Ελευθερία της Τέχνης και υποκρισία - Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Ελευθερία της Τέχνης και υποκρισία

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

            Με την υποστήριξη της κυβέρνησης στην πρωτοβουλία της διευθύντριας της Εθνικής (Σημ. τρόπος του λέγειν) Πινακοθήκης επανήλθαν τα βλάσφημα έργα σε αυτήν και μάλιστα με αυξημένα μέτρα προστασίας και ασφαλείας, λες και πρόκειται για την «Τζιοκόντα» του Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Το σύνθημα «Η Τέχνη ή είναι ελεύθερη ή δεν υπάρχει» δεν έχει σχέση με την έκθεση των συγκεκριμένων έργων στην «Εθνική» Πινακοθήκη, αλλά ακούγεται από τα μεγάφωνα του συστήματος. Οι ελεύθεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τον ορυμαγδό της κυριαρχούσας ιδεολογίας των «προοδευτικών κύκλων», οι οποίοι με ένταση επιδιώκουν τα κατ’ αυτούς «ανθρωπάρια» να δεχθούν τις απόψεις τους, ότι 2+2=5 και να αγαπήσουν τον «Μεγάλο Αδελφό», όπως τον περιγράφει ο Όργουελ στο έργο του «1984». Είναι προφανές ότι δεν ενδιαφέρει τους αντιθέους να διορθώσουν τον κόσμο. Μέλημά τους να καταστρέψουν ό,τι δημιούργησε ο Ελληνισμός τα περίπου 3.000 χρόνια της δημιουργίας του.

            Το χαρακτηριστικό της κυριαρχούσας ιδεολογίας είναι η υποκρισία! Την ώρα που μιλάνε για ελευθερία στην Τέχνη, ταυτόχρονα απορρίπτουν να εκτεθεί στον εξωτερικό χώρο της «Εθνικής» Πινακοθήκης το περίφημο γλυπτό της Μαρίας Κάλλας, του γνωστού ανά την υφήλιο καλλιτέχνη Νίκου Φλώρου, με τις σημαντικές διακρίσεις και τα πολλά διεθνή βραβεία. Εσωτερικά φυλάσσονται τα βλάσφημα έργα, ενώ το γλυπτό του Νίκου Φλώρου απαγορεύεται να εκτεθεί στον εξωτερικό χώρο της Εθνικής Πινακοθήκης! Είπε ο ίδιος ο καλλιτέχνης στον Κωνσταντίνο Μούσσα του «Sapere Aude»: «Αυτό που ζήτησα ήταν δύο μέτρα εξωτερικού χώρου. Ούτε επιχορηγήσεις, ούτε χρήματα. Τίποτα. Ζητούσα μόνο λίγο χώρο να παρουσιάσω τη Μαρία Κάλλας με μια ταυτότητα ελληνική, με τη σημαία να την περιβάλλει...

Όμως παντού εισέπραξα άρνηση». Σημειώνεται ότι μετά την άρνηση της «Εθνικής» Πινακοθήκης και άλλων πολιτισμικών φορέων το έργο παρουσιάστηκε στη Βενετία, με ζεστή υποδοχή από τους φορείς της πόλης και με παρουσία πλήθους ανθρώπων. Ακολουθεί παρουσίαση του ίδιου έργου στη Ρώμη, στο Παρίσι, στη Βιέννη, στη Λισαβόνα και στη Νέα Υόρκη…

Και δεν είναι μόνο αυτό. Το 2025 ο Νίκος Φλώρος προσέφερε  στην Εθνική Πινακοθήκη ΔΩΡΕΑΝ έργα του από την έκθεση «Ήρωες από μέταλλο – 1821», αλλά και του έργου αξίας δεκάδων χιλιάδων Ευρώ «Ελληνική σημαία». Παρόλα αυτά η σημερινή διεύθυνση της «Εθνικής» Πινακοθήκης αγνόησε τον καλλιτέχνη, όπως χαρακτηριστικά γράφει η Wikipedia. Μάλιστα ο Φλώρος είχε εκφράσει την επιθυμία να δωριστεί το συγκεκριμένο έργο ακόμη και αν τοποθετούνταν στο ντεπό (αποθήκη) για την περίπτωση μελλοντικής αξιοποίησης. Και πάλι εισέπραξε άρνηση.

Προφανώς το ποια έργα θα εκτεθούν είναι μέρος «της ελευθερίας της Τέχνης», όπως την εννοούν οι υπεύθυνοι της Πινακοθήκης, οι διάδοχοι του Καλλιγά και της Πλάκα…Σημειώνεται ότι ο κατασκευάσας τα βλάσφημα ανοσιουργήματα παραδέχθηκε ότι τα «έργα τέχνης» του, που εκτίθενται στην «Εθνική» Πινακοθήκη είναι προϊόντα της ιδεολογίας του. Σε επικοινωνία που είχε μαζί του η Κριστίν Στάρμεϊ της «Καθημερινής» (11/3/2025, σελ. 15) είπε: «Ο καλλιτέχνης έχει δικαίωμα να εκφράσει την προσωπική του άποψη, να αντιδράσει και να θέσει με αυτόν τον τρόπο τα δικά του ερωτήματα π.χ. στο άκουσμα όσων πολέμων γίνονται με δικαιολογία την καθαρότητα και τη δικαιοσύνη του ενίοτε (sic) Θεού. Πώς η κοινωνία (πολιτική) χρησιμοποιεί τη θρησκεία για να συντονίσει και να μαντρώσει τις μάζες με απειλές, φόβο και σκοταδισμό». Ο άνθρωπος είναι προφανές ότι βρίσκεται ακόμη στο κομμουνιστικό μανιφέστο του Μαρξ.

Τον ενόχλησαν και οι στρατιωτικοί άγιοι. Του δημιουργούν «τεράστια απορία πώς αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να μεταφέρουν τον λόγο του Θεού της ειρήνης, του αλληλοσεβασμού, της αγάπης και της αρμονίας, εφόσον οι ίδιοι είναι ικανοί να σκοτώνουν, μάλιστα πολλοί από αυτούς ανήκαν σε τάγματα εφόδου και είχαν διακριθεί για τα πολεμικά τους κατορθώματα…». Η αναφορά σε τάγματα εφόδου, πιθανόν από άγνοια, έχουν αναφορά στον παραστρατιωτικό μηχανισμό του Χίτλερ και των Ναζί και όχι στον 4^ο αιώνα… Τα όσα γράφει περί των στρατιωτικών αγίων Μαρτύρων δείχνουν ότι έχει παντελή άγνοια της Αγιολογίας. Δεν διερωτήθηκε καν γιατί αυτοί οι άνθρωποι έγιναν Άγιοι και ονομάστηκαν Μάρτυρες και Μεγαλομάρτυρες. Ο ίδιος μπορεί να αγνοεί την Ιστορία και να μην τον ενδιαφέρει αν τα όσα δηλώνει τον εκθέτουν. Η διευθύντρια όμως της «Εθνικής» Πινακοθήκης δεν θα έπρεπε να γνωρίζει την ιστορία λ.χ. του Αγίου Γεωργίου, αλλά και γενικά την πνευματικότητα της Εκκλησίας μας, ώστε να μπορεί να κρίνει  τη διαφορά του έργου τέχνης από την ιδεολογική καρικατούρα; Κατά την άποψή μας ο άνθρωπος που αναλαμβάνει μια τόσο υπεύθυνη θέση για τον πολιτισμό της χώρας μας οφείλει να  έχει προηγουμένως μελετήσει τον Ντοστογιέφσκι και τον δικό μας Παπαδιαμάντη, τον Σολωμό και τον Μακρυγιάννη, τον Σαραντάρη και τον Εγγονόπουλο, τον Ζαμπέλιο και τον Θανάση Πετσάλη Διομήδη.   

Και κάτι ακόμη. Το ίδιο το Υπουργείο Πολιτισμού ορθώς απαγόρευσε να χρησιμοποιηθούν αρχαιολογικοί χώροι για γυρίσματα σκηνών από ταινία του Γιώργου Λάνθιμου στην Ακρόπολη των Αθηνών. Έχει προβεί και σε άλλες απαγορεύσεις εκμετάλλευσης της μνημειακής προχριστιανικής κληρονομιάς μας  για λόγους συμφεροντολογικούς. Ο κ. Δημήτρης Αθανασούλης, διευθυντής της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, θεωρεί ότι «τα μνημεία δεν μπορούν να λειτουργούν ως έτοιμα σκηνικά για ανεξέλεγκτη χρήση χωρίς όρους και όρια». Και προσθέτει: «Η επανοικείωση με τις μνημειακές υλικότητες μέσω της σύγχρονης δημιουργίας είναι ανάγκη να οριοθετείται αυστηρά, ώστε να μην ευτελίζει το απολύτως ευάλωτο άυλο κεφάλαιο, με το οποίο επί αιώνες έχουμε επενδύσει την πολιτιστική κληρονομιά μας». Ο  ευτελισμός της πολιτισμικής μας κληρονομιάς δεν αφορά μόνο την αρχαία Ελλάδα. Αφορά και αυτήν του Βυζαντινού και του Νέου Ελληνισμού. Και αυτήν  οφείλουμε να την κρατάμε ζωντανή και όχι να την πυροβολούμε για να εκλείψει. -