Ο Μ Ι Λ Ι Α ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΟΞΟΛΟΓΙΑΝ ΕΝ Τῼ ΙΕΡῼ ΝΑῼ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΒΕΡΟΛΙΝΟΥ

Ο Μ Ι Λ Ι Α

ΤΗΣ Α.Θ.ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΟΞΟΛΟΓΙΑΝ ΕΝ Τῼ ΙΕΡῼ ΝΑῼ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΒΕΡΟΛΙΝΟΥ

(15 Μαΐου 2014)

Ἱερώτατε ἀδελφέ Μητροπολῖτα Γερμανίας κύριε Αὐγουστῖνε,

Ἱερώτατοι καί Θεοφιλέστατοι ἅγιοι ἀδελφοί,

Ἐντιμότατοι ἐκπρόσωποι τῶν ἀρχῶν,

Τέκνα ἐν τῷ Ἀναστάντι Κυρίῳ ἀγαπητά, εὐλογημένοι Ὀρθόδοξοι χριστιανοί τῆς περιοχῆς ταύτης τῆς Γερμανίας,

Χριστός ἀνέστη!

Ἰδιαιτέραν χαράν αἰσθανόμεθα ἡμεῖς προσωπικῶς, ὁ Πατριάρχης σας, ὁ σεβάσμιος Ποιμενάρχης σας καί πάντες διά τήν εὐλογίαν τῆς ἀποψινῆς συναντήσεώς μας εἰς τόν Ἱερόν τοῦτον Ναόν τῆς Θείας Ἀναλήψεως, τήν ἑορτήν τῆς ὁποίας μετ᾿ ὀλίγας ἡμέρας πρόκειται σύν Θεῷ νά πανηγυρίσωμεν, βεβαιούμενοι καί δι᾿ αὐτῆς ὅτι ὁ «Κύριος εἶναι μαζί μας» πάντοτε καί εἰς τόν αἰῶνα, καί ὡς ἐκ τούτου «οὐδείς καθ᾿ ἡμῶν». Ὁ Κύριός μας, «πᾶσαν τήν πατρικήν πληρώσας οἰκονομίαν», ἀνελήφθη εἰς τούς οὐρανούς καί ἐκάθησεν ἐν δεξιᾷ τοῦ Θεοῦ καί Πατρός, «οὐδαμόθεν χωριζόμενος, ἀλλά μένων ἀδιάστατος», δηλαδή μαζί μας πάντοτε.

Ἐρχόμεθα ἀπό τῆς ἕδρας τῆς Μητρός σας Ἐκκλησίας, ἀπό τοῦ ἱστορικοῦ καί καταστάντος συμβόλου ζωῆς, ὑπομονῆς, ἀντοχῆς καί καρτερίας ἀλλά καί προσφορᾶς ἀγάπης καί στοργῆς Φαναρίου, διά νά σᾶς μεταφέρωμεν τήν εὐλογίαν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἐδῶ, εἰς τήν φιλοξενοῦσαν ὑμᾶς χώραν τῆς Γερμανίας, ὅπου αἱ βιοτικαί περιστάσεις ὡδήγησαν ἕνα ἕκαστον ἀπό ἐσᾶς, ὥστε αὕτη νά καταστῇ δευτέρα καί καθ᾿  υἱοθεσίαν πατρίς, ἀφοῦ κατά τόν ἀρχαῖον τραγικόν ποιητήν «ὡς πανταχοῦ γε πατρίς ἡ βοσκοῦσα γῆ» (Εὐριπίδου, Φαέθων).

Δι᾿ ἡμᾶς τούς βαπτισθέντας εἰς τό ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος, πᾶσα ἐπίγειος πατρίς εἶναι βάθρον διά νά κληρονομήσωμεν τήν πραγματικήν πατρίδα, τήν ἄνω Ἱερουσαλήμ, τήν Βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀφοῦ ἐδῶ εἰς τήν γῆν εἴμεθα πάροικοι καί παρεπίδημοι καί τό πολίτευμα ἡμῶν ἐν οὐρανοῖς ὑπάρχει, ὅπως λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος (πρβλ. Φιλιπ. γ΄, 20).

Τήν πίστιν αὐτήν ἀνέκαθεν εἴχομεν οἱ χριστιανοί, ὅπως ἀναφέρει ἡ περίφημος πρός Διόγνητον ἐπιστολή:  «Κατοικοῦντες (οἱ Χριστιανοί) δέ πόλεις Ἑλληνίδας τε καί βαρβάρους ὡς ἕκαστος ἐκληρώθη, καί τοῖς ἐγχωρίοις ἔθεσιν ἀκολουθοῦντες ἔν τε ἐσθῆτι καί διαίτῃ καί τῷ λοιπῷ βίῳ, θαυμαστήν καί ὁμολογουμένως παράδοξον ἐνδείκνυνται τήν κατάστασιν τῆς ἑαυτῶν πολιτείας. πατρίδας οἰκοῦσιν ἰδίας, ἀλλ᾽ ὡς πάροικοι· μετέχουσι πάντων ὡς πολῖται, καί πάνθ᾽ ὑπομένουσιν ὡς ξένοι· πᾶσα ξένη πατρίς ἐστιν αὐτῶν, καί πᾶσα πατρίς ξένη» (κεφ. 5, 4-5).

Ἡ αἴσθησις αὐτή τῆς παροδικότητος οἱασδήποτε ἐπιγείου πατρίδος δέν ἀφαιρεῖ βεβαίως τήν ἀγάπην καί τήν νοσταλγίαν τῆς γενεθλίου μας γῆς, ἀφοῦ καί ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος ἠγάπα τήν κατά σάρκα πατρίδα Του, τήν Ναζαρέτ, «οὗ ἦν τεθραμμένος», ἀλλά καί κάθε ἄνθρωπος, μακράν αὐτῆς εὑρισκόμενος, ἐπιθυμεῖ ὀψέποτε τό Ὀδύσσειον νόστιμον ἦμαρ τῆς ἐπιστροφῆς εἰς αὐτήν, ὡς ἐπιγραμματικῶς ἀναφέρει ὁ ἀρχαῖος ποιητής: «Ἡ πατρίς, ὡς ἔοικε, φίλτατον βροτοῖς· οὐδ᾿ ὀνομάσαι δύναιτ᾿ ἄν ὡς ἔστιν φίλον» (Εὐριπίδου Φοίνισσαι, 407 - 408).

Σεῖς ὅλοι, Ὀρθόδοξοι ὁμογενεῖς, εὑρέθητε διά διαφόρους λόγους ἕκαστος εἰς τήν ἱστορικήν πόλιν ταύτην τοῦ Βερολίνου. Εἶσθε ὅμως ἄξιοι συγχαρητηρίων πολλῶν, διότι μεταφέρετε μαζί σας καί τήν πατροπαράδοτον εὐσέβειαν καί τήν προσκόλλησίν σας εἰς τήν Ὀρθόδοξον παράδοσιν τῆς Ἐκκλησίας μας, ἡ ὁποία ἀνέκαθεν ἀποτελεῖ διά τούς ἐκτός τῆς γενεθλίου Πατρίδος εὑρισκομένους τόν ὀμφάλιον λῶρον καί τόν συνδετικόν κρίκον μετ᾿ αὐτῆς.

Ἔχοντες, λοιπόν, τόν θησαυρόν τῆς Πίστεώς μας ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ὀφείλομεν νά ἀγωνιζώμεθα, νά συμβαδίζουν τά ἔργα τῆς καθημερινότητός μας μέ τά διδάγματα τῆς πίστεως, διότι ἄλλως αὕτη καθίσταται δαιμονική, ἀφοῦ καί τά δαιμόνια πιστεύουν καί φρίττουν, ἀλλά ἡ πίστις των αὐτή καθίσταται καταδικαστική.

Καί ποῖα εἶναι τά ὀφειλόμενα ἔργα; Ὁ βίος ὁ καθαρός, ὅπως μᾶς τόν διαζωγραφίζει ὁ θεῖος νόμος τοῦ Εὐαγγελίου, τόν ὁποῖον ἀκολουθήσαντες μέχρι σήμερον ἑκατομμύρια δυσεξαρίθμητα πιστῶν ἔγιναν κληρονόμοι τοῦ Παραδείσου, καί, ἀκόμη, τά ἔργα τῆς ἀγάπης καί τῆς πίστεως.

Ὑπάρχει ὡς περιρρέουσα ἀντίληψις, λανθασμένη ὅμως καθ᾿ ὁλοκληρίαν, ὅτι ἡ ἐν Χριστῷ ζωή ἀπαγορεύει πᾶσαν κοσμικήν δραστηριότητα καί ἀπόλαυσιν. Τήν ἄποψιν αὐτήν, ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος τήν ἀναιρεῖ ὡς παντελῶς ἀστήρικτον λέγων μέ τόν χαρακτηριστικόν καί ἀφοπλιστικόν τρόπον του: Τί φεύγεις, ἄνθρωπε, τό Εὐαγγέλιον; Ὅτι οὐ δύναμαι φυλάξαι φησίν. «Οὐκοῦν τά ἀδύνατα ἐπέταξεν ὁ Θεός; Ἀπό τούτου πάντα ἀνατέτραπται, ἀπό τούτου τά τῆς οἰκουμένης διέφθαρται, ὅτι οὐδείς οὐδενί σκοπός κατά Θεόν ζῆν. Οἱ μέν οὖν κατηχούμενοι τοῦτο σπουδάζοντες, οὐδεμίαν ποιοῦνται ἐπιμέλειαν ὀρθοῦ βίου˙ οἱ δέ ἤδη φωτισθέντες, οἱ μέν ἐπεί παῖδες ὄντες τοῦτο ἔλαβον, οἱ δέ ἐν ἀρρωστίᾳ, καί ἀνενεγκόντες, ἐπειδή μή εἶχον προθυμίαν τινά ζῆσαι διά Θεόν, οὐδέ οὗτοι σπουδήν τίθενται˙ οἱ δέ ἐν ὑγείᾳ λαβόντες, ὀλίγην ταύτην καί αὐτοί ἐπιδείκνυνται, καί πρός τό παρόν διατεθέντες θερμοί, μετά ταῦτα καί οὗτοι τό πῦρ ἔσβεσαν. Μή γάρ οὐκ ἔνι πράγμασι χρῆσθαι..." (Ὑπόμνημα εἰς τάς Πράξεις, PG, 60,182).

Εἶναι βεβαίως ἀληθές, ὅτι ἡ καθημερινή ζωή μας βαρύνεται μέ τά ἑκούσια καί τά ἀκούσια ἁμαρτήματα, τά ὁποῖα καλόν θά ἦτο νά μή ἐπράττοντο. Ὅμως, τοῦ παλαιοῦ καί πεπτωκότος Ἀδάμ τέκνα ὄντες καί σάρκα φθαρτήν φοροῦντες ὑποκείμεθα εἰς τούς ποικίλους πειρασμούς καί δέν κατορθώνομεν πάντοτε νά προβάλωμεν ἀντίστασιν. Τότε ἡ συνείδησις μᾶς ἐλέγχει καί αὐξάνει τό ἄγχος καί ἐπακολουθεῖ ἡ ἀπελπισία, ὅτι πλέον εἶναι ἀδύνατον ἡμεῖς προσωπικῶς νά ζήσωμεν εὐαγγελικῶς, ὅταν μάλιστα ἔχωμεν «λογισμούς» καί «πειρασμούς» διά νά βλάψωμεν καί νά περιφρονήσωμεν τόν συνάνθρωπον. Οἱ λογισμοί αὐτοί, ὡς ἁμαρτημάτων ἐπακόλουθοι, ἀργά ἤ γρήγορα ὁδηγοῦν εἰς ἀπώλειαν, ἡ ὁποία κατεργάζεται τόν φυσικόν καί τόν αἰώνιον θάνατον.

Ἐδῶ εἰς τό Βερολῖνον οἱ Ὀρθόδοξοι καί γενικώτερον οἱ ἄνθρωποι ἔχουν πεῖραν τοῦ γεγονότος τούτου ἰδιαιτέρως. Ὁ λογισμός καί ὁ πειρασμός, ὁ ἀπότοκος τῆς πεπτωκυίας φύσεως καί ὑπό τοῦ πονηροῦ κατευθυνόμενος πρός τό «κακόν», ὄχι μόνον ὡδήγησεν εἰς τήν διαίρεσιν τῆς μεγάλης αὐτῆς χώρας καί εἰς τήν ἀνύψωσιν τειχῶν μεταξύ πίστεως καί ἀπιστίας, ἀλλά καί κατέστρεψε καί ὑπέσκαψε καί τήν εἰρήνην, τήν εὐημερίαν, τήν Χάριν καί τό Ἔλεος, ὥστε πολλά, καί αὐτό ἀκόμη τό δῶρον τῆς ζωῆς, νά καταστοῦν σκοτεινά, ἄχαρι, ἀνελεῆ. Μακάριος ὁ ἄνθρωπος ὅς εὗρε χάριν. Καταδικασμένος δέ εἰς ἀφανισμόν, ὁ στερούμενος χάριτος ἄνθρωπος. «Πνεῦμα διελεύσεται ἐν αὐτῷ καί οὐχ ὑπάρξει καί οὐκ ἐπιγνώσεται ἔτι τόν τόπον αὐτοῦ» (πρβλ. Ψάλμ. ρβ΄,16). Θά μείνῃ δέ μόνον μία ἀνάμνησις πονηρίας καί φθόνου καί ἔχθρας καί, ἀτυχῶς, συντρίμματα «πεπωρωμένης συνειδήσεως». Ἀντιθέτως, «τό ἔλεος τοῦ Κυρίου μένει εἰς τόν αἰῶνα» (ὅ.π.).

Ἡ ἀλήθεια αὕτη ἐκφράζεται ἐπιγραμματικῶς ὑπό τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόμου. Ὁ Θεός, λέγει, εἶναι ὁ μόνος ἀναμάρτητος καί εἶναι ἡ Πηγή. «Κεῖται ἡ πηγή˙ oἷον, ἐάν τις προσενέγκῃ ἀγγεῖον, γεμίζει αὐτό˙ ἐάν ᾖ μέγα, μέγα λαμβάνει˙ ἐάν ᾖ μικρόν, μικρόν λαμβάνει» (Εἰς τόν τετραήμερον Λάζαρον, PG.48, 782). Ἀντιθέτως, ὁ πειρασμός καί τό πονηρόν, τά ὁποῖα ὡδήγησαν τήν Γερμανίαν εἰς τήν διαίρεσιν, περιγράφονται ὡς «οὐδέν γάρ οὕτως ἐκτραχηλιάζειν εἴωθεν, ὡς ἡ παρά τῶν πολλῶν δόξα, δειλούς, ἀγεννεῖς, κόλακας, ὑποκριτάς ποιοῦσα» (Εἰς Ματθαῖον Μ’. P.G.57, 444).

Ἡ ζωή καί ὁ βίος μας πολλάκις γίνονται δύσβατοι καί ἀβίωτοι καί μᾶς καταβάλλουν μέ τά ποικίλα προβλήματα καί μέ τά ἄγχη των. Χωρίς τόν Θεόν οὐδέποτε θά κατορθώσωμεν νά τά ὑπερβῶμεν καί οὕτως ἀδύναμοι θά ὑποκείμεθα εἰς τά συνεχῆ βλήματα τοῦ πονηροῦ μέ κίνδυνον νά ἀπολέσωμεν τόν παράδεισον, διά τόν ὁποῖον ἐπλάσθημεν, ὅπως ἔχομεν καταστρέψει ἐν πολλοῖς τόν γήϊνον παράδεισον, ὁ ὁποῖος μᾶς ἐχαρίσθη πρός ἐργασίαν τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ.

Ἡμεῖς ἑορτάζοντες σήμερον τήν ἐπέτειον ἡμίσεος αἰῶνος ζωῆς καί δραστηριότητος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Γερμανίας, χαιρετίζομεν καί συγχαίρομεν ἑαυτούς καί ἀλλήλους, καί ἰδιαιτέρως τό μέγα Γερμανικόν Ἔθνος, καί εὐχόμεθα, ὅπως αἱ θερμαί ἰαματικαί πηγαί ἀποδεικύονται ὠφέλιμοι καί θεραπευτικαί εἰς τάς ποικίλας σωματικάς ἀσθενείας, ἔτσι καί ἡ θερμότης τῆς ἑνότητος τῆς Γερμανίας, καί τῆς εὐλαβοῦς πίστεως καί τῆς ἀγάπης σας πρός τόν Θεόν νά πηγάζουν τήν ἰδικήν σας εὐημερίαν καί ἀπ᾿ αὐτῆς τήν αἰώνιον σωτηρίαν σας καί τοῦ κόσμου παντός.

Ἐπαναλαμβάνοντες τήν ἰδιαιτέραν χαράν τῆς σημερινῆς εὐλογημένης συναντήσεώς μας, πατέρες καί ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ, προτρεπόμεθα πατρικῶς ὅπως τηρῆτε ἀδιάρρηκτον τήν μεταξύ σας εἰρήνην καί ἑνότητα, διότι «ἀδελφός ὑπό ἀδελφοῦ βοηθούμενος ὡς πόλις ὀχυρά» (Παροιμ. ιη΄, 19), ἵνα τῇ εὐλογίᾳ τοῦ Θεοῦ προοδεύητε εἰς πᾶσαν ἔκφρασιν τοῦ βίου σας καί, ὑπό τήν σκέπην τῆς Ἐκκλησίας καί τήν ἐνεργουμένην πίστιν σας εἰς ὅσα ὁ Κύριος μᾶς ἐδίδαξεν, ἀξιωθῆτε ἅπαντες τῆς ἐπουρανίου Βασιλείας, τῆς πραγματικῆς καί αἰωνίου πατρίδος μας, ὅπου δέν θά ὑπάρχῃ διάκρισις φυλετική, γνωστική, κοινωνική, ἐθνική, ἀλλά «τά πάντα καί ἐν πᾶσι Χριστός» (πρβλ. Κολ. γ΄, 11-12), Οὗ τό ἄπειρον Ἔλεος καί ἡ εὐλογία εἴησαν μετά πάντων ὑμῶν καί τῶν προσφιλῶν οἰκογενειῶν σας καί μεθ᾿ ὁλοκλήρου τοῦ φιλοξενοῦντος ὑμᾶς καί ἡμᾶς Γερμανικοῦ Λαοῦ.  Ἀμήν.