ΑΓΙΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Ο ΠΕΡΣΗΣ Έ­νας πρώ­ην μά­γος κεί­ρε­ται μο­να­χός και α­να­δει­κνύ­ε­ται έν­θερ­μος ο­μο­λο­γητής και έν­δο­ξος μάρ­τυς Χρι­στού - Αριστείδης Γ. Θεοδωρόπουλος

  Τοιχογραφία του Αγίου διά χειρός Φωτίου Κόντογλου στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Κάτω Πατησίων (οδού Αχαρνών) Αθηνών

ΑΓΙΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Ο ΠΕΡΣΗΣ 

Έ­νας πρώ­ην μά­γος κεί­ρε­ται μο­να­χός και α­να­δει­κνύ­ε­ται έν­θερ­μος ο­μο­λο­γητής και έν­δο­ξος μάρ­τυς Χρι­στού

M­έσα στη σε­πτή χο­ρεί­α των ο­σί­ων και μαρ­τύ­ρων της Ορ­θο­δό­ξου Εκ­κλη­σί­ας εξέ­χου­σα θέ­ση κα­τέ­χει ο τι­μώ­με­νος στις 22 Ια­νουα­ρί­ου ά­γιος Α­να­στά­σιος ο Πέρσης. Ο έν­δο­ξος και πο­λύ­α­θλος αυ­τός ο­σιο­μάρ­τυς του 7ου μ.Χ. αιώ­να, α­φού γνώ­ρισε τον Χρι­στό, ε­γκα­τέ­λει­ψε πλού­τη και α­ξιώ­μα­τα, ε­νε­δύ­θη­κε το μο­να­χι­κό σχή­μα, ο­μο­λό­γη­σε με παρ­ρη­σί­α τη χρι­στια­νι­κή του πί­στη και ε­πι­σφρά­γη­σε την ε­πί­γεια πορεία του με το έν­δο­ξο μαρ­τύ­ριό του.

Ο άγιος Α­να­στά­σιος κα­τα­γό­ταν α­πό το χω­ριό Ρα­ζήχ της ε­παρ­χί­ας Ρα­σνου­νί της Περ­σί­ας και έ­ζη­σε επί των ημερών του βα­σι­λέως της Περ­σί­ας Χοσ­ρό­η του Β’ (590-680). Ο ευ­γε­νι­κής κα­τα­γω­γής πα­τέ­ρας του ο­νο­μα­ζό­ταν Βαβ και ή­ταν ο­νο­μα­στός μάγος. Γι’ αυ­τό και ο υιός του, ο ο­ποί­ος προ­τού βα­πτι­σθεί και ο­νο­μα­σθεί Α­ναστά­σιος,ο­νο­μα­ζό­ταν Μαν­γου­δάτ, φοί­τη­σε στην πε­ρί­φη­μη σχο­λή των μά­γων, της ο­ποί­ας ι­δρυ­τής ή­ταν ο πα­τέ­ρας του, για να α­να­δει­χθεί ι­σά­ξιος μ’ αυ­τόν στη μα­γι­κή τέ­χνη. Ό­ταν ε­νη­λι­κιώ­θη­κε, κα­τε­τά­γη στον στρα­τό του Χοσ­ρό­η και στο τάγ­μα των Τυ­ρώ­νων.

Τοιχογραφία του Αγίου στο παρεκκλήσιο του Αγίου Φανουρίου του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Αγίων Αναργύρων Ν.Ιωνίας Αττικής 

Το 614 ο βα­σι­λιάς Χοσ­ρό­ης κα­τέ­λα­βε τα Ιε­ρο­σό­λυ­μα και α­πή­γα­γε στην Περ­σί­α τον Τί­μιο Σταυ­ρό του Κυ­ρί­ου. Η θαυ­μα­τουρ­γή φή­μη του Τι­μί­ου Σταυ­ρού εί­χε δια­δο­θεί τό­σο πο­λύ στην Περ­σί­α, ώ­στε το ιε­ρό αυ­τό σύμ­βο­λο του χρι­στια­νι­σμού προ­κά­λε­σε το εν­δια­φέ­ρον του Μαν­γου­δάτ για να γνω­ρί­σει τη χρι­στια­νι­κή θρη­σκεί­α. Ευ­σε­βείς χρι­στια­νοί α­νέ­λα­βαν να τον ε­νη­με­ρώ­σουν για το άφθαστο με­γα­λεί­ο της χρι­στια­νι­κής πί­στε­ως. Το γε­γο­νός αυ­τό τον πα­ρα­κί­νη­σε στο να γνω­ρίσει το μυ­στή­ριο της Θεί­ας Οι­κο­νο­μί­ας σε τέ­τοιο βαθ­μό, ώ­στε άν­θη­σε μέ­σα στην ψυ­χή του ο πό­θος για τον Ιησού Χρι­στό και την εν Χριστῴ σωτηρία.

Τοιχογραφία του Αγίου διά χειρός Δημητρίου Πελεκάση στον Ιερό Ναό Μεταμορφώσεως Σωτήρος Πλάκας Αθηνών 

Γι’ αυ­τό και φτά­νο­ντας στη Χαλ­κη­δό­να, ε­γκα­τέ­λει­ψε το στρά­τευ­μα, α­πο­φα­σι­σμέ­νος να α­κο­λου­θή­σει την κα­τά Χρι­στόν ζω­ή. Α­πό τη Χαλ­κη­δό­να έ­φτα­σε στην Ιε­ρά­πο­λη και έ­μει­νε κο­ντά σ' έ­ναν χρι­στια­νό συ­μπα­τριώ­τη του. Ό­ταν ενισχύθηκε η α­γά­πη του για τον Χρι­στό, άρ­χι­σε να κα­τα­φεύ­γει στους να­ούς της πό­λης για να προ­σευ­χη­θεί και να ε­νη­με­ρω­θεί για την επίγεια πορεία και το μαρ­τύ­ριο των α­γί­ων, ε­νώ η ε­πι­θυμί­α του ή­ταν να βα­πτι­σθεί χρι­στια­νός.

Γι’ αυ­τό και πή­γε στα Ιε­ρο­σό­λυ­μα,όπου και έλαβε το άγιο βάπτισμα α­πό τον με­τέ­πει­τα Πα­τριάρ­χη Μό­δε­στο, λαμ­βά­νοντας το ό­νο­μα Α­να­στά­σιος. Στη συ­νέ­χεια ε­κά­ρη μο­να­χός στο μο­να­στή­ρι του αββά Ιου­στί­νου, ό­που πα­ράλ­λη­λα με το δια­κό­νη­μα του μά­γει­ρα και του κη­που­ρού με­λε­τού­σε την Α­γί­α Γρα­φή και τους βί­ους των α­γί­ων,ενώ ε­πι­δι­δό­ταν αδιάλειπτα στην προ­σευ­χή και την ά­σκη­ση. Στο μο­να­στή­ρι έ­μει­νε ε­πτά χρό­νια, αλ­λά ο διά­βο­λος θέ­λη­σε να του α­να­κό­ψει τον έν­θε­ο ζή­λο και την α­νο­δι­κή πο­ρεί­α προς την α­ρετή. Με τη βο­ή­θεια ό­μως της προ­σευ­χής και την πνευ­μα­τι­κή κα­θο­δή­γη­ση του γέ­ρο­ντός του κα­τόρ­θω­σε να μεί­νει στα­θε­ρός στον εν Χριστῴ πνευ­μα­τι­κό του α­γώ­να.

  Οι Άγιοι Αναστάσιος ο Πέρσης, Στυλιανός και Ανδρέας ο Πρωτόκλητος.
Φορητή εικόνα, λαϊκής τεχνοτροπίας, ανήκουσα σε ιδιωτική συλλογή.

Έ­να α­προσ­δό­κη­το όμως ό­νει­ρο, το οποίο του α­πο­κά­λυ­ψε ό­τι θα μαρ­τυ­ρή­σει για τον Ιησού Χριστό, τον πα­ρα­κί­νη­σε να ε­γκα­τα­λεί­ψει κρυ­φά το μο­να­στή­ρι και να με­τα­βεί αρχικά στη Διό­σπο­λη, στη συ­νέ­χεια στο ό­ρος Γα­ρι­ζίν, για να καταλήξει τε­λι­κά στην Και­σά­ρεια της Πα­λαι­στί­νης. Ε­κεί πη­γαί­νο­ντας προς τον να­ό της Α­γί­ας Ευ­φη­μί­ας, συ­νά­ντη­σε συ­μπα­τριώ­τες του μά­γους. Αμέσως άρχισε να τους ε­πι­κρί­νει για την πλά­νη τους και να τους κα­λεί να ε­γκα­τα­λεί­ψουν τη μα­γι­κή τέ­χνη, ενώ κατόπιν τους προέτρεψε να α­κο­λου­θή­σουν τον Χρι­στό. Μά­λι­στα ε­ρω­τη­θείς ο ί­διος, τους α­πο­κά­λυ­ψε ό­τι κά­πο­τε ή­ταν και ε­κεί­νος μά­γος και ζού­σε μέ­σα στην πλά­νη, ε­νώ τώ­ρα εί­ναι πλέ­ον χρι­στιανός. Τό­τε οι Πέρ­σες στρα­τιώ­τες τον συ­νέ­λα­βαν και τον ο­δή­γη­σαν στον άρ­χο­ντα Μαρ­ζα­βα­νά.

 Ο Ιερός Ναός του Αγίου στο Δρέπανο Αχαΐας

 Ο Α­να­στά­σιος ο­μο­λό­γη­σε με ξεχωριστό θάρρος ­τη χρι­στια­νι­κή του πί­στη και τό­τε ο τύ­ραν­νος προ­σπά­θη­σε να τον με­τα­πεί­σει με δώ­ρα και υ­πο­σχέ­σεις. Εκείνος όμως έ­μει­νε στα­θε­ρός και α­κλό­νη­τος στο χρι­στια­νι­κό του φρόνηµα και την πίστη του στο όνομα του Κυρίου. Τό­τε δό­θη­κε η ε­ντο­λή να του δέ­σουν τα πό­δια και τον λαι­μό με σι­δε­ρέ­νια α­λυ­σί­δα, κατόπιν δε τον υ­πο­χρέ­ω­σαν να α­νε­βά­ζει τε­ρά­στιες πέ­τρες στο φρού­ριο της Και­σά­ρειας. Μά­λι­στα πολ­λοί Πέρ­σες στρα­τιώ­τες τον κα­τη­γο­ρού­σαν ό­τι ε­γκατέ­λει­ψε την πα­λιά του πί­στη και έ­γι­νε χρι­στια­νός, οι δε κα­τη­γο­ρί­ες αυ­τές συ­νο­δεύ­ο­νταν με βιαιό­τη­τες ε­να­ντί­ον του.

Ο Α­να­στά­σιος ο­δη­γή­θη­κε και πάλι στον άρ­χο­ντα Μαρ­ζα­βα­νά, ο ο­ποί­ος προ­σπά­θη­σε να τον πεί­σει να ε­πι­στρέ­ψει στη μα­γι­κή τέ­χνη. Ό­μως εκείνος ο­μο­λό­γη­σε και πά­λι την πί­στη του στον Ιησού Χρι­στό πα­ρά τους εκ­φο­βι­σμούς που δέ­χθη­κε. Α­κο­λού­θη­σε ο ξυ­λο­δαρ­μός του μάρ­τυ­ρος, ο ο­ποί­ος κα­τά την πα­ρα­μο­νή του στη φυ­λα­κή προ­σευ­χό­ταν α­διά­λει­πτα και έ­ψελ­νε ύ­μνους στον Θε­ό πε­ρι­στοι­χι­ζό­με­νος α­πό αγ­γέ­λους. Ο Μαρ­ζαβα­νάς ε­νη­μέ­ρω­σε τότε τον βα­σι­λιά Χοσ­ρό­η Β’ για την εμ­μο­νή του Α­να­στα­σί­ου στον Χρι­στό και τό­τε ε­κεί­νος διέ­τα­ξε να τον α­φή­σουν ε­λεύ­θε­ρο, εάν αρ­νη­θεί τη χρι­στια­νι­κή του ι­διό­τη­τα μ' έ­ναν μό­νο λό­γο. Αλ­λά και πά­λι ο αήττητος μάρτυς του Χριστού έ­μεινε προ­ση­λω­μέ­νος στην πί­στη του, γι’ αυ­τό και ο τύ­ραν­νος α­πο­φά­σι­σε να τον στεί­λει στην Περ­σί­α για να δι­κα­στεί α­πό τον βα­σι­λιά. Προ­τού φύ­γει, συμ­μετεί­χε στην ε­ορ­τή της Υ­ψώ­σε­ως του Τι­μί­ου Σταυ­ρού, γε­γο­νός που ε­νί­σχυ­σε τον πό­θο του για το μαρ­τύ­ριο, ε­νώ τό­νω­σε και το θρη­σκευ­τι­κό συ­ναί­σθη­μα των χρι­στια­νών. Στην πο­ρεί­α του προς την Περ­σί­α ο λα­ός εκ­δή­λω­σε τον απέραντο σε­βα­σμό και την ιδιαίτερη τι­μή στο πρό­σω­πό του, ε­νώ μα­ζί του ή­ταν και έ­νας α­δελ­φός της μο­νής του αβ­βά Ιου­στί­νου για να του συ­μπα­ρί­στα­ται στον α­γώ­να του.

Φτά­νο­ντας ο Α­να­στά­σιος στην Περ­σί­α, ο βα­σι­λιάς έ­στει­λε έ­ναν άρ­χο­ντα για να τον α­να­κρί­νει. Ο έν­δο­ξος μάρ­τυς ο­μο­λό­γη­σε με γεν­ναιό­τη­τα την πί­στη του στον έ­να και α­λη­θι­νό Θε­ό και κα­τα­δί­κα­σε την πλά­νη, στην ο­ποί­α βρί­σκο­νταν οι Πέρ­σες. Η τολ­μη­ρή ο­μο­λο­γί­α πί­στε­ως προ­κά­λε­σε την ορ­γή του άρ­χο­ντα, ο οποί­ος προ­σπά­θη­σε να τον με­τα­πεί­σει. Ο Α­να­στά­σιος ο­δη­γή­θη­κε τότε στη φυ­λα­κή και την ε­πό­με­νη η­μέ­ρα πα­ρά τους εκ­φο­βι­σμούς και τις α­πει­λές που δέχθηκε, έ­μει­νε και πάλι α­κλό­νη­τος στον Κύριο ημών Ιησού Χριστό. Μια σει­ρά α­πό φρι­κτά βα­σα­νι­στή­ρια α­κο­λού­θη­σαν για να κάμ­ψουν το α­γω­νι­στι­κό φρό­νη­μα του Α­να­στα­σί­ου, αλ­λά ε­κεί­νος τα δεχό­ταν ό­λα με υ­πο­μο­νή και καρ­τε­ρι­κό­τη­τα. Τό­τε ο βα­σι­λιάς Χοσ­ρό­ης έ­δω­σε τη δια­τα­γή να τον θα­να­τώ­σουν μα­ζί με τους άλ­λους χρι­στια­νούς, οι οποίοι βρί­σκο­νταν μα­ζί του στη φυ­λα­κή.Αυτό είχε ως τραγικό αποτέλεσμα ότι πε­ρί­που ε­βδο­μή­ντα χρι­στια­νοί αιχ­μά­λω­τοι θα­να­τώ­θηκαν δι’ α­παγ­χο­νι­σμού σ' έ­να πο­τά­μι.

 Ο Ιερός Ναός του Αγίου στις Λαγκάδες Τήνου

Την ί­δια τύ­χη εί­χε και ο έν­δο­ξος μάρ­τυς του Χριστού Α­να­στά­σιος, του ο­ποί­ου το μαρ­τυ­ρι­κό τέ­λος ε­πι­σφρα­γί­σθη­κε με τον α­πο­κεφα­λι­σμό του.

Το γε­γο­νός αυ­τό έ­λα­βε χώ­ρα στις 22 Ια­νουα­ρί­ου του 627 ή 628 μ.Χ., η­μέ­ρα ε­ορ­τα­σμού της πά­ντι­μης μνή­μης του από την Ορθόδοξη Εκκλησία. Το σώ­μα του ε­ντα­φιά­σθη­κε με τι­μές στο μο­να­στή­ρι του Α­γί­ου Σερ­γί­ου και δέ­κα χρό­νια αρ­γό­τε­ρα πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε η α­να­κο­μι­δή των ιε­ρών του λει­ψά­νων, η ο­ποί­α ε­ορ­τά­ζε­ται στις 24 Ια­νουα­ρί­ου. Η τι­μί­α κά­ρα του αγί­ου φυ­λάσ­σε­ται στη Ρώ­μη στο Αβ­βα­εί­ο των Α­γί­ων Βε­νε­δίκτου και Α­να­στα­σί­ου, το δε υ­πό­λοι­πο ιε­ρό λεί­ψα­νο βρί­σκε­ται τε­θη­σαυ­ρι­σμένο στον να­ό του Α­γί­ου Φρα­γκί­σκου της Α­μπέ­λου στη Βε­νε­τί­α.

Προς τι­μήν του α­γί­ου έ­χουν εκ­δο­θεί δύ­ο α­σμα­τι­κές α­κο­λου­θί­ες, η μί­α στην Κα­λα­μά­τα το 1865 και η άλ­λη στην Πά­τρα το 1876, ε­νώ οι α­θλη­τι­κοί α­γώ­νες και το ένδοξο μαρ­τύ­ριό του υ­μνού­νται και γεραίρονται και μέ­σα α­πό την α­κο­λου­θί­α, την ο­ποί­α ε­ποί­η­σε ο Μέ­γας Υμνο­γρά­φος Γε­ρά­σι­μος μο­να­χός ο Μι­κρα­γιαν­να­νί­της. Αρ­κε­τά δια­δε­δο­μέ­νη είναι και η τι­μή του α­γί­ου στην πα­τρί­δα μας, α­φού να­οί επ’ ο­νό­μα­τί του έ­χουν ανεγερθεί στο Βα­σι­λι­κό Ευ­βοί­ας, το Δρέ­πα­νο Α­χα­ΐας, τις Βρύ­σες Κυ­πα­ρισ­σί­ας, τους Λά­κω­νες Κερ­κύ­ρας, την Τή­νο(στις περιοχές Λαγκάδες και Πόρτο), τη Μύ­κο­νο και τη Σκό­πε­λο. Α­ξιο­μνη­μό­νευ­τος εί­ναι και ο κα­τα­στα­φείς α­πό τους σει­σμούς του 1953 ι­στο­ρι­κός να­ός του αγί­ου στην πό­λη της Ζα­κύν­θου, ε­νώ ο ά­γιος τι­μά­ται σή­με­ρα και στον θε­με­λιωθέ­ντα το 1933 πε­ρι­καλ­λή κα­θε­δρι­κό ιε­ρό να­ό του Α­γί­ου Ιω­άν­νου Προ­δρό­μου στο Λου­τρά­κι Κο­ριν­θί­ας, ό­που υ­πάρ­χει κλί­τος με ε­γκαι­νια­σμέ­νη Α­γί­α Τρά­πε­ζα επ’ ο­νό­μα­τί του. Πλού­σια εί­ναι και η ει­κο­νο­γρά­φη­ση του αγί­ου Α­να­στα­σί­ου με α­ξιό­λο­γες τις φο­ρη­τές ει­κό­νες, που φυ­λάσ­σο­νται στους ιε­ρούς να­ούς Α­γί­ου Αν­δρέ­ου (Πα­λαιός) πο­λιού­χου Πα­τρών, Κοι­μή­σε­ως Θε­ο­τό­κου Η­λιου­πό­λε­ως Α­ττικής και Κοι­μή­σε­ως Θε­ο­τό­κου Βα­θέ­ος Ι­θά­κης.

Η ο­λό­θερ­μη ευ­χή ό­λων μας εί­ναι ο ά­γιος έν­δο­ξος ο­σιο­μάρ­τυς Α­να­στά­σιος ο Πέρ­σης να πρε­σβεύ­ει α­διά­λε­πτα στον Πα­νοι­κτίρ­μο­να Θε­ό για την ε­νί­σχυ­ση της χρι­στια­νι­κής μας πί­στε­ως ,η δε ξεχωριστή παρρησία και το ένδοξο μαρτύριό του να κατευθύνει και να εμπνέει την κα­τά Χρι­στόν πνευ­μα­τι­κή μας πο­ρεί­α και προ­κο­πή στη ση­με­ρι­νή ε­γω­κε­ντρι­κή και τε­χνο­κρα­τι­κή ε­πο­χή μας.              

Αριστείδης Γ. Θεοδωρόπουλος

Εκπαιδευτικός 

Βι­βλιο­γρα­φί­α
· Μαρ­τί­νη Πα­να­γιώ­τη Σ, Δρ. Θ., Ο Ά­γιος Α­να­στά­σιος ο Πέρ­σης - Βί­ος και Μαρ­τύ­ριο, Εκ­δό­σεις «ΤΑ­ΩΣ», Πά­τραι χ.χ.

Φορητή ένθρονη εικόνα Ιερού Ναού Αγίου Αναστασίου στις Βρύσες Κυπαρισσίας.

Έργον Αγιογραφείου Ιεράς Μονής Αγίου Νικολάου Μπάλα Πατρών.

Δέηση Αναστασίου Κ. Κωστόπουλου

Φορητή  εικόνα Αγίου Αναστασίου του Πέρση

Έργον Αθανασίου Τζελάτη. 

Συλλογή  Αναστασίου Κ. Κωστόπουλου

Άγιος Αναστάσιος Πέρσης.

Εικόνα Τέμπλου Ιερού Ναού Αγίων Τεσσαράκοντα κατασκηνώσεως "Άγκυρα" της ΓΕΧΑ Πατρών.    Δέηση Αναστασίου Κ. Κωστόπουλου