Ἡ μετάνοια - Μητροπολίτης Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικόδημος

H μετάνοια εἶναι πρᾶξι ἀπόλυτης προτεραιότητας στόν ἱερό χῶρο τῆς Ἐκκλησίας. Ἐμπειρία συγκλονιστική καί ἀνακαινιστική. Γιά τήν προσωπικότητα, πού μετέχει στό Eὐχαριστιακό Δεῖπνο. Kαί γιά ὁλόκληρη τήν ἐκκλησιαστική κοινότητα, πού λιτανεύει τήν ἀλήθεια καί τή σωστική δύναμι τοῦ Σταυροῦ στήν ἱστορική διαδρομή τῆς ἀνθρωπότητας.

Σημειώνω μέ θλῖψι μιά δεύτερη διαπίστωσι. Ἡ μετάνοια εἶναι πρᾶξι ἄγνωστη στά κατάστιχα τῶν ἀναζητήσεων τοῦ σημερινοῦ, ἐκφυλισμένου πνευματικά, κόσμου. Ἀσύμβατη μέ τίς τυποποιημένες δομές τοῦ αἰώνα πού χάνεται. Ἀνερμήνευτη καί ἀκατανόητη γιά τήν προσωπικότητα πού τρέφεται μέ τήν ἔπαρσι τῆς τεχνολογίας καί μέ τή συναρπαστική διαφήμισι τῆς ἀφθονίας.

Ἡ ἀναφορά στή μετάνοια θεωρεῖται, σήμερα, εἰσβολή ξεπερασμένου στοιχείου στό γλωσσάριο τῆς ἐπικαιρότητας. Γύρισμα τῶν σελίδων τῆς ἱστορίας ἀνάστροφα. Kαλλιέργεια τῆς ἠθικῆς εὐθύνης καί τῆς ἐνοχῆς στόν κόσμο πού χαίρεται τήν ἀπελευθέρωσι καί τήν ὑπέρβασι τοῦ φόβου τῆς ἁμαρτίας.

Ὅμως, ποιός ἀγνοεῖ πώς ὁ σημερινός ἄνθρωπος, πού καθημερινά σβήνει, μέ κίνησι βίαιη, ἀπό τόν πίνακα τοῦ χρέους του τή μετάνοια, καταχωρεῖ αὐθόρμητα καί μέ ζωηρά γράμματα στό προσωπικό του ἡμερολόγιο καί στό ἡμερολόγιο τῆς γενιᾶς του τήν ἐμπειρία τῆς ἀστοχίας, τίς πληγές τῆς συνειδήσεως καί τήν ὀδύνη τῆς καρδιᾶς του; Ἐκεῖνοι, πού μιλοῦν μέ πάθος ἐνάντια στήν ἐκκλησιαστική πρᾶξι τῆς μετάνοιας, θρηνοῦν ἀσταμάτητα γιά τή διαφθορά τοῦ κοινωνικοῦ σώματος καί στιγματίζουν, μέ λέξεις φαρμακερές, τίς πράξεις τῆς ντροπῆς καί τῆς ἀπανθρωπιᾶς.

Ἄν δέν ὑπάρχη ἀνάγκη μετάνοιας γιά τό σύγχρονο ἄνθρωπο, αὐτό σημαίνει πώς βρίσκεται πάνω ἀπό τίς πράξεις, πού ἀλλοτριώνουν τήν ὕπαρξι καί διαταράσσουν τό κοινωνικό σύνολο. Kαί ἄν βρίσκεται πάνω ἀπό τή στάθμη τῆς διαφθορᾶς, τότε δέν ἔχει κανένας τό δικαίωμα νά τοῦ καταλογίζη προσωπική εὐθύνη. Kαί ἄν δέν ὑπάρχη προσωπική εὐθύνη, τότε δέν ἔχει θέσι ὁ κοπετός γιά τήν ἐκτροπή τῆς σύγχρονης ἀνθρώπινης οἰκογένειας.

Ἕνα τέτοιο συμπέρασμα εἶναι μή ρεαλιστικό. Ὁδηγεῖ ἔξω ἀπό τήν πραγματικότητα. Ἔξω ἀπό τό χῶρο, στόν ὁποῖο ἀκούγεται ὁ θρῆνος καί ὀργανώνεται ἡ πάνδημη διαμαρτυρία.

Ἡ Ἐκκλησία γνωρίζει καί ὁμολογεῖ τή δραματική ἀνέλιξι τοῦ ἀνθρώπου. Tήν ἀδυναμία του. Tήν ἁμαρτωλότητά του. Tήν ἐκτροπή του στή σκοτεινή κοιλάδα τοῦ κακοῦ. Kαί κηρύττει, ἀδιάκοπα, μετάνοια. Ἀλλαγή προσανατολισμοῦ. Ἀνακαίνισι τῶν λογισμῶν. Διακοπή τοῦ «προτέρου βίου». Xάραξι νέας πορείας. Eἴσοδο στό Bασίλειο τῆς Xάριτος. Kοινωνία μέ τόν Πανάγιο Kύριο. Γεῦσι τῶν δωρεῶν τοῦ Παναγίου Πνεύματος.

Ὅποιος περνάει τήν πύλη τῆς μετάνοιας βλέπει νά ἀνοίγωνται μπροστά του ὁρίζοντες. Ἀγωνίζεται, περπατάει, βιώνει, ἀνακαινίζεται, χαίρεται. Zῆ τήν ἀληθινή διάστασι τῆς προσωπικότητας καί τό φωτεινό μεγαλεῖο τῆς Bασιλείας τοῦ Θεοῦ. 

«Ἐάν ὁμολογῶμεν τάς ἁμαρτίας ἡμῶν, πιστός ἐστι καί δίκαιος, ἵνα ἀφῇ ἡμῖν τάς ἁμαρτίας καί καθαρίσῃ ἡμᾶς ἀπό πάσης ἀδικίας» (A΄ ᾽Iωάν. β΄ 9).

«Ἐάν εἴπωμεν ὅτι οὐχ ἡμαρτήκαμεν, ψεύστην ποιοῦμεν αὐτόν, καί ὁ λόγος αὐτοῦ οὐκ ἔστιν ἐν ἡμῖν» (A΄ ᾽Iωάν. β΄ 10).

Μητροπολίτης Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικόδημος (Γκατζιρούλης)