Το όνομα Ματθαίος - Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος

Το όνομα Ματθαίος

Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος

Το όνομα Ματθαίος έχει εβραϊκή προέλευση και προέρχεται από το όνομα מַתִּתְיָהוּ (Mattityahu), το οποίο σημαίνει «δώρο του Θεού» ή «ο Θεός έδωσε» (στα Ελληνικά θα μπορούσε να αποδωθεί με το όνομα «Θεόδωρος»). Ετυμολογικά, σχηματίζεται από το mattan (δώρο) και το Yah(u), που παραπέμπει στο όνομα του Θεού Γιαχβέ (Yahweh). Στην ελληνική μετάφραση της Παλαιάς Διαθήκης συναντάται ως Ματταθίας, ενώ στην Καινή Διαθήκη αποδίδεται με τη μορφή Ματθαῖος. Και οι δύο μορφές διατηρούν την ίδια σημασία και πνευματική βαρύτητα.

Στην Παλαιά Διαθήκη, η ονομασία Ματταθίας (Mattithiah) απαντά σε διάφορα σημεία και συνδέεται κυρίως με ιερατικά πρόσωπα ή λειτουργούς του Ναού. Στο Α΄ Παραλειπομένων 9:31, αναφέρεται ένας Ματταθίας, γιος του Σελλούμ, από τους Κοραΐτες, που ήταν υπεύθυνος για την παρασκευή των άρτων της προσφοράς. Η ίδια ή συγγενής μορφή του ονόματος επανεμφανίζεται στο Α΄ Παραλειπομένων 15:18–21, όπου ο Ματταθίας περιλαμβάνεται ανάμεσα στους Λευΐτες μουσικούς οι οποίοι συνόδευαν την Κιβωτό της Διαθήκης με ύμνους και όργανα.

Σε επόμενο κεφάλαιο (Α΄ Παραλειπομένων 16:5) ο Ματταθίας αναφέρεται ως ψάλτης. Επιπλέον, στο Α΄ Παραλειπομένων 25:3, 21, περιγράφεται ο Ματταθίας ως γιος του προφήτη Ασάφ, υπεύθυνος για την εκτέλεση ύμνων στον Ναό, γεγονός που υποδηλώνει τη συμμετοχή του λαού στην θεία λατρεία μέσα από τη μουσική.

Ακόμη, στο βιβλίο του Νεεμία (8:4) συναντάμε έναν ιερέα με αυτό το όνομα, ο οποίος στάθηκε δίπλα στον Έσδρα όταν αναγνώσθηκε ο Νόμος στον λαό μετά την εξορία. Τέλος, στο Νεεμίας 12:8 αναφέρεται άλλος Ματταθίας ανάμεσα στους υπεύθυνους για τους ύμνους ευχαριστίας του λαού προς τον Θεό.

Από τις παραπάνω αναφορές προκύπτει ότι το όνομα Ματταθίας φέρει έντονα στοιχεία ιερατικής αποστολής και ευγνωμοσύνης· φέρει τον χαρακτήρα του ανθρώπου που λειτουργεί ως «δώρο του Θεού» στον χώρο της λατρείας. Αυτή η πνευματική σημασία θα διατηρηθεί και στη μορφή του Ματθαίου στην Καινή Διαθήκη.

Στην Καινή Διαθήκη, ο Ματθαίος εμφανίζεται ως ένας από τους δώδεκα Αποστόλους του Ιησού Χριστού. Προ της κλήσεώς του ήταν τελώνης, γνωστός με το όνομα Λευΐς, και κλήθηκε προσωπικά από τον Ιησού να τον ακολουθήσει (Κατά Ματθαίον 9:9, Κατά Μάρκον 2:14). Η μεταστροφή του από τελώνης σε Απόστολο αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της θείας χάριτος που μεταμορφώνει τον άνθρωπο.

Ο Ματθαίος είναι επίσης παραδοσιακά αναγνωρισμένος ως συγγραφέας του Κατά Ματθαίον Ευαγγελίου, το οποίο παρουσιάζει τον Χριστό ως την εκπλήρωση των προφητειών της Παλαιάς Διαθήκης. Εκεί βλέπουμε τη συνέχεια ανάμεσα στην ιουδαϊκή και τη χριστιανική παράδοση: το όνομα που στην Παλαιά Διαθήκη συνδέεται με τους Λευΐτες και τη λατρεία, στη Νέα Συναγωγή των Χριστιανών συνδέεται με τον Απόστολο που μετέφερε στην ανθρωπότητα το «δώρο» του Ευαγγελίου.

***

The Name Matthew

The name Matthew has Hebrew origins, derived from the name מַתִּתְיָהוּ (Mattityahu), which means “gift of God” or “God has given” (in Greek, a comparable name in meaning would be Theodoros). Etymologically, it is formed from mattan (“gift”) and Yah(u), referring to the name of God, Yahweh. In the Greek translation of the Old Testament (Septuagint), the name appears as Matthathias, while in the New Testament it appears as Matthaios (Ματθαῖος). Both forms share the same meaning and spiritual depth.

In the Old Testament, the name Matthathias (Mattithiah) appears in several passages and is often associated with priestly figures or temple officials. In 1 Chronicles 9:31, a Matthathias, son of Shallum of the Korahite clan, is mentioned as being responsible for overseeing the preparation of the bread of the offerings. A similar reference occurs in 1 Chronicles 15:18–21, where Matthathias is listed among the Levite musicians who accompanied the Ark of the Covenant with songs and instruments.

In a later chapter (1 Chronicles 16:5), Matthathias is again mentioned as a psalmist. Furthermore, in 1 Chronicles 25:3, 21, he is described as a son of the prophet Asaph, charged with performing hymns in the Temple—a role that highlights the people’s participation in divine worship through music.

Another occurrence appears in the book of Nehemiah (8:4), where a priest named Matthathias stands beside Ezra as the Law is read to the people after the return from exile. Finally, in Nehemiah 12:8, another Matthathias is mentioned among those responsible for leading hymns of thanksgiving to God.

From these references, it is evident that the name Matthathias carries strong associations with priestly service, devotion, and gratitude. It characterizes one who acts as a “gift of God” within the sphere of sacred worship. This same spiritual essence is preserved in the name Matthew in the New Testament.

In the New Testament, Matthew is presented as one of the twelve Apostles of Jesus Christ. Before his calling, he worked as a tax collector, known by the name Levi, and was personally invited by Jesus to follow Him (Matthew 9:9; Mark 2:14). His transformation from tax collector to Apostle is a profound example of divine grace that renews and elevates the human soul.

Matthew is also traditionally recognized as the author of the Gospel according to Matthew, which portrays Christ as the fulfillment of Old Testament prophecies. Within this Gospel, the continuity between Jewish and Christian tradition becomes clear: the name that in the Old Testament was linked to Levites and temple worship is, in the New Testament, connected to the Apostle who brought humanity the “gift” of the Gospel itself.