ΤΟ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ ΤΩΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΤΙΚΏΝ ‘’ΠΑΡΑΙΝΕΣΕΩΝ’’ ΤΟΥ ΟΛΙΒΙΕ ΚΛΕΜΑΝ, ΓΙΑ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΤΙΚΗ «ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΑΙΖÉ» ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ - Βασίλης Χαραλάμπους

Ο Ολιβιέ Κλεμάν (Olivier Clément) (1921-2009), ο οποίος διετέλεσε καθηγητής στο Ινστιτούτο Ορθόδοξης Θεολογίας του Αγίου Σεργίου στο Παρίσι, είναι γνωστός θεολόγος και έχει γράψει αρκετά βιβλία.  Εξ αφορμής του πρόσφατου κειμένου μου «Η ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΤΙΚΗ ‘’ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΑΙΖÉ’’  ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ», θεώρησα σκόπιμη και επακόλουθη την αναφορά στο βιβλίο του,  το οποίο τιτλοφορείται «Taizé : ένα νόημα για τη ζωή» ‘’ Taizé : Un sens à la vie’’  (Bayard éditions, 1997).  Θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε το βιβλίο, χωρίς τούτο να είναι υπερβολή, ότι αποτελεί ένα ύμνο για την οικουμενιστική κοινότητα Taizé και ως εκ τούτου επικίνδυνη τη συμβολή του σε τέτοια οικουμενιστικά ατοπήματα .

Το βιβλίο τούτο, «Taizé : ένα νόημα για τη ζωή», είναι ένα αλλότροπο υμνολόγημα για την οικουμενιστική κοινότητα Taizé. Είναι ένα συγκρητιστικό ολίσθημα και μια οικουμενιστική υπόδειξη για απαράδεκτες συμπροσευχές με αιρετικούς. Η οικουμενιστική περιγραφικότητα του Ολιβιέ Κλεμάν, δεν δημιουργεί απλά ερωτηματικά, αλλά γίνεται λύπης πρόξενος. 

Αναφέρει χαρακτηριστικά στο βιβλίο του αυτό Ολιβιέ Κλεμάν για την οικουμενιστική κοινότητα Taizé : «Ένα χώρο (εννοεί το Taizé) όπου τους δέχονται όπως είναι, χωρίς να τους κρίνουν, όπου δεν τους ζητούν ένα δογματικό διαβατήριο…».  Δεν είναι τούτος ο λόγος απαράδεκτος;  Δεν είναι περιθωριοποίηση του κάλλους των δογματικών αληθειών της Ορθόδοξης Πίστης;  

Οι οικουμενιστικές αυτές εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στην «Κοινότητα Taizé», σκοπό έχουν να καταδείξουν ότι οι δογματικές διαφορές αποτελούν απλά διαφορετικές παραδόσεις.  Τούτο άλλωστε υπονοείται και από τα κατά καιρούς παπικά κελεύσματα, όπου οι δογματικές διαφορές καλούνται σκοπίμως εκκλησιαστικά έθιμα και τοιουτοτρόπως η δογματική αλήθεια θεωρείται δευτερεύουσα. Καθίσταται τοιουτοτρόπως η αλήθεια της Πίστης δευτερεύουσα, χάριν της ανθρωπάρεσκης αγάπης.  

Την ειρήνη ειρήνη του κόσμου τούτου, επιδιώκουν στην οικουμενιστική κοινότητα Taizé.  Ο Χριστός μας λέγει «Ειρήνην αφίημι υμίν, ειρήνην την εμήν δίδωμι υμίν˙ ου καθώς ο κόσμος δίδωσιν, εγώ δίδωμι υμίν» Ιω. 14,27.   

Στο βιβλίο του αυτό ο Ολιβιέ Κλεμάν  επίσης αναφέρει : «Στο Ταιζέ, αδελφοί με διαφορετικό θρήσκευμα, εθνικότητα, μόρφωση, γλώσσα, όλα αυτά διαφορετικά και καμιά φορά αντίθετα, προσεύχονται και εργάζονται μαζί : ναι, είναι δυνατόν, ο Χριστός καταστρέφει κάθε χώρισμα».  Ισοπεδώνεται η αλήθεια και το ψεύδος με τη σημείωση αυτή του Ολιβιέ Κλεμάν.   Υποβαθμίζεται η δογματική  αλήθεια χάριν της ανθρωπάρεσκης αγάπης.

Πρόκειται για την «κοσμική αγάπη των φιλενωτικών», που έλεγε ο Γέροντας Παΐσιος. Πρόκειται περί εμπαθούς εννοίας της «αγάπης».  «Παν νόημα εμπαθές», για να χρησιμοποιήσομε και την έκφραση του Αγίου Νείλου του ασκητού, γιατί πράγματι περί εμπαθούς εννοίας της «αγάπης» πρόκειται, στρεβλώνει και την αγάπη προς τον Θεό και την αγάπη προς τον άνθρωπο, διότι φρονώ ότι το κάλλος της εν Χριστώ αγάπης, εν αληθεία νοείται.   Εάν  θέλομεν να έχομε «αγάπην τε άπειρον προς τε τον Θεόν και ανθρώποις»*  θα πρέπει την επιστροφή πάντων των ανθρώπων να επιζητούμε στην Μία Αγία  Εκκλησία.

«Ήθελα να δείξω» αναφέρει σχετικά ο παπικός  ‘’αδελφός΄΄ Αλοΐς, που κατευθύνει την  οικουμενιστική κοινότητα Taizé «ότι με τους αδελφούς μου επιζητούμε με πάθος την κοινωνία μεταξύ των Χριστιανών.  Στο Taizé  θα θέλαμε να συνδράμουμε να γίνει πιο αντιληπτή η κοινωνία που, εν Χριστώ, υπάρχει ήδη μεταξύ όλων των βαπτισμένων».  Επίπλαστη λοιπόν ενότητα και συγκρητισμός.    Είναι άτοπο λοιπόν να ομιλεί κανείς για συνύπαρξη θρησκειών.  Μπορούμε να μιλήσουμε για ειρηνική συνύπαρξη λαών, όχι όμως για συνύπαρξη θρησκειών.  Είναι απαράδεκτη αυτή η θέση.  Παντελώς λανθασμένη η αναφορά σε συνύπαρξη θρησκειών. 

«Mαθαίνουν επίσης διάφορες γλώσσες για να ανταποκριθούν στην παγκόσμια κλίση του Ταιζέ» γράφει ο Ολιβιέ Κλεμάν.  Τη κοινότητα αυτή του  Taizé, την  συναποτελούν άνθρωποι διαφόρων ομολογιών, από 30 χώρες.  Η  «Κοινότητα Taizé» αριθμεί πάνω από 100 άτομα. Τη συναποτελούν Παπικοί, Προτεστάντες και ‘’Ορθόδοξοι’’.  Είναι παγκόσμια κλίση ή απόκλιση από την εν αληθεία ενότητα;

«Είναι ο σύνδεσμος», αναφέρει ο Ολιβιέ Κλεμάν «μεταξύ μιας βαθειάς πνευματικής εμπειρίας και ενός δημιουργικού ανοίγματος στον κόσμο, που είναι στην καρδιά των εμψυχωμένων συναντήσεων στο Taizé, οι οποίες διαρθώνονται από πολλά χρόνια γύρω από το θέμα ‘’εσωτερική ζωή και ανθρώπινη αλληλεγγύη’’».

Στην πρόταση του Αλοΐς, για το έτος 2014  που τιτλοφορείται ‘’Προσεύχεσθε τακτικά με άλλους’’ αναφέρει : «Αντί να μένουμε μόνοι μας με αυτά τα ερωτηματικά, ας βρούμε μερικούς άλλους ανθρώπους για να συζητούμε, μια φορά την εβδομάδα ή μια φορά τον μήνα.  Ας μελετούμε μαζί μια σελίδα του Ευαγγελίου ή κάποιο άλλο κείμενο.  Ας προσευχόμαστε μαζί, με ύμνους, με μια περικοπή της Αγίας Γραφής, με μια εκτενή σιωπή».  Να παρατηρήσομε ότι θα ήταν αφέλεια να μην αντιληφθούμε ότι σαφώς υποδεικνύεται η συμπροσευχή με ανθρώπους διαφόρων δογμάτων. 

Για τις οικουμενιστικές  συμπροσευχές στην κοινότητα Taizé, ο Ολιβιέ Κλεμάν  αναφέρει :  «Και είναι αυτός ο Χριστιανισμός που πρέπει να λαμβάνουμε υπ’όψη μας, γιατί  όσο περισσότερο γίνεται κανείς άνθρωπος προσευχής, τόσο περισσότερο γίνεται άνθρωπος υπευθυνότητας.  Η προσευχή δεν απαλλάσσει από τα καθήκοντα αυτού του κόσμου : μας κάνει πιο υπεύθυνους.  Τίποτα δεν είναι πιο υπεύθυνο από το να προσεύχεται κανείς». 

Δεν είναι μορφή συγκρητισμού η συμπροσευχή με αιρετικούς;  Δεν είναι παρωδία προσευχής;  Ο Άγιος Νείλος λέγει ότι, «η προσευχή είναι το ανέβασμα του νου στον Θεό».  Χαρακτηρίζει ο μεγάλος αυτός Άγιος την προσευχή «συναναστροφή του νου με τον Θεό».   Είναι λοιπόν η συμπροσευχή, αληθινή προσευχή;

Επιλογικά ας αναφέρομε τα λόγια του Γέροντος Θεοκλήτου Διονυσιάτου : «Φρονούμεν ότι το αίτιον εις το να μη βλέπωμεν διαφοράν μεταξύ Ορθοδοξίας και των έξω αυτής αιρετικών, είναι η απώλεια της αισθήσεως, του καταυγάζοντος την Εκκλησίαν του Χριστού, Θαβωρείου Φωτός».  

Βασίλης Χαραλάμπους

*«αγάπην τε άπειρον προς τε τον Θεόν και ανθρώποις» - Ησυχίου Πρεσβυτέρου, Προς Θεόδουλον (Φιλοκαλία Α΄)