Ανώτατο Αμερικανικό Δικαστήριο: Δεν μπορεί να υποχρεωθεί άτομο να παράσχει υπηρεσίες σε ομόφυλο ζευγάρι, παρά τις αντίθετες θρησκευτικές του πεποιθήσεις

Σύμφωνα με απόφαση του Ανωτάτου Αμερικανικού Δικαστηρίου, δεν μπορεί να υποχρεωθεί άτομο να παράσχει υπηρεσίες σε ομόφυλο ζευγάρι, παρά τις αντίθετες θρησκευτικές του πεποιθήσεις. Συγκεκριμένα, το Δικαστήριο δέχτηκε ότι οι θρησκευτικές και φιλοσοφικές ενστάσεις του ατόμου στο γάμο ομοφύλων θεωρούνται προστατευόμενα πιστεύω και, σε κάποιες περιπτώσεις, και προστατευόμενες μορφές έκφρασης και ότι κρατική απόφαση που υποχρεώνει το άτομο σε πράξη αντίθετη με τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις παραβιάζει το δικαίωμα θρησκευτικής ελευθερίας, όπως αυτό ορίζεται στην Πρώτη Τροπολογία του Αμερικανικού Συντάγματος, η οποία απαγορεύει τη θέσπιση νόμων ή διοικητικών πράξεων που στρέφονται κατά ορισμένης θρησκείας ή θρησκευτικών απόψεων. Το ιστορικό της υπόθεσης έχει ως εξής:

To 2012 ένα ομόφυλο ζευγάρι που επρόκειτο να τελέσει γάμο στο Κολοράντο των ΗΠΑ, πολιτεία όπου επιτρεπόταν οι γάμοι ομοφύλων, ήθελε να παραγγείλει μια τούρτα για την τελετή του γάμου. Απευθύνθηκε σε έναν ζαχαροπλάστη της πόλης, τον Jack Philips, διάσημο για τις καλές τούρτες που φτιάχνει, ζητώντας του  να φτιάξει μια ειδική τούρτα για την περίσταση, με διακόσμηση ένα ομόφυλο ζευγάρι πάνω στην τούρτα. Εκείνος όμως αρνήθηκε να τους παράσχει τη συγκεκριμένη υπηρεσία. Το ζευγάρι κατέφυγε στην Επιτροπή Ατομικών Δικαιωμάτων της πόλης, η οποία το δικαίωσε, χαρακτηρίζοντας παράνομη την άρνηση του ζαχαροπλάστη. Εκείνος προσέβαλε δικαστικά την απόφαση, όμως έχασε την υπόθεση, τόσο στον πρώτο όσο και στο δεύτερο βαθμό (Εφετείο), αφού τα δικαστήρια θεώρησαν ότι η άρνησή του να φτιάξει την τούρτα προσβάλει το δικαίωμα του γάμου των ομοφύλων (το οποίο εν τω μεταξύ είχε αναγνωριστεί ως συνταγματικό από το Ανώτατο Δικαστήριο στις ΗΠΑ με την περίφημη υπόθεση Obergefell το 2015) και εισάγει δυσμενή διάκριση ως προς το σεξουαλικό προσανατολισμό, αφού στα ετερόφυλα ζευγάρια ο ζαχαροπλάστης δεν αρνιόταν να φτιάξει τούρτες. Ο Jack Philips αποφάσισε να πάει την υπόθεση στον ανώτατο βαθμό δικαιοδοσίας, προβάλλοντας το δικαίωμα ελευθερίας έκφρασης βάσει θρησκευτικών πεποιθήσεων. Συγκεκριμένα, υποστήριξε ότι δεν θα είχε πρόβλημα να φτιάξει μια οποιαδήποτε κοινή τούρτα στο ζευγάρι και να τους τη δώσει για το γάμο τους, όμως με τη συγκεκριμένη διακόσμηση που απαιτήθηκε από αυτόν, εξαναγκάζεται να προβεί σε ενέργεια αντίθετη με τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις, που είναι χριστιανικές και δεν προκρίνουν το γάμο ομοφύλων προσώπων και με τον τρόπο αυτό προσβάλλεται το δικαίωμα ελευθερίας έκφρασης, αφού, σύμφωνα με το Αμερικανικό Σύνταγμα, αυτό περιλαμβάνει και τον μη εξαναγκασμό σε έκφραση που έρχεται σε αντίθεση με τα πιστεύω του ατόμου. Η απόφαση βγήκε τη Δευτέρα 4-6-2018 και το Ανώτατο Αμερικανικό δικαστήριο δέχθηκε τους ισχυρισμούς του ζαχαροπλάστη, ακυρώνοντας την απόφαση της Επιτροπής Ατομικών Δικαιωμάτων. Σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση: «οι νόμοι και το Σύνταγμα μπορούν, και σε ορισμένες περιπτώσεις πρέπει, να προστατεύουν τα ομοφυλόφιλα πρόσωπα και ζευγάρια κατά την άσκηση των ατομικών τους δικαιωμάτων, όμως οι θρησκευτικές και φιλοσοφικές ενστάσεις του ατόμου στο γάμο ομοφύλων θεωρούνται προστατευόμενα πιστεύω και, σε κάποιες περιπτώσεις, και προστατευόμενες μορφές έκφρασης» («religious and philosophical objections to gay marriage are protected views and in some instances protected forms of expression»).

Διαχωρίζοντας τη θέση του από τις δικαστικές αποφάσεις των προηγούμενων δικαστηρίων, το Ανώτατο Αμερικανικό Δικαστήριο επεσήμανε ότι αυτές στάθηκαν στο ότι ο κάθε επιχειρηματίας είναι ελεύθερος στην άσκηση των θρησκευτικών του δικαιωμάτων, όπως όμως αυτά περιορίζονται από το Νόμο. Τα προηγούμενα δικαστήρια θεώρησαν ότι το αναγνωρισμένο στην Αμερική δικαίωμα γάμου των ομοφύλων προσώπων υποχρέωνε τον επιχειρηματία να παρέχει σε αυτά τα πρόσωπα κάθε υπηρεσία. Όμως το Ανώτατο Δικαστήριο διευκρίνισε ότι η άρνηση του ζαχαροπλάστη να φτιάξει τούρτα με συγκεκριμένη διακόσμηση είναι διαφορετική από την άρνηση να φτιάξει γενικώς τούρτα για ομοφυλόφιλους, πράγμα που δεν το έκανε. Επίσης, διαφορετικό θα ήταν αν ο ζαχαροπλάστης αρνιόταν να δώσει στο ομόφυλο ζευγάρι τούρτα με συγκεκριμένη διακόσμηση, την οποία όμως παρείχε γενικώς στο κοινό. Ο επιχειρηματίας, κατά τη διακόσμηση ενός αντικειμένου, εκφράζεται ελεύθερα, υπακούοντας βέβαια στις εντολές του πελάτη. Η εντολή μπορεί να αφορά την παρασκευή τούρτας για ομόφυλο γάμο, όμως δεν μπορεί και να τον υποχρεώνει να εκφραστεί με τρόπο αντίθετο με τα θρησκευτικά του πιστεύω. Το Δικαστήριο έκρινε ακόμα ότι η απόφαση της Επιτροπής Ατομικών Δικαιωμάτων, που δικαίωνε το ομόφυλο ζευγάρι, παρέβη την αρχή της θρησκευτικής ουδετερότητας του Κράτους, που επιβάλει το σεβασμό σε όλα τα θρησκευτικά πιστεύω, ακόμα και σε αυτά που δεν προκρίνουν τον ομόφυλο γάμο.

Οι υποστηρικτές των ομοφυλοφίλων βέβαια έσπευσαν να μειώσουν το κύρος της απόφασης, χαρακτηρίζοντάς ως «στενή» («narrow ruling»), επειδή απέφυγε να θέσει κάποιο γενικό κανόνα για το δικαίωμα ελευθερίας έκφρασης, αλλά περιορίστηκε μόνο στη συγκεκριμένη μορφή έκφρασης της τούρτας ενός ζαχαροπλάστη. Ωστόσο η απόφαση είναι σημαντική, καθώς είναι πρόκριμα και για άλλες παρόμοιες υποθέσεις, όπου ομοφυλόφιλοι επιχειρούν να εξαναγκάσουν θρησκευόμενα άτομα να τους παρέχουν «με το ζόρι» συγκεκριμένες υπηρεσίες, που δείχνουν την παραδοχή του ομόφυλου γάμου. Με τον τρόπο αυτό, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ θέτει ένα όριο στην προστασία των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων, λέγοντας ότι αυτά δεν μπορεί να αποβαίνουν εις βάρος άλλων ατομικών δικαιωμάτων, όπως της ελευθερίας έκφρασης και της θρησκευτικής ελευθερίας.

Το πρωτότυπο κείμενο της απόφασης: https://www.scribd.com/document/380956489/Scotus-cake-ruling

Πηγή: Profamily news