Από αναρχικός φοιτητής να γίνω άναρχος κατά χάριν θεός - μ. Νεοφύτου Γρηγοριάτη

μ.  Νεοφύτου Γρηγοριάτη

Ελλογιμώτατοι εν Χριστώ αδελφοί

Άγγελε ….. και Αικατερίνη …….., ευλογείτε. Σας χαιρετώ με χριστιανική χαρά, χαρμολύπη και αγάπη.

Τώρα που γιορτάζουν οι άγιοι Αθωνίτες Πατέρες, εύχομαι να σας οδηγούν, φωτίζουν, σκεπάζουν και στηρίζουν σε όλη σας τη ζωή πάντοτε, καλή σταδιοδρομία, καλή φώτιση, καλή αποκατάσταση, καλές υπομονές στις δυσκολίες της καθημερινής ζωής και με το καλό να μπείτε(εισέλθετε) στον Παράδεισο, που είναι ο Χριστός μας.

Ζητώ συγγνώμη που επήρα το θάρρος να σας γράψω μια επιστολή. Στην αρχή εδίσταζα. Έλεγα μέσα μου: Μην θέλεις να ενοχλείς τον Άγγελο και την Αικατερίνη,  είναι ελεύθερες προσωπικότητες, είναι μορφωμένοι, και κατά Θεόν και κατά κόσμον, ο Άγγελος ετελείωσε την σχολή Ικάρων και η Αικατερίνη επήρε πτυχίο παιδαγωγικής θεολογίας(μεταπτυχιακό), είναι ανεξάρτητοι πνευματικά και έχουν πλέον καθορίσει το πρόγραμμα και την πορεία της ζωής τους.

Μετά όμως από ωριμώτερη σκέψη, έλεγα: Δεν θα στερήσω την ελευθερία και την ανεξαρτησία του Αγγέλου και της Αικατερίνης, αν τους γράψω μερικές σκέψεις μου, που είναι καταστάλαγμα εμπειρίας, προϊόν μελέτης και θείου πόθου, για να σωθούν δύο ψυχές ακόμη, αν το θελήσουν μόνοι τους. Λέγει ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας, ο Χαμαετός, Θεσσαλονικεύς λειτουργιολόγος του 14 αιώνος μετά Χριστόν, «ότι αν αφαιρέσεις το αυτεξούσιον από τον άνθρωπο, την ελευθερία του, παύει να είναι άνθρωπος, γίνεται χειρότερος από ζώο». Ο Άγιος Τριαδικός Θεός της Ορθοδόξου Εκκλησίας είναι ο μοναδικός θεός, ο οποίος σέβεται και ποτέ δεν κατήργησε την ελευθερία οποιουδήποτε ανθρώπου. Έτσι  και εγώ, με αυτά που σας γράφω δεν θέλω να σας στερήσω την ελευθερία σας και την ανεξαρτησία σας. Απλώς καταθέτω ενώπιόν σας μια άλλη πνευματική μαρτυρία και διάσταση ζωής, που τυχόν δεν είχατε την ευκαιρία μέχρι τώρα να γνωρίσετε, ή δεν σας εμίλησε κανείς γι’ αυτήν.

Αρχίζω λοιπόν, αν θέλετε και εσείς: την δεκαετία 1970-1980 στην Γερμανία εδρούσαν οι αναρχικές ομάδες, αντάρτες πόλεων Μπάαντερ – Μάϊνχοφ. Η ιδεολογία των αναρχικών αυτών, ήταν μια διαμαρτυρία εναντίον του ορθολογισμού, της νοησιαρχίας, του στείρου ηθικισμού και φαρισαϊκής υποκρισίας του Δυτικού Πολιτισμού και φιλοσοφίας. Φυσικά και ο τρόπος, που εδιάλεξαν να αλλάξουν τον κόσμο και την κοινωνία, βάζοντας βόμβες και σκοτώνοντας ανθρώπους, δεν ήταν ο σωστός. Έλεγαν  το εξής: Πρέπει να κάνουμε διαρκή επανάσταση κοινωνική, προσωπική, πολιτική και να ανατρέψουμε όλα τα κατεστημένα, που είναι άδικα και εκμεταλλεύονται τους τους ανθρώπους, ιδίως τους φτωχούς, τους αδυνάτους, τους ασθενείς, τους περιθωριακούς, που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα. Όταν η επανάστασή μας επιτύχη και γίνη κατεστημένο, ως εξουσία πλέον, να στερήση την ελευθερία και την ανεξαρτησία των ανθρώπων, πρέπει να το καταργήσουμε και αυτό, κάνοντας νέα επανάσταση.

Έτσι λοιπόν, αν θέλουμε να είμαστε ελεύθεροι και ανεξάρτητοι, πρέπει να είμαστε αναρχικοί και συνεχείς επαναστάτες.

Αυτή η ιδεολογία μου εκέντρισε το ενδιαφέρον, όταν ήμουνα φοιτητής της Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών το 1974 – 1978. Είναι αλήθεια ότι συμπάθησα την ιδεολογία αυτή κατ’ αρχήν. Μόνο που απέρριψα την μέθοδο επιβολής της στον κόσμο, δηλαδή την ένοπλη βία. Διότι όπως λέγει το Ευαγγέλιο η βία φέρνει βία, το μίσος προκαλεί πιο πολύ μίσος, το μαχαίρι του φόνου φέρνει άλλο μαχαίρι εκδικήσεως. Διαβάζουμε στην Καινή Διαθήκη τα εξής:

«Τότε λέγει αυτώ ο Ιησούς: απόστρεψόν σου την μάχαιραν εις τον τόπον αυτής· πάντες γαρ οι λαβόντες  μάχαιραν εν μάχαιρα αποχθανούνται» δηλαδή, «όταν οι Ιουδαίοι με επικεφαλής προδότη Ιούδα επήγαν για να συλλάβουν τον Χριστό την νύχτα ο απόστολος Πέτρος ετράβηξε το μαχαίρι του και έκοψε το δεξί αυτί τού δούλου Μάλχου, υπερασπιζόμενος τον διδάσκαλό του. Ο Χριστός όμως επήρε το αυτί και το ξανακόλλησε στη θέση του. Και λέγει στον Πέτρο: Βάλε πίσω το μαχαίρι σου στη θέση του· διότι όλοι όσοι παίρνουν μαχαίρι, τραβούν μαχαίρι για να σκοτώσουν, με μαχαίρι θα θανατωθούν.» (Ματθαίου 26, 52). – Αρχιμανδρίτη Τιμοθέου Κιλίφη, Τα τέσσερα Ευαγγέλια και οι Πράξεις των Αποστόλων, κείμενο – μετάφραση – σχόλια, Τόμος Α’, Αθήνα Ιανουάριος 1999, σελ. 177).

Επίσης ο Απόστολος Παύλος λέγει: «Εάν ουν πεινά ο εχθρός σου ψώμισε αυτόν, εα΄ν διψά πότιζε αυτόν· τούτο γαρ ποιών άνθρακας πυρός σωρεύσεις επί την κεφαλήν αυτού. Μη νικώ υπό τού κακού, αλλά νίκα εν τω αγαθώ το κακόν.». Δηλαδή, «Λοιπόν, εάν πεινάη ο εχθρός σου, δώσε του ψωμί· όταν διψάη, πότισέ τον· διότι εάν το κάνης αυτό, αναμμένα κάρβουνα θα σωριάσης επάνω στο κεφάλι του. Μη νικιέσαι από το κακό, αλλά νίκα το κακό με το καλό. Όταν ανταποδίδης κακό στο κακό, σε έχει νικήσει το κακό. Νίκα το κακό με το καλό, αυτό είναι το όπλο του αληθινού χριστιανού, μαλάκωνε το κακό, άλλαξε την βλάβη σε ευεργεσία, το μίσος σε αγάπη. Με αγάπη, με ειρήνη εξαφάνισε την έχθρα. Αυτό είναι πραγματική νίκη. Ο δρόμος του Θεού.».

( Αρχιμ. Τιμοθέου Κιλίφη, Επιστολές Παύλου και επτά καθολικές, κείμενο-μετάφραση-σχόλια, Τόμος Β’, Αθήνα Ιανουάριος 2000, σελ.132. – Ρωμαίους 12, 20, 21).

Νομίζω ότι είναι ανώτερη η διδασκαλία της Καινής Διαθήκης, από την ειδεολογία των Γερμανών αναρχικών. Δεν χρειάζονται τα πολλά σχόλια. Τα κείμενα είναι απλά και κατανοητά από όλους μας.

Όμως, ελλογιμώτατοι εν Χριστώ αδελφοί  Άγγελε και Αικατερίνη, θα σας αναφέρω και την γνώμη των δύο μεγάλων Αγίων Πατέρων της ορθόδοξης εκκλησίας, θεολόγων Μαξίμου του Ομολογητού και Γρηγορίου Παλαμά του Αγιορείτου:

Ο Θεός Πατήρ, η αρχή και πηγή της μιάς  Θεότητος, είναι άναρχος, ο Υιός και Λόγος του Θεού, γεννάται αϊδίως από τον Πατέρα και είναι συνάναρχον και συναϊδιον με τα άλλα δύο πρόσωπα της Αγίας Τριάδος. Το κύριο γνώρισμα των Τριών προσώπων του ενός Θεού είναι το ομοούσιον, έχουν την ίδια ουσία και ενέργεια.

Εμείς αντιλαμβανόμαστε όλα αυτά από τις ενέργειες του θεού πού φθάνουν σε μας ως ελευθερία και αγάπη. Κατά κάποιον τρόπον, μπορούμε να ονομάσουμε τον Θεόν αλλοιώς ως προσωποποίηση της ελευθερίας και της αγάπης.

          (Υπάρχει δηλαδή η άκτιστη, αδημιούργητη, αθάνατη, αΐδιος (που δεν έχει αρχή ούτε τέλος). άναρχη, άπειρη και ατελεύτητη (ατελείωτη) κατά φύσιν ελευθερία του Τριαδικού Θεού από την μια και από την άλλη η κτιστή, δημιουργημένη, αρχουμένη, πεπερασμένη, αιώνιος (πού έχει αρχή, αλλά δεν έχει τέλος), αθάνατη κατά χάρη ελευθερία του ανθρώπου, ως κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν Θεού πλασμένου. Όταν λοιπόν η θεϊκή κατά φύσιν ελευθερία του Θεού ενώθηκε ελεύθερα, αβίαστα, αγαπητικά με την ανθρώπινη κατά χάριν ελευθερία εν τη μήτρα της Αειπαρθένου Θεοτόκου Μαρίας μετά την συγκατάθεση της (ιδού η δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου, δηλαδή, απάντηση ή μήνυμα ότι θα γεννήση τον Θεάνθρωπο : Ορίστε, η δούλη Κυρίου, ας γίνη σε μένα, όπως το είπες. – Λουκά 1, 38), ενανθρώπησε ο Θεός Λόγος, το Δεύτερο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος. Έτσι η ανθρώπινη ελευθερία έγινε άναρχη, άπειρη και ατελεύτητη κατά χάριν ελευθερία, αφού ενώθηκε με την άκτιστη, άναρχη, άπειρη, ατελεύτητη κατά φύσιν ελευθερία του Τριαδικού Θεού.

Επίσης ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής λέγει το εξής, που συνοψίζει τα πιο πάνω λεχθέντα:  Ο άνθρωπος μπορεί να γίνη ότι είναι ο Θεός, πλην της κατ΄ ουσίαν ταυτότητος».

Από όσα είπαμε ως τώρα βγαίνουν τα εξής συμπεράσματα: Ο οποιοσδήποτε αναρχικός άνθρωπος αγωνίζεται να καταργήση  όλες τις εξουσίες ,τα κράτη, τα σύνορα, τις δουλείες, τις αρχές, πλην της αρχής και εξουσίες του εγωισμού και της φιλαυτίας του εαυτού του. Επίσης δεν τον ενδιαφέρει η προοπτική της αιωνιότητας, αλλά αγωνίζεται μόνο για την ύλη, τον κόσμο, το φυσικό περιβάλλον, χωρίς  να ανοίγεται ελεύθερα και αγαπητικά στον Τριαδικό Θεό της Ορθοδοξίας, που είναι άναρχος κατά φύσιν και όχι αναρχικός εγωϊστής αυτοδικαιωμένος, λογικοκρατούμενος, εγκλωβισμένος στην  ύλη, στον κόσμο, στο φυσικό περιβάλλον και δεν βλέπει την τηλεόραση των αγίων που σου δίνει η κάθαρση από τα πάθη, η απόκτηση των αγίων αρετών, ο φωτισμός του Αγίου Πνεύματος, η αποκάλυψη των σκοπών που η δημιουργία έγινε και προς τα που πάει και με ποιόν πρέπει να ενωθή για να ολοκληρωθή. Τέλος η τηλεόραση των αγίων σού δίδει την θεία έλλαμψη, την θέωση, την ένωση με την θεία Χάρη του Αγίου Πνεύματος, που είναι θέα, όραση του θείου άκτιστιυ φωτός, οπότε ο άνθρωπος γίνεται όλος φως, όλος ένας οφθαλμός, όλος μια πνευματική εν Χριστώ αίσθησις (άγιος Ισαάκ ο Σύρος).      

Οσα σας έγραψα, Αγγελε και Αικατερίνη, δεν είναι δικά μου επινοήματα, αλλά είναι θείες εμπειρίες και πνευματικές καταστάσεις των αγίων της Ορθοδοξίας, τούς οποίους προσπαθώ ταπεινώς να ακολουθώ. Γι’ αυτό και έγινα Αγιορείτης μοναχός: Από αναρχικός φοιτητής να γίνω άναρχος κατά χάριν θεός, όπως είναι ο θεός μας, πλην της κατ’ ουσίαν ταυτότητος, με τον τρόπο που προανέφερα.   

Αυτά είχα να σας γράψω. Συγχωρέστε την πολυλογία μου και τα δυσνόητα που σας έγραψα. Προσπάθησα να απλοποιήσω την Ορθόδιξη Θεολογία περί αναρχικών και Ανάρχου Θεού όσο μπορούσα. Δεν ξέρω αν τα εκατάλαβες. Πάντως αν θέλετε να ασχοληθήτε με αυτά που σας γράφω, σας προτείνω να διαβάσετε τα κείμενα των Αγίων Μαξίμου του Ομολογητού και Γρηγορίου Παλαμά, σειρά Ελληνες πατέρες της εκκλησίας, εκδόσεις «Γρηγόριος  Παλαμάς» βιβλιοπωλείον «Το Βυζάντιον», του Ελευθερίου Μερετάκη, Θεσσαλονίκη-Ελλάς, οδός Μενελάου 3, Θεσσαλονίκη, τηλ. 030-2310-283880.

Έχετε ευχές και ευλογίες από τους Γρηγοριάτες Πατέρες, Γέροντα παπα- Χριστοφόρο (Καραβάς Κερύνειας), παπα-Βαρνάβας (Μύρτου Κερύνειας). Νεόφυτο μοναχό (Παλλουριώτισσα Λευκωσίας), Δαμιανό μοναχό (Αγγλοκύπριο από Καλογραία Κερύνειας), π. Βασίλειο μοναχό 9Ξυλοτύμπου Λάρνακος) και Κυριακό μοναχό (Σωτήρα Αμμοχώστου).

Σας μνημονεύω δύο φορές την ημέρα: στην καθημερινή Θεία Λειτουργία και στην προσωπική προσευχή μου στο κελλί – δωμάτιό μου. Να είστε πάντα καλά, Άγγελε και Αικατερίνη, καλό χειμώνα, υγεία πνευματική και σωματική να έχετε.

          Ευλογείται. Αν θέλετε κάποια διευκρίνηση ή σχόλιο από εμένα για όσα γράφω, Μη διστάσετε να μου γράψετε. Αν ντρέπεστε να μου γράψετε, τότε να συνδεθείτε  πνευματικά με τον Πανιερώτατο Μητροπολίτη Λεμεσού κ. Αθανάσιο Βατοπεδινό ή τον πρωτοπρεσβύτερο παπα-Χρήστο Αναξαγόρου (ναός Αγίου Νικολάου Λεμεσού- παλαιό κοιμητήριο της Λεμεσού) ή τον Άγιο Καθηγούμενο της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Μέσα Ποταμού Μητροπόλεως Λεμεσού κ. Παΐσιο. Γειά σας

Με εκτίμηση σας χαιρετώ εν Χριστώ, ο ελάχιστος 

μοναχός Νεόφυτος Γρηγοριάτης.