«ΨΑΛΑΤΕ ΣΥΝΕΤΩΣ» - Μιχαήλ Ἀγγελίδης

 «ΨΑΛΑΤΕ ΣΥΝΕΤΩΣ»

Μιχαήλ  Ἀγγελίδης

 Χρειάζεται ἐπιστροφὴ στὴν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας, διότι παράγοντες τελείως ξένοι πρὸς τὴν ἐκκλησιαστικὴ τάξη, ἀλλὰ καὶ τὴν ἱερότητα τῆς προσευχῆς, ἀλλοίωσαν τὸν χαρακτῆρα καὶ τὸ σκοπὸ τῆς ὑμνωδίας καὶ ἔθεσαν σὲ ἀχρηστία τὴ γεμάτη ὑψηλὰ νοήματα θρησκευτικὴ ποίηση. Μετέτρεψαν τὴν ἁπλὴ ἁρμονία καὶ τὴν ἐκ ψυχῆς προσευχὴ σὲ ἀκατάληπτη καὶ ἐκνευριστικὴ φωνασκία ἢ σὲ ἀπο κοιμιστικὸ ἀνατολίτικο ἀμανέ. 

«Δυστυχῶς ἐνίοτε τὴν ἀπρέπειαν καὶ τὴν ὑποβάθμισιν τῆς ἐν τῷ ναῷ ἱερότητος ἐπιτείνουν ὁρισμένοι ἱεροψάλται μὲ τὰ τεριρέμ. Ἐξ ἀρχῆς ἐχρησιμοποιήθη εἰς τοὺς ναοὺς ἡ φωνητικὴ μουσική, ἵνα αἱ προσευχαὶ γίνωνται μετὰ σώφρονος ψυχαγωγίας. Ἡ Παλαιὰ Διαθήκη προτρέπει “ψάλατε συνετῶς” (Ψαλμ. μστ΄ 8), καὶ ὁ ἀπόστολος Παῦλος συνιστᾶ: “Μὴ γίνεσθε ἄφρονες, ἀλλὰ συνιέντες τί τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου... πληροῦσθε ἐν Πνεύματι, λαλοῦντες ἑαυτοῖς ψαλμοῖς καὶ ὕμνοις καὶ ὠδαῖς πνευματικαῖς” (Ἐφεσ. ε΄ 17-19). Ὡς ἐκ τούτου δὲν ἐπιτρέπονται φωνητικαὶ ἐπιδείξεις, αἱ ὁποῖαι ἁρμόζουν εἰς Ὠδεῖα καὶ Λυρικὰς Σκηνάς. Μόνον ἁπλῆ καὶ σεμνὴ μουσική, πηγάζουσα ἀπὸ νηφούσας καρδίας καὶ ὄχι ἀπὸ ἐπιδεικτικὸν λάρυγγα, ὑποβοηθεῖ τὴν πνευματικὴν ἄνοδον τῶν ἐκκλησιαζομένων. “Οὐκ ἔστι θέατρον ἡ ἐκκλησία ἵνα πρὸς τέρψιν ἀκούωμεν” (ΕΜΠ Χρυσόστομος 49,38).

» Τὰ τερερίσματα καὶ αἱ τραχύταται φωνασκίαι, ὅταν μάλιστα γίνεται κατάχρησις τῶν μεγαφώνων, εἶναι ἀντίθετα πρὸς τό “πάντα εὐσχημόνως καὶ κατὰ τάξιν γινέσθω” (Α΄ Κοριν. ιδ΄ 40). Σχετικῶς ἀναφέρει ὁ Ἁγιορείτης Νικόδημος: “Ὅποιος παρακαλεῖ καὶ δέεται, πρέπει νὰ ἔχη ἦθος ταπεινὸν καὶ κατανενηγμένον. Τὸ δὲ νὰ κραυγάζη δηλοῖ ἦθος θρασὺ καὶ ἀνευλαβές... Ποῖα δὲ εἶναι τὰ ἀνάρμοστα εἰς τὴν ἐκκλησίαν, ἀποκρίνεται ὁ ἑρμηνευτὴς Ζωναρᾶς, ὅτι εἶναι μινυρίσματα, ταὐτὸν εἰπεῖν τὰ πολλὰ τερερίσματα.... Τὰ δὲ τερερίσματα καὶ νενανίσματα δὲν φαίνονται νὰ εἶναι παλαιά, ἀλλὰ νεωτερικά... Φαίνονται δὲ νὰ ἄρχισαν ἀπὸ τὸν καιρὸν Ἰωάννου τοῦ Κουκουζέλους (ΙΒ΄ αἰὼν μ.Χ.)” (Πηδάλιον σελ. 286). Σχετικῶς ὁ ΟΕ΄ Κανὼν τῆς ΣΤ΄ Οἰκουμενικῆς  Συνόδου ἐπιβάλλει: “Τοὺς ἐπὶ τῷ ψάλλειν ἐν ταῖς Ἐκκλησίαις παραγινομένους, βουλόμεθα, μήτε βοαῖς ἀτάκτοις κεχρῆσθαι, καὶ τὴν φύσιν πρὸς κραυγὴν ἐκβιάζεσθαι, μήτε τι ἐπιλέγειν τῶν μὴ Ἐκκλησίᾳ ἁρμοδίων τε καὶ οἰκείων, ἀλλὰ μετὰ πολλῆς προσοχῆς καὶ κατανύξεως τὰς τοιαύτας ψαλμωδίας προσάγειν τῷ τῶν κρυπτῶν ἐφόρῳ Θεῷ” (Πηδάλιον σελ. 285-286)».

Μιχαήλ  Ἀγγελίδης

 

 Ψήγματα ἄνωθεν σοφίας