Σκέψεις περί τῆς ὁμοφυλοφιλίας - π. Αλέξανδρος Σμέμαν

Τετάρτη, 19 Ὀκτωβρίου, 1977

Ὁμοφυλοφιλία. Τὸ ζήτημα δὲν εἶναι καθόλου ἂν εἶναι φυσικὴ ἤ ἀφύσικη, ἀφοῦ αὐτὸ τὸ ἐρώτημα εἶναι ἀνεφάρμοστο στὴν πεπτωκυία φύση, στὴν ὁποία -καὶ ἐδῶ βρίσκεται τὸ κρίσιμο σημεῖο- τὰ πάντα ἔχουν διαστραφεῖ, τὸ καθετί, κατὰ κάποιο τρόπο, ἔχει γίνει ἀφύσικο. Μήπως τὸ ν' ἀφιερώνεσαι στὰ χρήματα ἤ στὴ Ρωσία ἤ σὲ κάτι ἄλλο εἶναι κάτι τὸ φυσικὸ στὸν ἄνθρωπο;

Ὁ ἄνθρωπος, δημιουργημένος γιὰ νὰ δίνεται στὸν Θεό, διαστρέφει τὴ φύση του, τὴν οὐσία του, ὅταν προσφέρει τὸν ἑαυτό του σὲ κάτι ἄλλο, ὅταν μεταμορφώνει αὐτὸ τὸ «ἄλλο» σὲ εἴδωλο. Συνεπῶς, τὸ ζήτημα δὲν εἶναι νὰ κάνουμε τοὺς ὁμοφυλόφιλους «κανονικούς» ἤ νὰ τοὺς ἀπελευθερώσουμε συμφωνώντας πὼς διαθέτουν ἕνα διαφορετικὸ «στὺλ ζωῆς».

Τὸ θέμα εἶναι, πρέπει νὰ εἶναι, ἡ ἀποδοχὴ ἀπὸ τὸν ὁμοφυλόφιλο, ὅπως καὶ ἀπὸ κάθε ἄλλο ἄνθρωπο, μιᾶς ὁλοκληρωμένης κλήσης, μιᾶς κλήσης γιὰ ἀκεραιότητα, ποὺ ἀπευθύνει ὁ Θεὸς σὲ κάθε ἄνθρωπο. Ἡ ὁμοφυλοφιλία ἀποτελεῖ ἐκδήλωση τοῦ «σκόλοπος τῆς σαρκός» ποὺ βασανίζει κατὰ διαφόρους τρόπους, ἀλλὰ βασανίζει τὸν καθένα. Στὸν πεσμένο κόσμο τίποτε δὲν μπορεῖ νὰ «ὁμαλοποιηθεῖ», ἀλλὰ τὰ πάντα μποροῦν νὰ σωθοῦν.

Πέμπτη, 3 Νοεμβρίου, 1977

Σκεφτόμουν τὸ τρομακτικὸ φορτίο τῆς ὁμοφυλοφιλίας: Προύστ, Ζίντ, Τζούλιεν Γκρίν, κ.λπ. Τόσοι ἄνθρωποι γύρω μας λέγουν: αὐτὸ τὸ φορτίο, αὐτὸ τὸ τραῦμα, αὐτὴ ἡ νεύρωση προέρχεται ἀπὸ τὴν ἀπόρριψή τους ἀπὸ τὴν κοινωνία, ἀπὸ τὴν ἀναγκαιότητα νὰ κρύβονται, νὰ λένε ψέματα, κ.λπ.

Ἴσως ὅλα αὐτὰ νὰ εἶναι ἐν μέρει ἀληθινά. Ἀλλὰ μόνο ἐν μέρει - πράγμα ποὺ δὲν ἐνδιαφέρει στὴν πραγματικότητα. Ὁ Ζίντ, παραδείγματος χάριν, ξεπέρασε αὐτὴ τὴν ἄρνηση καὶ ὑποχρέωσε τοὺς ἀνθρώπους νὰ τὸν δεχθοῦν. Νομίζω πὼς αὐτὸ ποὺ πιὸ πολὺ ἐνδιαφέρει εἶναι ἡ αἴσθηση ἑνὸς ἀδιεξόδου, μιᾶς ἀκόρεστης δίψας ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ μεταμορφωθεῖ σὲ ζωή. Στὸ τέλος, ὅπως πάντα, δὲν ὑπάρχει μόνο ἕνας τοῖχος ἀλλὰ καὶ ἕνας καθρέφτης.

Στὸν πεπτωκότα κόσμο, ὅ,τι εἶναι αὐστηρὰ σεξουαλικὸ εἶναι ἄσχημο, διεστραμμένο, χυδαῖο. Σ' ἕναν «κανονικό» ἄνθρωπο, ὑπάρχει τουλάχιστον ἡ δυνατότητα νὰ μεταμορφώσει τὴν ἀσχήμια καὶ ἔτσι νὰ τὴν ἐξαλείψει. Γιὰ τοὺς ὁμοφυλόφιλους, αὐτὴ ἡ δυνατότητα, αὐτὴ ἡ ἐπαγγελία, αὐτὴ ἡ ἔκκληση, αὐτὴ ἡ πόρτα - δὲν ὑπάρχει!

Ἀλλά, ἂν ἡ ὁμοφυλοφιλία εἶναι μιά ἐκτροπή, μιά διαστροφή, ἀπὸ ποῦ ἄραγε προέρχεται, πῶς συμβαίνει, καὶ γιατί δὲν μπορεῖ νὰ μεταβληθεῖ; Δὲν γνωρίζω καμιὰ ἐπιστημονικὴ θεωρία, ἀλλὰ ὑποθέτω πὼς ὅλες τους ἀνάγουν τὸ πρόβλημα στὴ βιολογία ἤ στὴν κοινωνία, δηλαδὴ σ' ἐξωτερικὰ αἴτια.

Μοῦ φαίνεται ὅμως πώς ἡ ρίζα της εἶναι πνευματική: εἶναι ἡ οὐσιαστικὴ ἀμφισημία τῶν πάντων στὸν πεπτωκότα κόσμο. Σ' αὐτὸν τὸν κόσμο τῶν παραμορφωτικῶν κατόπτρων, ἡ μία ἀνωμαλία γεννᾶ μιά ἄλλη -στὴν περίπτωσή μας, ἡ πτώση τῆς οἰκογένειας, ἡ πτώση τῆς ἴδιας τῆς εἰκόνας τοῦ σέξ, δηλαδὴ τῶν σχέσεων ἀνάμεσα στὸν ἄνδρα καὶ στὴ γυναίκα. Ἡ πτώση ἐπίσης τῆς μητρότητας, ἡ πτώση, τελικά, τῆς ἴδιας τῆς ἀγάπης στὴ σωματικὴ καὶ συνεπῶς στὴ σεξουαλικὴ ἔκφρασή της.

Σ' ἕνα ἐπίπεδο, ἡ ὁμοφυλοφιλία εἶναι ἕνα μεῖγμα φόβου καὶ ὑπερηφάνειας· σ' ἕνα ἄλλο εἶναι ἔρωτας καὶ αὐτοερωτισμός. Δὲν εἶναι τυχαῖο τὸ ὅτι ἕνα κοινὸ γνώρισμα τῶν ὁμοφυλοφίλων εἶναι ὁ ἐγωκεντρισμὸς τους (ὄχι κατ' ἀνάγκην ἐγωισμός), ἕνα ὑπερβολικὸ ἐνδιαφέρον γιὰ τὸν ἑαυτό τους, ἀκόμη κι ὅταν αὐτὸς ὁ ἐγωκεντρισμὸς συνδυάζεται μὲ μιά ἀπεριόριστη περιέργεια καὶ ἕνα ἄνοιγμα στὴ ζωὴ (ὅπως συνέβαινε μὲ τὸν Ζίντ).

Πρωτοπρεσβύτερος Αλέξανδρος Σμέμαν

(Ἀποσπάσματα ἀπό τό ἡμερολόγιο τοῦ π. Ἀλεξάνδρου)