Στην «Τριτοκοσμική» Αφρική -Ανδρέας Θεοδωράτος

Στην «Τριτοκοσμική» Αφρική

Φτάνοντας ξημερώματα στο Παρίσι, στην πόλη του Φωτός, μετά από παραμονή 20 ημερών στην μεγάλη χώρα του Κονγκό, το μυαλό είναι θολωμένο. Οι εμπειρίες συμπυκνωμένες και πρωτόγνωρες.

Πριν 8 ώρες είχαμε αφήσει τη σχεδόν σκοτεινή (λόγω λιγοστών φώτων) Κινσάσα -πρωτεύουσα της Ρεπουμπλικανικής Δημοκρατίας του Κονγκό (πρώην Ζαΐρ), και φτάσαμε στο πολύφωτο Παρίσι. Αφήσαμε τον «Τρίτο Κόσμο» και ήρθαμε στον «Πολιτισμό». Αφήσαμε τα μικρόβια και τις μεταδοτικές αρρώστιες και ήρθαμε στο « καθαρό περιβάλλον».

Αβίαστα και χωρίς σκέψη άρχισα τις συγκρίσεις. Όλα μου φαίνονταν διαφορετικά και όντως είναι.

Παρατηρώ τους ανθρώπους. Όλοι τρέχουν. Όλοι κάπου πάνε γρήγορα. Αν τους σταματήσεις και τους πεις καλημέρα θα απορήσουν. Στην Αφρική άλλοι ρυθμοί. Πιο αργοί. Λιγότερα αυτοκίνητα. Λιγότερα και σαφώς χειρότερα μέσα μεταφοράς. Αν χαιρετήσεις τον κόσμο, όλοι θα σε χαιρετήσουν. Τα πρόσωπά τους πιο ήρεμα, ίσως και πιο πονεμένα, αλλά σίγουρα πιο ήρεμα και με περισσότερο χαρά. Τα παιδιά της Αφρικής έχουν περισσότερο φως στα πρόσωπά τους, παρ’όλη τη δερματική τους απόχρωση. Έχουν φως στα μεγάλα και εκφραστικά μάτια τους, στις κινήσεις τους, στην συμπεριφορά τους, στο ευχαριστώ τους!

Τους λείπει το φαγητό, το νερό, η εκπαίδευση, το σύνθετο παιχνίδι, η τηλεόραση, οι «διασκεδάσεις», αλλά η συμπεριφορά τους είναι αγνή, άδολη, αυθεντική… Βρίσκουν χαρά στο παραμικρό. Τους δίνεις μια απλή καραμέλα καισε αντικρίζουν με βλέμμα γεμάτο ευγνωμοσύνη!

Άκουγα από μικρό παιδί για την τριτοκοσμική Αφρική. Περίμενα να δω τους υποανάπτυκτους, τους δυστυχισμένους. Τους βρήκα, τους αντίκρυσα. Και είναι πολλοί. Πάρα πολλοί. Αλλά τελικώς βρήκα ανθρώπους να με ελέγχουν και να αναρωτιέμαι ποιοι είναι και πού ζουν τελικώς οι «τριτοκοσμικοί»!

Γνωρίσαμε και ζήσαμε ανθρώπους που έχουν αφιερώσει όλο το είναι τους, όλη την ύπαρξή τους, στην προσφορά, στην ανιδιοτέλεια  και στην διάδοση του μηνύματος της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην χώρα.

Συναντήσαμε και θαυμάσαμε τους φοιτητές της Θεολογικής Σχολής του πρώτου Ορθοδόξου Πανεπιστημίου της Αφρικής στην Κινσάσα, το οποίο οραματίστηκε και υλοποίησε με πολύ κόπο και αγώνα ο σεβαστός σε όλη τη χώρα Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πενταπόλεως κ. Ιγνάτιος, ο οποίος με πολύ σοφία επιστράτευσε και τον κατά πάντα άξιο διάδοχό του Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Κεντρώας Αφρικής κ. Νικηφόρο Μικραγιαννανίτη.

Εκεί οι αντιθέσεις στις συγκρίσεις μεγαλώνουν.

Πανεπιστήμιο υποδειγματικής λειτουργίας. Πρότυπη Ορθόδοξη Θεολογική Σχολή. 75 φοιτητές. 75 ιεραπόστολοι. Όλη μέρα εκεί, ή τι λέγω, όλα τα 5 χρόνια σπουδής, εκεί. Δεν υπάρχουν τα χρήματα να πάνε στα σπίτια τους. Με κέντρο έναν λαμπρό βυζαντινό ναό αφιερωμένο στην μνήμη του Αγίου Αθανασίου του Αθωνίτη, στον οποίο γίνονται καθημερινά οι βασικές ακολουθίες της Εκκλησίας μας. Δεν μπορούσα να κρύψω τα συναισθήματα κατανύξεως στο πρώτο μεγάλο απόδειπνο που συμμετείχαμε εκεί. Με σιγουριά κατάλαβα ότι ήταν το καλύτερο πού είχα ζήσει στην ζωή μου. Να ακούς 30- 40 νέους να ψέλνουν χορωδιακά το  «Μεθ’ ημών ο Θεός» και το «Κύριε των Δυνάμεων». Επιπλέον συνειδητοποιούσες έντονα την κοινή λειτουργική εμπειρία με την εκκλησία της Αφρικής και το βίωμά μας με το δική μας σε κάνει καταλαβαίνεις το πόσο μαζί και ίδιοι είμαστε μες στην ανθρώπινη διαφορετικότητά μας. Όλα εκεί προσφέρονται Δωρεάν, χωρίς καμιά επιβάρυνση για τους φοιτητές. Από την φοίτηση, μέχρι την ένδυση και την διατροφή. Γεγονός αδιανόητο για την χώρα του Κονγκό. Τίποτα δεν γίνεται δωρεάν στην χώρα αυτή. Ούτε δωρεάν παιδεία υπάρχει, ούτε δωρεάν υγεία.

Πανεπιστήμιο καθαρό, χωρίς επιγραφές, λερωμένους τοίχους, πανό, αφίσες, ντουντούκες, καταλήψεις.

Το κάθε πράγμα στην Αφρική το δημιουργούν για να το χρησιμοποιήσουν σωστά. Αλλιώς δεν έχουν την πολυτέλεια να το φτιάξουν.

Επιπλέον μένεις κατάπληκτος όταν στην «τριτοκοσμική» Αφρική αντίκρισα 6:30 ώρα το πρωί, στην αρχή του κυριακάτικου Όρθρου τον ναό του Αγίου Ανδρέου στην Κανάγκα – το κέντρο όλης της Ορθόδοξης Ιεραποστολικής προσπάθειας της χώρας- σχεδόν γεμάτο από πιστούς όλων των ηλικιών και μέχρι τις 7:30 να έχει γεμίσει και ο κόσμος να παραμένει έξω στον ήλιο έως στις 11 περίπου που τελείωσε η Θεία Λειτουργία. Όπως έμεινα έκπληκτος και με την χορωδία περίπου 30 παιδιών που έψαλλαν βυζαντινά στα Ελληνικά , στα Γαλλικά και στις τοπικές τους διαλέκτους, με εκπληκτικό τρόπο και μέσα μου αναρωτιόμουν αν σε ολόκληρη την Ορθόδοξη Ελλάδα υπάρχουν τέτοιες χορωδίες. Η ώρα του «Κοινωνικού» μεγέθυνε τον θαυμασμό μου, όταν στον κατάμεστο ναό και στο κάλεσμα του ιερέως να μεταλάβουν οι πιστοί, δημιουργήθηκε χωρίς καμία αναστάτωση και ανησυχία μία σειρά που ξεκινούσε από τους ιερείς και τελείωνε έξω από τον ναό! Στον νου μου έρχονταν αντίστοιχες εικόνες από τις δικές μας ενορίες! Σε εκείνον τον ναό η Πάτρα τους λέει πολλά! Μας συνδέει κάτι. Αυτό είναι ο Άγιος Ανδρέας! Ο Άγιος είναι πάντα μαζί μας. Πάντα μπροστά μας. Όντως οικουμενικός απόστολος. Αφήσαμε τον τεράστιο ναό του Πρωτοκλήτου των Αποστόλων στην πόλη μας και στο Κονγκό αντικρίσαμε με δέος τον μεγαλύτερο ορθόδοξο ναό της Χώρας αφιερωμένο στην μνήμη του!

Η επίσκεψή μας στα «τριτοκοσμικά»σχολεία τους ήταν η επόμενη έκπληξή μας. Επισκεφτήκαμε σχολεία όλων των βαθμίδων. Η Ορθόδοξη Εκκλησία προσπαθεί δίπλα από κάθε Ναό που κατασκευάζει να οικοδομεί και ένα σχολείο. Σε μερικές περιπτώσεις προηγείται η οικοδόμηση του σχολείου από τον Ναό. Τα παιδιά διψούν για μάθηση. Μόνο στα σχολεία LumieredeNations (Φως Εθνών) που ίδρυσε ο γνωστός αείμνηστος, μεγάλος και φλογερός ιεραπόστολος π. Χαρίτων Πνευματικάκης και τα συντηρεί ο δραστήριος Ιεραποστολικός Σύλλογος της πόλεώς μας «Πρωτόκλητος» φοιτούν δωρεάν πάνω από 1000 παιδιά. Παρατηρείς από την πρώτη στιγμή που κυκλοφορείς στις διάφορες πόλεις ότι σε όλα τα σχολεία του Κονγκό οι μαθητές είναι με ομοιόμορφο ντύσιμο. Ξεχωρίζουν και σε ξαφνιάζει το θέαμα ευχάριστα. Όπως ξαφνιάζεσαι και με την πειθαρχία που επιδεικνύουν και με τον σεβασμό που συμπεριφέρονται. Αδυνατώ να μεταφέρω την συγκίνηση και το πανηγύρι που έστησαν οι κάτοικοι όταν κατά την επίσκεψη μας στη περιοχή Mikalai της Kanagka, ο Δεσπότης τους ανακοίνωσε ότι θα ξεκινήσουν οι εργασίες για την οικοδόμηση σχολείου δίπλα στην υπάρχουσα εκκλησία!

Η σκέψη συνεχίζει και ιλιγγιά. Δεν θέλω να επεκταθώ και σε άλλα παραδείγματα και μορφές της αφρικανικής «τριτοκοσμικής» ζωής. Ίσως κάποια άλλη φορά.

Ο Μητροπολίτης Νικηφόρος στο Κογκό Κινσάσα με τον Μητροπολίτη Ιγνατιο, ο π. Θεολόγος στο κράτος του Κογκό- Μπράζα και οι πολύτιμοι συνεργάτες τους, ζουν καθημερινά ένα θαύμα. Θαύματα ζωντανά που δεν επιδέχονται αμφισβήτηση. Πώς λειτουργούν όλα αυτά; Πώς ανυψώθηκαν; Ποιός τα φροντίζει; Ποιος φροντίζει και ταΐζει τα 75 παιδιά του πανεπιστημίου, τα χιλιάδες παιδιά των σχολείων, τα 35 παιδιά του Ορφανοτροφείου στο Dolisie; Ποιός θα βοηθήσει να τελειώσει η κλινική του «Αγίου Λουκά του Ιατρού» στο PointeNoire, των Ναών της Αγίας Φωτεινής, του Αγίου Δημητρίου, το σχολείο στο Mikalai, το πρώτο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στο Κογκό; Η λογική σταματάει. Αρχίζει το θαύμα. Ή καλύτερα το θαύμα υπάρχει και χωρίς να σταματήσει η λογική αλλά μάλλον μόνο όταν μας αποκαρδιώσει το αποτέλεσμα του τρόπου της το αντιλαμβανόμαστε.

Οι άνθρωποι της Ιεραποστολής έχουν φτάσει πολλές φορές στο αδιέξοδο και συνεχώς παρουσιάζονται λύσεις! Οι ιστορίες που μοιράστηκαν μαζί μας πολλές και θαυμαστές. Στην Αφρική δεν απογοητεύονται όμως, δεν απελπίζονται, δεν μιλάνε για οικονομική κρίση γιατί την ζουν καθημερινά, δεν αυτοκτονούν... Ξέρουν ότι ο Θεός είναι παρόν και στέλνει λύσεις. Μέσα στις λύσεις είμαι και εγώ και εσύ και εσείς! Όλοι μπορούμε να γίνουμε λύσεις και βοήθεια. Είτε με την προσευχή μας, είτε με τον σταυρό μας, είτε  και με τον οβολό μας τον ελάχιστο!

Η «τριτοκοσμική» Αφρική διδάσκει την πολιτισμένη και Ορθόδοξη Ελλάδα.

Καλή Ανάσταση!

.

Ανδρέας Θεοδωράτος    

Πηγή:Εφημερίδα "Ο Εκκλησιολόγος"