Τα έθιμα της ταφής των νεκρών την εποχή του Χριστού - Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος

Τα έθιμα της ταφής των νεκρών την εποχή του Χριστού

Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος

Οι Εβραίοι πίστευαν στην ανάσταση των νεκρών και πάντοτε προτιμούσαν την ταφή των νεκρών σωμάτων. Γνωρίζουμε ότι τις πρώτες κατακόμβες στην Ρώμη τις έφτιαξαν Εβραίοι ώστε να θάβουν τους νεκρούς τους και να μην αποτεφρώνονται όπως έκαναν οι Ρωμαίοι.

Η ταφή έπρεπε να γίνει την ίδια ημέρα που συνέβη ο θάνατος. Μερικές φορές σε διάστημα οκτώ ωρών.

Μόλις επιβεβαίωναν τον θάνατο, έκλειναν τα μάτια του νεκρού, έπλεναν το σώμα, το τύλιγαν σε υφάσματα ή σεντόνι και το έδεναν με υφασμάτινες λωρίδες.

Οι άνδρες μπορούσαν να προετοιμάσουν το σώμα μόνο ανδρών ενώ οι γυναίκες τα σώματα και ανδρών και γυναικών.

Για το πλύσιμο του σώματος χρησιμοποιούσαν αρώματα, συνήθως νάρδο, μύρο και αλόη.

Την εποχή του Χριστού, τύλιγαν το σώμα περίτεχνα με ένα σάβανο (σεντόνι) και το πρόσωπο καλυπτόταν με ένα ειδικό ύφασμα που ονομαζόταν σουδάριο. Τα χέρια και τα πόδια τα έδεναν με λωρίδες υφάσματος.

Όσοι ήταν ευκατάστατοι είχαν οικογενειακούς τάφους, οι οποίοι ήταν συνήθως λαξευμένοι μέσα σε βράχους.

Οι φτωχοί άνθρωποι, που δεν μπορούσαν να αντέξουν οικονομικά έναν λαξευμένο σε βράχο τάφο, ή οι ξένοι που δεν είχαν γη, θάβονταν σε λάκκους σε καθορισμένα χωράφια. Στα Ευαγγέλια γίνεται αναφορά στην αγορά του χωραφιού του κεραμέως ως τόπου για την ταφή των φτωχών και των ξένων που πέθαιναν στα Ιεροσόλυμα.

Μετά από περίπου ένα χρόνο, τα μέλη της οικογένειας επέστρεφαν στον τάφο και μάζευαν τα οστά, τοποθετώντας τα σε ένα κουτί που ονομαζόταν οστεοφυλάκιο. Επάνω στο κουτί έγραφαν το όνομα του νεκρού και το τοποθετούσαν στο πίσω δωμάτιο του τάφου όπου φυλάσσονταν και τα οστά άλλων συγγενών. Στο έθιμο αυτό βρίσκεται και η εξήγηση της εβραϊκής έκφρασης ότι ο νεκρός «αναπαύθηκε με τους προγόνους του».

Στην περίπτωση του Χριστού όλα έπρεπε να γίνουν σε σύντομο χρονικό διάστημα αφού πλησίαζε η δύση του ηλίου οπότε και ξεκινούσε ο εορτασμός του Πάσχα. Τα σώματα των νεκρών δεν μπορούσαν να μείνουν άθαφτα την ημέρα του Πάσχα. Κάθε επαφή με νεκρό ή τάφο εκείνη την ημέρα εθεωρείτο μολυσμός και οι ακάθαρτοι θα έπρεπε να εορτάσουν το Πάσχα μετά από ένα μήνα.

Ο Ιωσήφ και ο Νικόδημος φρόντισαν να πάρουν την άδεια του Πιλάτου και να αποκαθηλώσουν το νεκρό σώμα του Ιησού από τον σταυρό. Το έπλυναν με αρώματα και το τύλιξαν σε λινό σεντόνι. Κάλυψαν το πρόσωπο με σουδάριο.

Τοποθέτησαν το σώμα του Ιησού στον τάφο που είχε αγοράσει ο Ιωσήφ για την οικογένειά του και ακόμα δεν είχε θαφτεί κανείς. Ο τάφος ήταν μέσα σε ένα λαξευμένο βράχο και βρισκόταν πολύ κοντά στον τόπο της σταυρώσεως.

Οι ευαγγελιστές αναφέρουν πως μετά την αργία του Πάσχα και του Σαββάτου οι μαθήτριες του Ιησού πήγαν στον τάφο με αρώματα που είχαν αγοράσει ώστε να αποδώσουν νεκρικές τιμές. Δεν είχαν προλάβει να το κάνουν κατά την ώρα της ταφής λόγω του λίγου χρόνου που είχαν στην διάθεσή τους. Αυτή η πράξη εναρμονιζόταν με τα ταφικά έθιμα αφού το πένθος κρατούσε για επτά ημέρες.