Aφιερούται στον αείμνηστο Μητροπολίτη Ελβετίας, Κυρό
Δαμασκηνό.
Tου Αλέξανδρου Στεφανόπουλου
Πηγή: alexstefanopoulos.gr
Η Ορθοδοξία ζει μεγάλες και
ιστορικές στιγμές. Στιγμές που θα καθορίσουν το μέλλον της για πολλές γενιές μετά..
Να ευχηθούμε όχι αιώνες… Ας μου επιτραπεί, ως ελάχιστη προσωπική
ευγνωμοσύνη προς το Πρόσωπο του (πολυ)σέβαστου μακαριστού
Μητρ. Ελβετίας Κυρού Δαμασκηνού,
από τους
βασικούς πρωτεργάτες και πρωταίτιους ακάματους και ανύστακτους, πολλές
φορές και αθόρυβους και αόρατους εργάτες για μεγάλη χρονική περίοδο
της ιστορικής προετοιμασίας, ειδικά μετά το 1976 –έτος σταθμό επίσης- για
την προσυνοδική διαδικασία των Πανορθοδόξων και Διορθοδόξων Διασκέψεων εν όψει
του μεγάλου οράματος της Σύγκλησης της Μεγάλης Πανορθοδόξου Συνόδου,να αφιερώσω
τούτες τις γραμμές στην μνήμη αυτού του ικανότατου μεγάλου της Εκκλησίας μας.
Από πολύ νεαρός, ακόμα δόκιμος στην δημοσιογραφία και φοιτητής της ανωτέρας
Εκκλησιαστικής Σχολής (επί της Δεινοκράτους στην Αθήνα δίπλα από το ναυτικό
νοσοκομείο), προ 35ετιας και βάλε, όταν μας μιλούσε ιδιωτικά αλλά και δημόσια
σε συνεντεύξεις που έδινε για οποιοδήποτε θέμα εκκλησιαστικής φύσεως, ποτέ -μα
ποτέ- του δεν παρέλειπε να αναφέρεται στο ύψιστης σημασία μέγα γεγονός της
Ορθοδοξίας για τον 20ο αιώνα –τότε ακόμα υπήρχε φιλοδοξία ότι θα
μπορούσε να συγκληθεί έστω και στο κλείσιμο του αιώνα, ευδόκησε όμως ο Θεός,
παραχώρησε ή επέτρεψε –η ιστορία και τα μελλούμενα θα μας δείξουν τι από όλα
ισχύει- τούτο το γεγονός να συμβεί στις απαρχές του 21ου
αιώνα.
Μας είχε εμπνεύσει, μια μικρή παρέα φοιτητών θεολόγων και
σπουδαστών, και την ελαχιστότητα μου τόσο σεβασμό, τόση προσμονή τόση
καρτερία για αυτό το κορυφαίο γεγονός μιλώντας συνεχώς και διαρκώς, ώρες
ατέλειωτες, για το μεγάλα και πολύ αναμενόμενο Γεγονός της Σύγκλησης της
Μεγάλης Πανορθοδόξου Συνόδου. Έκανε μνεία για το έργο ανθρώπων, που οι περισσότεροι
από την «μικρή αυτή ζύμη»(η μικρά ζύμη το φύραμα ζυμεί έλεγε συχνά)
φυσικά δεν γνωρίσαμε ποτέ παρά μόνον μέσα από τα κείμενα και την
πολυδιάστατη δράση τους. Μας μιλούσε για τον Γέροντα Μελίτωνα (κατά
κόσμο Χαντζή και γέροντα του –σημερινού- Πρώτου της Ορθοδοξίας) για τον
Μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννη (Ζησιούλα) και την άοκνη προσφορά του, για ορισμένα
ακόμα πρόσωπα όπως τον νυν Μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσόστομο (Σαββάτο) που τότε
ακόμα την 10ετια του 1990 επίσης εργάζονταν και παρακολουθούσε στενότατα τα δρώμενα
της προετοιμασίας ή τον π. Γεώργιο (Τσέτση) και άλλους και φυσικά για τον μέγα
Γέροντα Πρώτο (σήμερα ) της Ορθοδοξίας Βαρθολομαίο. Για τον οποίο
μάλιστα μας έλεγε «ο Θεός παιδιά μου τον (προ) ετοιμάζει για μεγάλο Σταυρό…
Δοκιμασίες, για ώρες ευθύνης».
Για στιγμές που η Ορθοδοξία μας
θα λάμψει, -για να σπεύσει να συμπληρώσει-, κατά το ανθρώπινο μέτρο βέβαια,
αλλά και για ημέρες κρίσεως για την Εκκλησία μας».. Λόγια μεστά και
πλήρους πνεύματος Αγίου. Δεν το έδειχνε καθόλου πως είχε τέτοια και έντονη
ζέουσα πνευματικότητα. Ήταν απλός λιτός αλλά με μια μεγάλη διορατικότητα.
Απίστευτη! Ιδού «το πλήρωμα του χρόνου» και εκπλήρωσης των
λόγων του μεγάλου αυτού Εργάτου της Άμπελου Της Εκκλησίας μας. Σήμερα η
Πρωτόθρονος Εκκλησία, παρά τα όποια ελαττώματα και τις όποιες μικρές ή
και μεγάλες ανθρώπινες αδυναμίες των ανθρώπων που την διακονούν, -και
αλλοίμονο ποιος ανθρώπινος οργανισμός δεν πάσχει από αδυναμίες και ελαττώματα,
ώστε με την Χάρη του Θεού να έρχεται να τα «απαλλοτριώνει», να μας «μεταλλάσσει»..
να μας «μεταμορφώνει» και να μας βοηθά προσωπικά αλλά και
διασυλλογικά, απαλλαγμένη από πια από κάθε είδους μικρότητες, εγωισμούς,
«ακαθαρσίες», πειρασμούς και άλλα πονηρά «κόλπα» του αρχαίου, να
διαχειριζόμαστε τα τάλαντα του Θεού προς Δόξα Κυρίου και της Εκκλησίας
του επί Γης- πάντα τουλάχιστον το τελευταίο αιώνα από εκείνη την ιστορική
εγκύκλιο του Πατριάρχου Ιωακείμ Γ᾽ μέχρι σήμερα, 12 Πατριάρχες μετά και ύστερα
σχεδόν από 110 έτη, να φτάσουμε στον προθάλαμο και να λάβουμε πρόγευση, έστω
αυτού του κορυφαίου και ύψιστου, για την Εκκλησία μας και την
Συνοδικότητα της και φυσικά άλλα μείζονος σημασίας σημεία που δεν είναι
της παρούσης να αναλυθούν ή έστω να γίνει μνεία, γεγονότος
της Μεγάλης Πανορθοδόξου Συνόδου. Να που φτάσαμε στο γεγονός αυτό που όλοι το
αναμέναμε ο κάθε ένας με τις δικές μικρές ή μεγάλες προσδοκίες. Οι ώρες
όμως που βιώνουμε, θέλω να πιστεύω όλοι με την ίδια αγωνία της διασφάλισης της
ενότητας και την ομοψυχίας αλλά και της αδελφοσύνης, αλλά και ο κάθε ένας
προσωπικά με την δική του ενεργό-μικρή ή μεγάλη- συμμετοχή και συμβολή στην
επιτυχή έκβαση. Όποια και αν είναι αυτή αρκεί να μην τραυματίσει την ενότητα.
Να μην σχίσει –ακόμα μια φορά- τον άραφο Χιτώνα της Εκκλησίας μας… Να μην
δοκιμάσει, την κατ Ανατολάς, Μια Αγία Αποστολική και Καθολική Ορθόδοξη
Εκκλησία μας (δυστυχώς) με μια ακόμα δοκιμασία! Και ίσως
περισσότερο όλων των προηγουμένων οδυνηρή!
Με πολύ πιθανά ολέθρια
μακροπρόθεσμα αποτελέσματα για κάθε μια από τις τοπικές εθνικές εκκλησίες αλλά
και για το σύνολο της Ορθοδοξίας. Με αρνητικές επιπτώσεις –δυστυχώς και για την
Ελλάδα- που δεν θα αργήσουν όμως να φανούν πολύ γρήγορα…Λόγω και της ταχύτητας
που τρέχουν τα γεγονότα της βαθιά εκκοσμικευμένης και
παγκοσμιοποιοπημένης «κοινωνίας» μας. «Κοινωνίας» χωρίς Θεό! Μιας κοινωνίας που
βρίσκεται σε σύγχυση μπροστά στα άλματα της επιστήμης με απίστευτους κινδύνους
και διλήμματα για το μέλλον του Ανθρώπου. Μια καλπάζουσας «νέας
κοινωνίας» δυστυχώς απαλλαγμένης από αξίες και ιδανικά! Αποκομμένης
από οράματα πνευματοφόρα και διαποτισμένα από την Αγιοπατερική και
βιωματική Ορθοδοξία. Μιας κοινωνίας απονεκρωμένης από την ζωντανή
Ορθοδοξία. Την Ορθοδοξία της Ορθοτόμησης της Αλήθειας δια του
παραδείγματος. Απομακρυσμένης από την Εκκλησία των Αποστόλων και των
Προφητών ( δια της Αποστολικής Διαδοχής) και των Πατέρων και Επισκόπων
μας-ανεξαρτήτου εθνικότητας και παρακαλώ να σημειωθεί η επισήμανση αυτή –
και των Γεροντάδων και Αβάδων μας. Του Κινήματος των Κολυβάδων και
των νεό Αποστόλων Παπαδιαμάντη. Του Αλέξανδρου Γκιάλλ(Γ.Βερίτη) και άλλων
πολλών που προσέφεραν ζωή και πνεύμα. Του Ευσέβειου Ματθόπουλου και του
Σεραφείμ Παπακώστα. Το ζώντος ακόμα –δόξα Σοι ο Θεός- π. Ηλία
Μαστρογιαννόπουλου που πολλοί ελάχιστοι γνωρίζουν την αθόρυβη συνεχή προσφορά
του ειδικά στο διάλογο με τους Καρχηδόνιους και τους Κόπτες.
Των νέο Μαρτύρων του 18ου
και 19ου αιώνα και των Οσίων. Των νεομαρτύρων που σήμερα, στον
21ο αιώνα, σφαγιάζονται στο Χαλέπι και στα βάθη της Συρίας,
ως άλλοι νέοι μάρτυρες για την Πίστη και την Ορθόδοξη Ομολογία
τους… Τους νέους Αγίους και Οσίους, συνεχιστές της Ιεράς Ζώσας Παράδοσης
των μοναχών του Αγίου Όρους αλλά και μεγάλων ιστορικών μονών όπως η
Πανάχραντος στην Άνδρο (νέο πνευματοφόρο μελίσσι) και άλλων 1000αδων Μονών
και μοναζουσών της ανά τον κόσμο Ορθοδοξίας , που
αποτελούν την Ζώσα και Δρώσα, Ζέουσα Ορθόδοξη Θριαμβεύσουσα
Εκκλησία μας. Μιας νέας παγκοσμιοποιημένης Υπέρ Εκκλησίας που στο
όνομα της όποιας ενότητας κινδυνεύει να απομακρυνθεί από αυτή την ζωντανή
Μια Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία. Την Ορθόδοξη Εκκλησία
που ζει και βιώνει Χριστόν και τούτο Εσταυρωμένον.
Μια κοινωνία που στο όνομα της
«νέας α-πρόσωπης κοινωνίας» των μαζών, και της στοχευμένης και
συνεχούς μετακίνησης πληθυσμών, μιας παγκόσμιας κοινωνίας των
διεθνών και άλλων σκοτεινών συμφερόντων, εθνικών αλλά κυρίως
παγκόσμιων και μάλιστα σκληρά οικονομικών κέντρων εξουσίας που δεν
σταματά πουθενά! Προχωρά ακάθεκτη! Δεν ορρωδεί προ ουδενός! Χωρίς
φραγμούς. Χωρίς δισταγμούς! Χωρίς κανένα ενδοιασμό! Σε εγκλήματα κατά της
ανθρωπότητας. Σε πολιτισμικά και πολιτιστικά εγκλήματα. Σε «μετάλλαξη»
του Ανθρώπου από Πρόσωπο που οφείλει να πορεύεται αενάως διαρκώς και
αοράτως δια Της Μυστικής Χάριτος Του Θεού, από το κατ Εικόνα στο Καθ
Ομοίωση… Σε από-Θεοποίηση της Προσωπικότητας του κάθε Ανθρώπου.. Στην οσονούπω
νέα δημιουργία του «νέου ανθρώπου» προερχόμενου από την «επιστημονική» και
βαθιά διεστραμμένη φαντασία που στοχεύει στα νέα ανθρωποειδή όντα
προσομοιάζοντα με άνθρωπο αλλά γενετικά τροποποιημένα και μεταλλαγμένα
«νέα όντα» απαλλαγμένα από συναισθήματα. Από Πίστη και προσωπικά ή πολιτισμικά
πιστεύω. Απαλλαγμένα γενετικά πια από κάθε είδους ανάγκη εξωτερίκευσης
της μοναδικότητας και αποκλειστικότητας του Ανθρώπου και του Θείου Δώρου του
Θεού του Αυτεξούσιου που καθορίζει και επανακαθορίζει διαρκώς μυστικά και
αέναα αυτό που λέμε το Πρόσωπο του Ανθρώπου. Την Οντολογία και την Φύση
του. Την ψυχική του υπόσταση και τα αποτελέσματα της πολύ διάστατης ανθρώπινης
Φύσης. Προβληματισμοί και αγωνίες του σύγχρονου ανθρώπου Ορθόδοξου
ή όχι δεν έχει και τόση σημασία, αυτά που έρχονται απειλούν εξίσου τον
Ορθόδοξο με τον Καθολικό και τον Προτεστάντη. Κινδυνεύουν να αλλοιώσουν πρόσωπα
και κοινωνίες. Πολιτισμούς και εθνικές ή θρησκευτική
ταυτότητα. Όλα αυτά και 10αδες άλλα μεγάλα ζητήματα όπως ο θεσμός
της Οικογένειας που (από) ιεροποιείται.
Η έννοια της Πατρίδας αλλά όχι
του νέο υπέρ εθνικισμού –που αποτελεί το νέο υπέρ όπλο κατά της Χριστιανοσύνης
και δη της Ορθοδοξίας που κινδυνεύει να την διαμελίσει- και υπέρ πατριωτισμού
στο όνομα του οποίου κινδυνεύουν να διαπραχθούν νέα φρικτά εγκλήματα κατά της
ανθρωπότητας ήδη με πρόσχημα την Θρησκεία ζούμε μια νέα σφαγή της ανθρωπότητας.
Όλα αυτά ζητήματα που όφειλε να μελετήσει μια τέτοια Μεγάλη και ύψιστη έκφραση
της Συνοδικότητας της Εκκλησίας μας, δυστυχώς όχι μόνον κινείται
μακρά των αγωνιών του σύγχρονου ανθρώπου στον οποίο υποχρεούται να δώσει
ένα αποκούμπι και ένα λιμάνι για να ξαποστάσει, όχι με απαντήσεις ή
δογματισμούς και αγκυλώσεις αλλά με κατευθύνσεις. Με παιδαγωγία εις Χριστόν και
αναγέννηση πνευματική όλων των πτυχών της Ορθοδοξίας. Όχι μόνον εκκλησιολογικά
και θεολογικά αλλά με απλότητα. Σεμνά. Λιτά. Απέριττα. Με ορθότητα και
καθαρότητα Λόγου και Δια Λόγου. Τουναντίον. Κινδυνεύει αυτή η ύψιστη έκφραση
της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας αν δεν επικρατήσει η σύνεση. Η Διάκριση. Η Εκζήτηση
και ζωντανή Επίκληση του Αγίου και Ζωοποιού Πνεύματος, να καταστεί ζέον
πυρ που αντί να φωτίσει να κατακαύσει κάθε ζωντανή ίνα και
ζωοποιό κύτταρο της βαθιά ανθρώπινης διάστασης –αν και Θεοϊδρυτος και
Θεοσύστατος – του διοικητικού πάσχοντος και ελαττωματικού οργανισμού της
Εκκλησίας μας και των Επισκόπων ως εκφραστών της, αν υπερβούν τα
εσκαμμένα, παραβλέποντας το Θείο και Ιερό Θέλημα του Θεού. Ας αφήσουμε χώρο να
αναπνεύσει το Άγιο Πνεύμα και να επινεύσει. Ας προσευχηθούμε να μην ζήσουμε τα
χειρότερα. Να μη δώσει ο Θεός. Να αρθούν όλοι –μα όλοι(!)- στο ύψος
των περιστάσεων και ας αναλάβουν όχι «τας ίδιας ευθύνας τους» αλλά τις
συλλογικές ευθύνες τους έναντι του Λογικού Ποιμνίου.
Ιερά Μονή Οδηγήτριας , Κολυμβάρι
Κρήτης 17 Ιουνίου 2016
Άναυδοι και άφωνοι μένουμε όσοι
απλά υποπτευόμαστε τι μπορεί να συμβεί με ένα πιθανό σχίσμα που μοιάζει κάθε
μέρα όλο και περισσότερο να ακούμε τον ήχο του σχίσματος του άραφου Χιτώνα της
Εκκλησίας. Ήχος ανατριχιαστικός… Ήχος που προκαλεί τρόμο και δέος μπροστά στα
όσα θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια τέτοια οδυνηρή εξέλιξη… Έχουν όλοι ευθύνες
για ότι συμβεί. Όλοι ! συλλογικά και ο κάθε ένας ξεχωριστά! Ας μην
οδηγήσουν, με τις πράξεις και τις αποφάσεις τους –και οι μεν και οι δε-
στην 3η μεγαλύτερη και οδυνηρότερη ίσως από το 1204 και το
1453, της Βασιλίδας των Πόλεων και της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης που
όφειλε και οφείλει να αποτελεί τον φωταυγή Φάρο της Ορθοδοξίας. Να
ενώνει. Να συνθέτει. Να ανασυνθέτει. Να ανοικοδομεί και να (επανα) Οικοδομεί.
Να χτίζει. Να συν ενώνει. Ας μην μετατρέψουν το μεγάλο όραμα μεγάλων και
επιφανών Ανδρών της Εκκλησίας μας –κατά την πολύχρονη σχεδόν υπέρ 100ετή
– προετοιμασία της Μεγάλης Πανορθόδοξης Συνόδου σε ένα οδυνηρό εφιάλτη. Ας
προσέξουν όλοι! Από τον Πρώτο της Ορθοδοξίας –αν θέλει και οι επόμενοι
αυτού να τον σέβονται και να τιμούν στο Πρόσωπο του εκάστοτε Πρώτου της
Πρωτόθρονης και Πρωτεύθυνης Εκκλησίας την Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης
ως ιστορική κοιτίδα και κολυμβήθρα που αναγέννησε και γέννησε τις υπόλοιπες
νεοπαγείς Αυτοκέφαλες Εκκλησίες- ως τον τελευταίο από τους περίπου 240
που θα λάβουν μέρος σε αυτή την Σύνοδο – Επίσκοπο Της ανά τον Κόσμο
Ορθόδοξης Εκκλησίας, τι θα αποφασίσουν και κυρίως τι θα ανακοινώσουν. Πως
θα χαρακτηρίσουν αυτή την Σύνοδο. Πως και γιατί θα την ονομάσουν. Η Ευθύνη ενός
σχίσματος ειδικά αυτή την άστατη –σε γεωπολιτικό επίπεδο- περίοδο θα
ανήκει σε όλους! Στον κάθε ένα ξεχωριστά και σε όλους μαζί το ίδιο
ισόποσα και ισόβαρή. Ας μην προδώσουν το όραμα μεγάλων ανδρών όπως του Ελβετίας
Κυρού Δαμασκηνού, του Μελίτωνος Χαντζή, και άλλων που αφιέρωσαν ολόκληρη
την ζωή τους. Ας κάνουν όλοι ένα βήμα πίσω και όλοι μαζί ένα βήμα μπροστά
ενωμένοι! Παραμερίζοντας μικρότητες και ανθρώπινες αδυναμίες. Ο Πατριάρχης
Βαρθολομαίος έκανε πολλά βήματα πίσω. Ήρθε η ώρα να κάνουν όλοι ένα βήμα πίσω.
Και ο Ιεροσολύμων Θεόφιλος. Και ο Αντιοχείας Ιωάννης. Και ο Βουλγαρίας
Νεόφυτος. Και ο Γεωργίας Ηλίας και οι υπόλοιποι δέκα αν μη τι άλλο ας μη
πυροδοτούν και τροφοδοτούν με δηλώσεις τους το ήδη τεταμένο κλίμα. Ας αφήσουν
–επιτέλους- χώρο στο Άγιο Πνεύμα να τους κατευθύνει για να μας κατευθύνουν
σωστά και ορθά… Ειδάλλως το κακό που θα προκύψει από ένα πιθανό σχίσμα θα είναι
μια μεγάλη τραγωδία που θα απειλήσει ολάκερη την ανθρωπότητα όχι τώρα
επαναλαμβάνω αλλά στο άμεσο και διηνεκές μέλλον. Ας αναλάβει ο καθείς τις
ευθύνες τους και όλοι μαζί και κεχωρισμένα. Ο Θεός να δώσει και να επευλογήσει
την Εκκλησία του καλώντας «πάντες εις ενότητα ώσιν».
Αλέξανδρος Στεφανόπουλος –
Μητροπολίτης Ελβετίας Κυρός Δαμασκηνός
2 σχόλια:
Μια πολύ μεγάλη και αδικημένη προσωπικότητα με τεράστια προσφορά στην κατά την οικουμένη Ορθοδοξία με βαθύ και μεστό θεολογικο λόγο και συνείδηση σε ποιά εποχή ζεί!
Υάκινθος
Πρόσφερε πολλά στην Εκκλησία. Υπήρξε μέγας ηγέτης και λαμπρός Θεολόγος.
Δημοσίευση σχολίου