπερεχούσης και όνομα Θεού, καθώς γέγραπται, «Έως ου ήλθε Δανιήλ, ου το όνομα Βαλτάσαρ, κατά το όνομα του Θεού μου» (Δαν. δ’, 3). Επειδή λέγω το όνομα του Δανιήλ ήτον Θεού όνομα, τούτου χάριν, δια να μην φανή εις τους Πέρσας τους θεόν νομίζοντας το πυρ, ότι έσβυσε την φλόγα της καμίνου ο των Βαβυλωνίων θεός, ο καλούμενος Βαλτάσαρ, δια τούτο οικονομήθη παρά της θείας Προνοίας να μη βαλθή εις την κάμινον μαζί με τους τρεις Παίδας ο Προφήτης Δανιήλ, ο έχων το όνομα τούτο. Αλλ’ ουδέ εις την ιστορίαν την περί της καμίνου διηγουμένην, αναφέρεται όλως ο Δανιήλ. Οι δε άλλοι τρεις Παίδες, αφ’ ου ελυτρώθησαν παραδόξως και υπερφυσικώς από την κάμινον του πυρός, πάλιν απεκατεστάθησαν εις την προτέραν τους δόξαν. Και περάσαντες την ζωήν τους έντιμον, ετελεύτησαν εν ειρήνη μαζί με τον Προφήτην Δανιήλ.

Λέγουσι δέ τινες, ότι μετά τον θάνατον του Ναβουχοδονόσορ, και των λοιπών βασιλέων, οι οποίοι ετίμων τους τρεις Παίδας, έγινεν άλλος βασιλεύς, Αττικός ονομαζόμενος. Ο οποίος εξετάσας τους τρεις Αγίους τούτους, και ελεγχθείς από αυτούς δια την ασέβειάν του, επρόσταξε να κοπή η κεφαλή του Αγίου Μισαήλ. Την οποίαν εδέχθη ο Άγιος Αζαρίας απλώσας το φιβλατόριόν του, ήγουν το επανωφόρι του (φίβλα γαρ λατινικά λέγεται η πόρπη και το επανωφόρι). Ομοίως επρόσταξε να κοπή και η κεφαλή του Αγίου Αζαρίου, την οποίαν εδέχθη ο θείος Ανανίας. Ύστερον δε και αυτός ο Ανανίας απεκεφαλίσθη. Λέγουσι δε και τούτο, ότι αφ’ ου εκόπησαν αι τίμιαι κεφαλαί των τριών, πάλιν εκόλλησαν με τα σώματά των. Άγγελος δε Κυρίου επήρε τα λείψανά των, και τα επήγεν εις το όρος Γεβάλ, και εκεί τους έβαλεν υποκάτω εις μίαν πέτραν. Αφ’ ου δε επέρασαν τετρακόσιοι χρόνοι, ανέστησαν και αυτοί, όταν ο Κύριος ανέστη εκ του τάφου μαζί με τους άλλους προπάτορας. Ύστερον δε πάλιν απέθανον.

Τελείται δε η αυτών Σύναξις εν τη αγιωτάτη μεγάλη Εκκλησία. Τούτων των τεσσάρων την μνήμην παρελάβομεν από τους θεοφόρους Πατέρας να εορτάζωμεν, προτίτερα από επτά ημέρας της κατά σάρκα γεννήσεως του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού. Επειδή και αυτοί, ως νομίζω, ήτον από την βασιλικήν φυλήν του Ιούδα, από την οποίαν εκατάγετο και ο Κύριος ημών κατά το ανθρώπινον .

Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης