Εισήγηση του κ. Γεώργιου Μαρκάκη στην παρουσίαση του βιβλίου "Η Νοηματική της Αγάπης"

Όταν το πρώτο βράδυ κράτησα στα χέρια μου τις εκτυπώσεις
του υπολογιστή τις οποίες μου είχε εμπιστευτεί η κυρία Ευτυχία Μάστορα,
δύο πράγματα δεν μπορούσα να φανταστώ:
πόσο αργά θα κοιμόμουν εκείνο το βράδυ και
ότι θα είχα απόψε την τιμή να συμβάλω στην παρουσίαση του βιβλίου εκείνου.
Τόσο για τη σημερινή τιμή όσο και για εκείνο το ξενύχτι την ευχαριστώ ιδιαιτέρως.

Kυρίες και κύριοι
Είμαι ο μόνος από το αποψινό πάνελ των ομιλητών που δεν έχει καμιά ουσιαστική σχέση με το χώρο των κωφών. Δεν έχω λοιπόν καμιά συναισθηματική δέσμευση απέναντι στο αφήγημα της κας Μάστορα που απόψε επισήμως παρουσιάζεται. Πρέπει ωστόσο δημόσια να ομολογήσω ότι απετέλεσε για μένα όχι απλώς ένα ευχάριστο ανάγνωσμα ούτε μόνο μια δυνατότητα να ακολουθήσω βήμα προς βήμα τη δημιουργία ενός συλλόγου κωφών αλλά κυρίως μια δυνατότητα να ζήσω από κοντά τη συγκλονιστική πορεία ζωής ενός ανθρώπου που ως εκείνη τη στιγμή μου ήταν παντελώς άγνωστος, του πρώην Μητροπολίτη Θηβών και Λεβαδείας, συγνώμη του αρχιμανδρίτου Νικοδήμου, συγνώμη και πάλι του Νικολάου Γραικού.
Επίτηδες αποκαθαίρω το όνομα από τους τίτλους του. Γιατί όποιος διαβάσει την ιστορία που με τόση γλαφυρότητα, ζεστασιά αλλά και ακρίβεια διηγείται η συγγραφέας θα συμφωνήσει νομίζω μαζί μου πως δεν ήταν οι τίτλοι, οι ιδιότητες ή οι ρόλοι που έκαναν τον πρωταγωνιστή του αφηγήματος αυτό που ήταν.

Κάθε άλλο. Αλλά η γλώσσα μου βιάζεται.
Επιτρέψτε μου να πω πρώτα δυο κουβέντες για το βιβλίο.
Γραμμένο με αγάπη και τέχνη με μια γλώσσα ρέουσα, στήνει μπροστά στα μάτια του, άσχετου με τον κύκλο των κωφών, αναγνώστη, την εικόνα ενός μεγάλου, συγκλονιστικού έργου.
Στην εποχή μας ξέρω πως η τέχνη μετράει πιο πολύ από την αγάπη,
οι αισθητικοί δείκτες θεωρούνται σημαντικότεροι
κάθε προσπάθεια να προτάξει κανείς το ουσιώδες του ωραίου θεωρείται αποτυχημένη.
Ωστόσο το βιβλίο της κυρίας Μάστορα δεν είναι μόνο ωραίο γιατί μιλά για ωραίους. Είναι ταυτόχρονα και ωραία δοσμένο.
Είναι το βιβλίο που η αγάπη οδήγησε τη συγγραφέα να οξύνει στο έπακρο όλες τις ικανότητές της ώστε να μη στερήσει η όποια γλωσσική αδυναμία τη δυνατότητα στον αναγνώστη να μετάσχει στο θαύμα που εκείνη περιγράφει.
Πιστεύω ακράδαντα πως η αγάπη της για όσα διηγείται τη μεταμόρφωσε σε έναν ώριμο και στιβαρό συγγραφέα που με άνεση λόγου όχι μόνο τέρπει αλλά και καθηλώνει και συγκινεί. Ξέρω πως ίσως να προσκρούω στην μετριοφροσύνη της νιώθω όμως πως κομμάτι του σχεδίου του Θεού που περιγράφει (του σχεδίου που έφερε το Γιάννη Άντζακα δίπλα στο Νικόλαο Γραικό) είναι και η συγγραφή του βιβλίου αυτού από την ίδια.
Κοντολογίς και μόνο για την ομορφιά της αφήγησης αξίζει κανείς να διαβάσει το βιβλίο. Θα τον κρατήσει μαζί του ως το τέλος και ίσως χρειαστεί και κάποια χαρτομάντηλα.
Έρχομαι στο δεύτερο μέρος των όσων λίγων θα ήθελα απόψε να πω.
Δεν πιστεύω ότι είναι σύμπτωση η παρουσίαση του βιβλίου τη σημερινή μέρα.
Ο αρχικός μας σχεδιασμός ήταν άλλος ωστόσο αναγκαστικά σχεδόν οδηγηθήκαμε στην επιλογή της σημερινής ημέρας.
Σήμερα το πρωί στη λειτουργία με τα πρώτα λόγια του Λουκά κατάλαβα το γιατί.
Η εκπληκτική παραβολή του καλού Σαμαρείτου που διαβάστηκε σήμερα δοσμένη στο πλαίσιο της ερώτησης του νομικού που δεν αναγνωρίζει τάχα τον πλησίον του κι αυτό νομίζει πως αποτελεί το άλλοθί του για την ξηρασία της καρδιάς του ταιριάζει καλύτερα από κάθε άλλη στον πρωταγωνιστή του βιβλίου, στο Νικόλαο Γραικό.
Εκείνον που ιδών τον άνθρωπο Γιάννη Άντζακα δεν αντιπαρήλθε. Δεν μετήλθε όλες τις δικαιολογίες που συχνά όλοι μας χρησιμοποιούμε για να μην αλλάξουμε το πλάνο της ζωής μας τοπικό ή χρονικό για να γίνουμε βοηθοί του πάσχοντος.
Δεν μετέφερε το πρόβλημα σε μια απρόσωπη δομή, δε σκέφτηκε τα όνειρα, τις φιλοδοξίες, τις υποχρεώσεις του. Δεν προέταξε ούτε καν την εντός της εκκλησίας αποστολή του. Άφησε στην άκρη το ταξίδι του από την Ιερουσαλήμ στην Ιεριχώ, για να θεραπεύσει τις πληγές του αδελφού του, σπατάλησε χρόνο, και δυνάμεις για να μάθει τη νοηματική στο πανδοχείο του Σωματείου Κωφών κι όταν ακόμα χρειάστηκε να φύγει όχι απλώς αμφισβήτησε την εκλογή του στο ιερατικό και αρχιερατικό αξίωμα θεωρώντας αποστολή του όχι πια την Ιερουσαλήμ αλλά το πανδοχείο όχι απλώς εμπιστεύθηκε τα παιδιά του τους κωφούς σε άξιους πανδοχείς-συνεχιστές, αλλά και επέστρεφε όχι άπαξ όπως εκείνος ο Σαμαρείτης που υποσχέθηκε εν τον επανέρχεσθαι αυτόν να πληρώσει τα προσδαπανηθέντα αλλά πολλάκις -τις περίφημες κενές Πέμπτες του προγράμματός του, τις Πέμπτες των Κωφών- κατανοώντας πως εκείνη η συνάντηση ήταν κυρίως η προσωπική του κλήση, η προσωπική του αποστολή.
Κυρίες και κύριοι,
Αν η εποχή μας, αν η κοινωνία μας, αν η εκκλησία μας μαστίζονται σήμερα από πολλά δεινά, νομίζω πως κύρια αιτία αποτελεί η άρνηση όλων μας να αποδεχτούμε την προσωπική, απόλυτη και αποκλειστική μας δέσμευση σε ό,τι ο Θεός έχει διαλέξει ταιριαστό σε εμάς. Η προσωπική συνεχής και ακαταπόνητη δέσμευση του Νικολάου Γραικού κι όχι τόσο η επιτυχής και καρποφόρα πορεία του αρχιμανδρίτου ή του Μητροπολίτου Θηβών και Λεβαδείας Νικοδήμου ήταν και είναι αυτή που κυρίως τον καθιστά τόσο ξεχωριστά υπέροχο μπροστά στα μάτια μας κι επιτρέψτε μου το λόγο κυρίως μπροστά στα μάτια του Θεού.
Η προσωπική μας –επιτρέψτε μου να χρησιμοποιήσω αυτή την τόσο παρεξηγημένη, ταλαιπωρημένη, αμφισβητηθείσα λέξη, αφιέρωση σε αυτό που ξεχωριστά πρόβαλλε ο Θεός στη ζωή μας καλώντας μας να το υπηρετήσουμε μας καθιστά πρόσωπα κατορθωτές του καθ’ ομοίωσιν.

Γεώργιος Δ. Μαρκάκης