Κυριακή της Πεντηκοστής (20 Ιουνίου 2021)

  Σήμερα, Η΄ Κυριακή από το Πάσχα, η Εκκλησία μας εορτάζει την αγία Πεντηκοστή, που ιστορικά θεωρείται η  γενέθλιος ημέρα της Εκκλησίας. Αναφωνεί ο Γρηγόριος ο Θεολόγος «Την Πεντηκοστή εορτάζουμε και την παρουσία του Αγίου Πνεύματος και την πραγματοποίηση της υποσχέσεως και την εκπλήρωση της ελπίδας. Το μυστήριο πόσο μεγάλο είναι και σεβαστό!». Σήμερα ολοκληρώνονται πενήντα ημέρες από την εορτή του Πάσχα.

Επιβεβαιώνει ο ύμνος το λόγο του Αγίου Γρηγορίου:

«Τὴν μεθέορτον, πιστοί, καὶ τελευταίαν ἑορτήν, ἑορτάσωμεν φαιδρῶς· αὕτη ἐστὶ Πεντηκοστή, ἐπαγγελίας συμπλήρωσις καὶ προθεσμίας· ἐν ταύτῃ γὰρ τὸ πῦρ τοῦ Παρακλήτου εὐθὺς κατέβη ἐπὶ γῆς, ὥσπερ ἐν εἴδει γλωσσῶν, καὶ Μαθητὰς ἐφώτισε καὶ τούτους οὐρανομύστας ἀνέδειξε. Τὸ φῶς ἐπέστη τοῦ Παρακλήτου καὶ τὸν κόσμον ἐφώτισε.»

Μετά την Ανάληψη του Κυρίου στους ουρανούς, οι Απόστολοι, χαρούμενοι ένεκα της υποσχέσεως του Χριστού για την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, καθώς και ο ευρύτερος κύκλος των μαθητών, επέστρεψαν από το όρος των Ελαιών στην Ιερουσαλήμ και, μπαίνοντας στο υπερώο, δηλαδή στον πάνω όροφο του σπιτιού, περίμεναν με προσευχή την ημέρα της επιφοίτησης του Αγίου Πνεύματος. Εκεί, εξέλεξαν και το Ματθία και τον συναρίθμησαν με τους ένδεκα Αποστόλους.

Την ημέρα της Πεντηκοστής κατήλθε το Άγιο Πνεύμα υπό μορφή πύρινων γλωσσών που στάθηκαν πάνω από τους μαθητές του Χριστού.

Τότε, όλοι αυτοί, πληρωθέντες από το Πνεύμα το Άγιο, άρχισαν να κηρύττουν και να καλούν τους ανθρώπους να βαπτισθούν και να λάβουν τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Ό,τι είχαν ακούσει και ζήσει κοντά στο Χριστό και δεν το είχαν κατανοήσει σε όλο το μέγεθος της πανίερης αλήθειας, τώρα, εν Αγίω Πνεύματι, το γνώρισαν και το επαγγέλλονταν στο λαό.

Και τούτο ο Χριστός το προείπε πολλές φορές: το Πανάγιο Πνεύμα «οδηγήσει ημάς εις πάσαν την αλήθειαν».

Ο Χριστός είναι η αλήθεια. Το Πανάγιο Πνεύμα το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδας φωτίζει και χαριτώνει τον άνθρωπο να γνωρίσει τον αποκεκαλυμμένο Θεό.

Τώρα γνωρίζουν ποια είναι η προοπτική της καινής, δηλ. της καινούργιας, ζωής εν Χριστώ, και πού πρέπει να οδηγήσουν το λαό, γι’ αυτό και οι πρώτοι που βαπτίστηκαν, οδηγούνται στο Δείπνο της Ζωής, στη Θεία Ευχαριστία, όπου στο εξής, μέσα στους αιώνες, θα βρίσκεται συνηγμένη η Εκκλησία ως σώμα Χριστού, θα τρέφεται με το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου και θα συμμετέχει έτσι στην αιώνια ζωή, στο δείπνο της Βασιλείας του Θεού.

Με την Πεντηκοστή δεν γεννήθηκε η Εκκλησία ως απλός θεσμός ή ως φιλανθρωπικός οργανισμός, αλλά ως συνεχής παρουσία της χάριτος του Αγίου Πνεύματος στον κόσμο. Γι’ αυτό η σημερινή εορτή δεν είναι ένα γεγονός που συνέβη μια φορά κάποτε, αλλά είναι η ζωή της Εκκλησίας, ως αδιάκοπη κοινωνία του Αγίου Πνεύματος.

Οντολογικό βίωμα για το Χριστιανό η μετοχή του στην αγιότητα μέσω της συμμετοχής του στη Θεία Λειτουργία. Καλείται με συνείδηση να μετέχει στα Άγια, δηλαδή τα Άχραντα Μυστήρια που είναι για τους αγίους, δηλαδή τους πιστούς.

Τα χαρίσματα του αγίου Πνεύματος τα λαμβάνει ο άνθρωπος με την είσοδό του στην Εκκλησία, μέσω των Μυστηρίων του Αγίου Βαπτίσματος και του Αγίου Χρίσματος. Στον άνθρωπο με τον καθημερινό του αγώνα εναπόκειται η πορεία προς την ένωση με τον Πανάγιο Τριαδικό Θεό. Προς το σκοπό αυτό, χρειάζεται να ενεργοποιήσει τα χαρίσματα και να τα πολλαπλασιάσει με πλήρη συνείδηση των προσωπικών του επιλογών.

Σήμερα στην Εκκλησία, μετά τον Όρθρο και τη Θεία Λειτουργία, τελείται αμέσως και ο Εσπερινός της Γονυκλισίας. Οι πιστοί όταν ακούνε τις τρεις στάσεις των ευχών, κλίνουν τα γόνατα μέχρι το έδαφος χάριν της εορτής του Αγίου Πνεύματος.

Βασιλεῦ οὐράνιε, Παράκλητε, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁ πανταχοῦ παρὼν καὶ τὰ πάντα πληρῶν, ὁ θησαυρὸς τῶν ἀγαθῶν καὶ ζωῆς χορηγός, ἐλθὲ καὶ σκήνωσον ἐν ἡμῖν καὶ καθάρισον ἡμᾶς ἀπὸ πάσης κηλῖδος, καὶ σῶσον, ἀγαθέ, τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Στο Άγιο Πνεύμα είναι αφιερωμένη ολόκληρη η εβδομάδα που ακολουθεί. Μάλιστα η αυριανή ημέρα λέγεται Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος. Και όλη η εβδομάδα είναι καταλύσιμη, δηλ. επιτρέπονται όλες τις ημέρες όλες οι τροφές. Ακόμη μια φορά η Εκκλησία μάς διδάσκει ότι η νηστεία δεν είναι αυτοσκοπός αλλά τρόπος ασκήσεως.

Του Επισκόπου Μεσαορίας Γρηγορίου

Επιβεβαιώνει ο ύμνος το λόγο του Αγίου Γρηγορίου:

«Τὴν μεθέορτον, πιστοί, καὶ τελευταίαν ἑορτήν, ἑορτάσωμεν φαιδρῶς· αὕτη ἐστὶ Πεντηκοστή, ἐπαγγελίας συμπλήρωσις καὶ προθεσμίας· ἐν ταύτῃ γὰρ τὸ πῦρ τοῦ Παρακλήτου εὐθὺς κατέβη ἐπὶ γῆς, ὥσπερ ἐν εἴδει γλωσσῶν, καὶ Μαθητὰς ἐφώτισε καὶ τούτους οὐρανομύστας ἀνέδειξε. Τὸ φῶς ἐπέστη τοῦ Παρακλήτου καὶ τὸν κόσμον ἐφώτισε.»

Μετά την Ανάληψη του Κυρίου στους ουρανούς, οι Απόστολοι, χαρούμενοι ένεκα της υποσχέσεως του Χριστού για την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, καθώς και ο ευρύτερος κύκλος των μαθητών, επέστρεψαν από το όρος των Ελαιών στην Ιερουσαλήμ και, μπαίνοντας στο υπερώο, δηλαδή στον πάνω όροφο του σπιτιού, περίμεναν με προσευχή την ημέρα της επιφοίτησης του Αγίου Πνεύματος. Εκεί, εξέλεξαν και το Ματθία και τον συναρίθμησαν με τους ένδεκα Αποστόλους.

Την ημέρα της Πεντηκοστής κατήλθε το Άγιο Πνεύμα υπό μορφή πύρινων γλωσσών που στάθηκαν πάνω από τους μαθητές του Χριστού.

Τότε, όλοι αυτοί, πληρωθέντες από το Πνεύμα το Άγιο, άρχισαν να κηρύττουν και να καλούν τους ανθρώπους να βαπτισθούν και να λάβουν τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Ό,τι είχαν ακούσει και ζήσει κοντά στο Χριστό και δεν το είχαν κατανοήσει σε όλο το μέγεθος της πανίερης αλήθειας, τώρα, εν Αγίω Πνεύματι, το γνώρισαν και το επαγγέλλονταν στο λαό.

Και τούτο ο Χριστός το προείπε πολλές φορές: το Πανάγιο Πνεύμα «οδηγήσει ημάς εις πάσαν την αλήθειαν».

Ο Χριστός είναι η αλήθεια. Το Πανάγιο Πνεύμα το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδας φωτίζει και χαριτώνει τον άνθρωπο να γνωρίσει τον αποκεκαλυμμένο Θεό.

Τώρα γνωρίζουν ποια είναι η προοπτική της καινής, δηλ. της καινούργιας, ζωής εν Χριστώ, και πού πρέπει να οδηγήσουν το λαό, γι’ αυτό και οι πρώτοι που βαπτίστηκαν, οδηγούνται στο Δείπνο της Ζωής, στη Θεία Ευχαριστία, όπου στο εξής, μέσα στους αιώνες, θα βρίσκεται συνηγμένη η Εκκλησία ως σώμα Χριστού, θα τρέφεται με το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου και θα συμμετέχει έτσι στην αιώνια ζωή, στο δείπνο της Βασιλείας του Θεού.

Με την Πεντηκοστή δεν γεννήθηκε η Εκκλησία ως απλός θεσμός ή ως φιλανθρωπικός οργανισμός, αλλά ως συνεχής παρουσία της χάριτος του Αγίου Πνεύματος στον κόσμο. Γι’ αυτό η σημερινή εορτή δεν είναι ένα γεγονός που συνέβη μια φορά κάποτε, αλλά είναι η ζωή της Εκκλησίας, ως αδιάκοπη κοινωνία του Αγίου Πνεύματος.

Οντολογικό βίωμα για το Χριστιανό η μετοχή του στην αγιότητα μέσω της συμμετοχής του στη Θεία Λειτουργία. Καλείται με συνείδηση να μετέχει στα Άγια, δηλαδή τα Άχραντα Μυστήρια που είναι για τους αγίους, δηλαδή τους πιστούς.

Τα χαρίσματα του αγίου Πνεύματος τα λαμβάνει ο άνθρωπος με την είσοδό του στην Εκκλησία, μέσω των Μυστηρίων του Αγίου Βαπτίσματος και του Αγίου Χρίσματος. Στον άνθρωπο με τον καθημερινό του αγώνα εναπόκειται η πορεία προς την ένωση με τον Πανάγιο Τριαδικό Θεό. Προς το σκοπό αυτό, χρειάζεται να ενεργοποιήσει τα χαρίσματα και να τα πολλαπλασιάσει με πλήρη συνείδηση των προσωπικών του επιλογών.

Σήμερα στην Εκκλησία, μετά τον Όρθρο και τη Θεία Λειτουργία, τελείται αμέσως και ο Εσπερινός της Γονυκλισίας. Οι πιστοί όταν ακούνε τις τρεις στάσεις των ευχών, κλίνουν τα γόνατα μέχρι το έδαφος χάριν της εορτής του Αγίου Πνεύματος.

Βασιλεῦ οὐράνιε, Παράκλητε, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁ πανταχοῦ παρὼν καὶ τὰ πάντα πληρῶν, ὁ θησαυρὸς τῶν ἀγαθῶν καὶ ζωῆς χορηγός, ἐλθὲ καὶ σκήνωσον ἐν ἡμῖν καὶ καθάρισον ἡμᾶς ἀπὸ πάσης κηλῖδος, καὶ σῶσον, ἀγαθέ, τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Στο Άγιο Πνεύμα είναι αφιερωμένη ολόκληρη η εβδομάδα που ακολουθεί. Μάλιστα η αυριανή ημέρα λέγεται Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος. Και όλη η εβδομάδα είναι καταλύσιμη, δηλ. επιτρέπονται όλες τις ημέρες όλες οι τροφές. Ακόμη μια φορά η Εκκλησία μάς διδάσκει ότι η νηστεία δεν είναι αυτοσκοπός αλλά τρόπος ασκήσεως.

Του Επισκόπου Μεσαορίας Γρηγορίου