Δευτέρα 24 Μαΐου 2021

Θ. Λειτουργία & Θ. Κοινωνία ὑπό Ἀρχιμ. Βασιλείου Μπακογιάννη


 Θ. Λειτουργία & Θ. Κοινωνία

ὑπό Ἀρχιμ. Βασιλείου Μπακογιάννη

ἀρχικός σκοπός τῆς Θ. Λειτουργίας, ἦταν ἡ συμμετοχή τῶν πιστῶν στή Θ. Εὐχαριστία. Ὅσοι δέν κοινωνοῦσαν, μόλις τελείωνε ἡ ΘΛειτουργία τῶν Κατηχουμένων, ἔφευγαν ἀπό τό Ναό. Ὅσοι ἔμεναν, ἔμεναν γιά νά κοινωνήσουν. Ὅμως, παρόλο αὐτό δέν κοινωνοῦσαν.

Αὐτός εἶναι ὁ λόγος πού οἱ Ἱεροί Κανόνες ἀφόριζαν τούς πιστούς, πού παρέμεναν στό Μυστήριο χωρίς νά κοινωνοῦν. «Πάντας τούς εἰσιόντας εἰς τήν ἐκκλησίαν... ἀποστρεφομένους τήν ἁγίαν μετάληψιν...,ἀποβλήτους γίνεσθαι τῆς ἐκκλησίας».[1]

Καί αὐτό εἶχε ὑπόψη του ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ὅταν ἔλεγε: «Πές μου; Καλεῖσαι σέ «τραπέζι», καί πᾶς, ἀλλά δέν τρῶς, σηκώνεσαι καί φεύγεις! Λοιπόν; Δέν θά ἦταν καλύτερα νά μήν πᾶς; Δέν προσβάλεις μέ αὐτό τόν οἰκοδεσπότη; Τό ἴδιο ἰσχύει καί γιά σένα πού παραμένεις στη Λειτουργία (τῶν Πιστῶν) καί δέν κοινωνεῖς!».[2]  Καί  ὁ Ἅγιος συνεχίζει:  

«Φίλε πῶς μπῆκες ἐδῶ, ἀφοῦ δέν ἔχεις ἔνδυμα γάμου;» (Μτ. 22:12), ρώτησε ὁ βασιλιάς τόν «καλεσμένο» πού πῆγε στό γάμο, χωρίς νά φοράει τήν εἰδική ἐνδυμασία, πού φοροῦσαν οἱ καλεσμένοι. Ὁ βασιλιάς (δέν τοῦ εἶπε, γιατί δέν κάθισες νά φᾶς, ἀλλά γιατί ἦρθες στό γάμο, χωρίς νά φορᾶς τήν εἰδική στολή; Δηλαδή, πῶς ἦρθες στό Μυστήριο χωρίς νά ἔχεις προετοιμασθεῖ πρός Θ. Κοινωνία.» [3]

    Τά πράγματα ἄλλαξαν. Εἰσήχθη ἡ μυστική ἐξομολόγηση (4ος αἰ.). Ἔτσι,  ὅσοι ἔπεφταν σέ βαριά ἁμαρτήματα ἤ   ἦταν σέ ἐπιτίμιο, παρέμεναν μέν  στή Λειτουργία (τῶν Πιστῶν) ἀλλά, δέν κοινωνοῦσαν.  Εἰσήχθη καί ἡ  νηστεία  (4ος αἰ.) ὡς προϋπόθεση τῆς Θ. Κοινωνία.[4] Ὁπότε οἱ χριστιανοί γιά νά κοινωνήσουν, ἔπρεπε προηγουμένως  νά νηστέψουν. Ὅσοι δέν νήστευαν, παρέμεναν στή  Λειτουργία (τῶν Πιστῶν), χωρίς νά κοινωνοῦν.  Καί ὁ  ἀριθμός τῶν  χριστιανῶν, πού παρέμενε στή Λειτουργία (τῶν Πιστῶν), χωρίς νά κοινωνεῖ, μεγάλωνε, καταλύοντας ἔτσι τὀν ἀρχικό σκοπό τῆς Θ. Λειτουργίας.

 Δηλαδή,  μέχρι τότε  (4ος-5ος αἰ.) ἡ συμμετοχή στή Θ. Κοινωνία, ἦταν ὑποχρεωτική,. Τώρα  κατέστη προαιρετική ἡ συμμετοχή στή Θ. Κοινωνία καί ὑποχρεωτική ἡ παρακολούθηση τῆς Θ. Λειτουργίας. Τότε  Κανόνες ἀφόριζαν   τούς  πιστούς,  πού παρακολουθοῦσαν τή Θ. Λειτουργία, χωρίς νά κοινωνοῦν[5], τώρα τούς ἀφορίζουν, ὅταν   χωρίς σοβαρό λόγο,     ἐπί τρεῖς συνεχόμενες Κυριακές,    μένουν ἀλειτούργητοι, καί ὄχι ἀκοινώνητοι...![6] Γιά νά κοινωνήσουν,  ἔπρεπε προηγουμένως νά νηστέψουν. [7]  Αὐτό  ἦταν ἄγραφος νόμος  γιά τήν Ἐκκλησία,  καί γι'αὐτό  οἱ περισσότεροι κοινωνοῦσαν  σέ περιόδους νηστειῶν. 

   Κοινωνώντας ὁ πιστός σέ κάθε Λειτουργία, καί ἄνευ προετοιμασίας,   ὑπάρχει κίνδυνος  νά  λαμβάνει τή  Θ. Κοινωνία  μέ τήν ἴδια εὐκολία, πού λαμβάνει τό ἀντίδωρο, καταφρονώντας  τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, καί καταδικάζοντας  (κολάζοντας!) τόν ἑαυτόν του! 

     Ἄν κοινωνώντας, λέει ὁ Ὅσιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, νιώθουμε ὡς  νά τρῶμε ψωμί καί ὡς νά πίνουμε κρασί, εἶναι ἀπόδειξη ἀναισθησίας! [8] Ἄν ἔχουμε συναίσθηση, προπαντός ταπείνωση,  αὐτό θά πρέπει νά μᾶς προβληματίσει.  



[1] Κανόνας  2ος  Ἀντιοχείας & 9ος Ἁγίων Ἀποστόλων

[2] Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Ὁμιλία 3η  πρός Ἐφεσίους. P.G. 62: 29

[3] Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Ὁμιλία 3η πρός Ἐφεσίους. P.G. 62: 29

[4] Βλασίου Φειδᾶ. Καθηγητοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Ἐκκλησιαστική Ἱστορία. Τόμος 1ος. Ἀθῆναι 1994, σελ. 910.

[5] Κανόνες 9ος Ἁγίων Ἀποστόλων καί 2ος τῆς Ἀντιοχείας.

[6] Κανόνας 80ος τῆς Πενθέκτης. Περισσότερα: Γ. Ράλλη-Μ. Πότλη, Σύνταγμα Θείων καί Ἰερῶν Κανόνων, τόμος Β΄, σελ. 489-490.

[7]  Ἤδη ἀπό τόν 10ον αἰ. νήστευαν προηγουμένως  μιά ἑβδομάδα πρό τῆς Θ. Κοινωνίας! (Βλασίου Φειδᾶ. Αὐτόθι, σελ. 963). Κάτι  πού συνεχίσθηκε ἀνά τούς αἰῶνες! (Ἅγιος Συμεών ὁ Θεσ/νίκης. Ἅπαντα. Παράρτημα. Μέρος Δεύτερο. Κεφἀλαιο ΙΒ σελ. 479). Ἴσχυε καί στήν πατρίδα μας, μέχρι περίπου στή δεκαετία τοῦ 1980, τότε πού ἡ  εὐσέβεια, σέ σχέση μέ τό σήμερα, ἦταν σέ ψηλά ἐπίπεδα.

[8] Ὅσιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, λόγος 17, περί ἀναισθησίας, 5

29 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...





π. Βασίλειε την ευχή σας,
Ξεκαθαρίζετε με επιχειρήματα ένα θέμα που υπάρχει σύγχυση.

Ανώνυμος είπε...



Εχω σκανδαλισθεί από την ενορία μου, βλέπω σε κάθε Λειτουργία να κοινωνάνε οι ίδιοι, είναι τόσο πολύ άγιοι και δεν αμαρτάνουν ποτέ;

Ανώνυμος είπε...

Ερωτήσεις αν δεν Κοινωνήσω δεν παρακολουθώ την Θ. Λειτουργία;
Αφού συμμετέχω πρέπει υποχρεωτικά να κοινωνήσω;

Ανώνυμος είπε...

Η Θεία Κοινωνία είναι ΦΑΡΜΑΚΟ Αθανασία και εις συγχώρεση αμαρτιών και ζωή αιώνιο. Κάθε πιστός που μετέχει στην ΘΛ πρέπει να κοινωνά ώστε με την θεία Κοινωνία να καταπολεμήσει την αμαρτία. Όποιος δεν Κοινωνά επί τρεις φορές αφορίζεται από την Εκκλησία.

Ανώνυμος είπε...

Οι ιερείς γιατί κοινωνούν κάθε φορά που κάνουν λειτουργία και ο πιστός δεν μπορεί να μεταλάβει; Σε τι διαφέρουν πλην της χειροτονίας.

Ανώνυμος είπε...



Μας λένε να κοινωνάτε να παίρνετε δύναμη,δεν μας λένε αυτό που λέει ο Απόστολος Παύλος, ότι όποιος κοινωνεί πρόχειρα μπορεί να αρρωστήσει βαριά και να πεθάνει
1 Κορινθίους 11,29-30

Ανώνυμος είπε...



Ποιός από όσους κοινωνούν, νιώθουν ότι πραγματικά παίρνουν δύναμη; Όταν κάποτε στήν ενορία μας προέκυψε κάποιο πρόβλημα με τον ιερέα, οι πρώτοι που στράφηκαν εναντίον του ήταν αυτοί που κοινωνούσαν σε κάθε Λειτουργία και ο Ιερέας μας είχε δίκιο. Αν ο καθένας πού κοινωνεί παίρνει δύναμη τότε οι Ιερείς και οι Αρχιερείς θα πρέπει να είναι δυνατοί σε θέματα πνευματικά και αναμάρτητοι, γιατί κοινωνούν συνέχεια.

Ανώνυμος είπε...

Φάρμακο αθανασίας και άφεση αμαρτιών, είναι η Θ. Κοινωνία για όσους έχουν καθαρότητα λογισμών, ζουν με εγκράτεια και προσευχή, έχουν αυτομεμψία και κάνουν ειλικρινή εξομολόγηση χωρίς δικαιολογίες. Για τους υπολοίπους που η προσπάθειά τους είναι τι θα φάνε, τι θα πιούνε, τι θα ενδυθούν, πως θα αναπαυθούν και θα διασκεδάσουν ή τι σείριαλ και τι ταινίες θα δουν στην τηλεόραση και στο διαδύκτιο, η Θ. Κοινωνία "πῦρ γὰρ ὑπάρχει τοὺς ἀναξίους φλέγον". Αυτό ισχύει και για τους κληρικούς όλων των βαθμίδων. Τα υπόλοιπα είναι για "ν΄ αγαπιόμαστε", να μη χαλάσουμε καρδιές, όσον αφορά τους πνευματικούς. Ασφαλώς αυτοί ή χαρίζονται και στον εαυτό τους, δεν έχουν αυστηρό βίο και πολιτεία, ή προσπαθούν να μαζέψουν γύρω τους όσο γίνεται περισσότερους οπαδούς, για νά ΄χουν κοινωνικό προφίλ!!! Τα υπόλοιπα είναι παραθεολογία της κοιλιάς.

Ανώνυμος είπε...

ΜΠΡΑΒΟ 6:46 Μ.Μ. ! ΝΑ ΤΟ ΛΕΣ ΠΙΟ ΣΥΧΝΑ!

Ανώνυμος είπε...

Για 6:19
Πού το είδες ότι "Όποιος δεν Κοινωνά επί τρεις φορές αφορίζεται από την Εκκλησία. ";;;;
Μπορείς να μας το δείξεις και σε εμάς;;;;;

Ανώνυμος είπε...

"Όποιος δεν Κοινωνά επί τρεις φορές αφορίζεται από την Εκκλησία. "

Τί θα πει η φράση "επι τρεις φορές"; Ούτε εσύ δεν καταλαβαίνεις τί γράφεις...

Π. Νικόλαος Καπνιάς είπε...

Μη βάζεις λογισμούς αδελφέ! Να χαίρεσαι όταν κάποιος προσέρχεται στα άχραντα μυστήρια. Τον εαυτό μας να ελέγχουμε (εννοείται διαμέσω του πνευματικού μας) για το αν μεταλαμβάνουμε αξίως, και όχι τον αδελφό μας.

Ανώνυμος είπε...

Πάτερ Νικόλαε Καπνιά δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια μας μπροστά στην αλήθεια ότι οι περισσότεροι προσέρχονται ακατήχητοι και απροετοίμαστοι και ακατάλληλοι για την Θεία Κοινωνία όπως ορίζουν οι Πατέρες.

Εκκλησιαστικός Αντιλαϊκιστής

Ανώνυμος είπε...



¨
Μια Μεγάλη Πέμπτη σεβάσμιος ιερέας κοινώνησε πολύ κόσμο, το μεσημέρι σπίτι του, πάει στο εικόνισμα του σπιτιού του, και λέει στο Χριστό, "μπορεί να κουράσθηκα σήμερα που κοινωνούσα τόση ώρα, αλλά κοινωνήσαν πολλοί' και ἀκουσε από την εικόνα του Χριστού φωνή "μόνο τρείς κοινώνησαν῾

Γρηγόρης είπε...

Μπράβο στον Ανώνυμο 7.51. συμφωνώ

Ανώνυμος είπε...

Είναι αδύνατόν να είσαι στην Θεία Λειτουργία και να μην Κοινωνήσεις.

Ανώνυμος είπε...

Επί μήνες φώναζαν κληρικοί για τους κλειστούς Ναούς. Αν στην Θεία Λειτουργία παρακολουθείς μονάχα χωρίς να μετέχεις στο Ποτήρι τα Ζωής γιατί τότε να πηγαίνω;;;β Είναι μια από τις πολλές ακολουθίες που δεν έχει σημασία να πάω στον Ναό. Με αυτό τον τρόπο δεν κάνουν κανένα κακό όσοι δεν πηγαίνουν τις Κυριακές αφού δεν μπορούν να κοινωνήσουν.

Ανώνυμος είπε...

ΠΡΑΓΜΑΤΙ! ΜΠΡΑΒΟ αξίζει στον 7:51 !!

Ανώνυμος είπε...

ΠΡΟΣ ΤΟΝ 24 ΜΑΙΟΥ-1.06 μ.μ ΓΙΑΤΙ ΑΝΘΡΩΠΕ ΜΟΥ ΣΚΑΝΔΑΛΙΖΕΣΑΙ ΠΟΥ ΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΚΑΘΕ ΚΥΡΙΑΚΗ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΙΔΙΟΙ. ΟΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΙ ΤΟΥΣ ΦΤΑΙΝΕ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΔΙΝΟΥΝ ΤΗΝ ΑΔΕΙΑ ΝΑ ΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΔΗΛΑΔΗ ΝΗΣΤΕΙΑ.ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΠΟΛΛΟΙ ΙΕΡΕΙΣ -ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΝΟΥΝ ΜΕΓΑΛΗ ΖΗΜΙΑ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΤΟ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΟΥΝ.

Ανώνυμος είπε...


Σεβασμό στη Θ. Κοινωνία, όταν δεν νηστεύουμε δεν τη σεβόμαστε
Γέρων Ιερέας

Ανώνυμος είπε...

Αδερφέ είσαι λάθος. Το διάβασες το άρθρο; Ο Ιούδας κοινώνησε και μετά πρόδωσε τον Χριστό. Θ. Κοινωνία χωρίς αγώνα, άσκηση, ταπείνωση όχι απλά δεν ειναι φάρμακο αλλά δαιμονίζει τον άνθρωπο.

Ανώνυμος είπε...

Γέροντα ιερέα 8,10πμ, η νηστεία είναι το λιγότερο. Πρώτα είναι η σωματική και πνευματική καθαρότητα από σαρκικά αμαρτήματα και ο κανονισμός των πεσόντων σε σαρκικά αμαρτήματα με την ανάλογη αποχή από την Θεία Κοινωνία μαζί με εγκράτεια και μετά είναι η προαιρετική νηστεία τροφών που δεν απαιτούν οι ιεροί Κανόνες.

Ιωσήφ

Π. Νικόλαος Καπνιάς είπε...

Δεν διαφωνώ σε αυτό. Όμως δεν μπορούμε να ξέρουμε γιατί κάποιος μεταλαμβάνει συχνά ή τι έχει διακρίνει σε αυτόν ο πνευματικός του ώστε να του δώσει τη σχετική ευλογία. Με άλλα λόγια είναι δικό τους και όχι δικό μας θέμα! Υπάρχει και ο κίνδυνος της κατάκρισης, γι' αυτό πρέπει να προσέχουμε.

Ανώνυμος είπε...



π. Νικόλαε την ευχή σας

Ο πρώτος μου Πνευματικός μου έλεγε να τρώω κρέας την παραμονή και να κοινωνάω, ο δεύτερος μου λέει να απέχω από το κρέας το λιγότερο τρεις μέρες, ποιός από τους δύο είναι ο διακρτιικός; Εγώ δεν αλλαξα, όπως ημουν με τον πρώτο είμαι και τον δεύτερο.

Ανώνυμος είπε...

π. Νικόλαε σας ζητώ και εγώ την ευχή σας.
Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι τις μεγάλες γιορτές περισσότερο κοινωνεί "για το καλό" άσχετος με την εκκλησιαστική ζωή κόσμος, χωρίς εξομολόγηση και
χωρίς άδεια του πνευματικού και πιθανόν να έχουν πέσει τις προηγούμενες μέρες και σε αμαρτίες μεγάλες χωρίς συναίσθηση των αμαρτιών.
Και τον κίνδυνο της κατάκρισης να προσέξουμε όμως πρέπει και να βλέπουμε τα δυσάρεστα όπως έχουν.

Ανώνυμος είπε...

Από ότι γνωρίζω δεν υπάρχει κάποιους κανόνας ο οποίος ορίζει την νηστεία προ της Θ. Κοινωνίας. Όσα βιβλία σχετικά έχω διαβάσει ούτε σε ένα δεν έχω δει. Όλα λένε ότι αυτό επαφίεται στην διακριτική ευελιξία του Πνευματικού. Αυτό μου είχε πει και ο Πνευματικός μου όταν τον ρώτησα.
Ανδρέας

Χρήστος Φ. Σ. είπε...

Όταν ο ιερέας μεταδίδει τη Θ. Κοινωνία δεν λέει "εις επιβράβευσιν αρετής", αλλά "εις άφεσιν αμαρτιών..."

Χρήστος Φ. Σ. είπε...

Ο Μωυσής είχε πει στο λαό να αγνισθούν τρεις μέρες. Το τριήμερο προ της θείας κοινωνίας συμπληρώνεται από την νηστεία της Τετάρτης και της Παρασκευής και το εσπέρας του Σαββάτου.

Χρήστος Φ. Σ. είπε...

Στη θεία λειτουργία δεν λαμβάνουμε έναν αόριστο αγιασμό, αλλά μετέχουμε του Σώματος και του Αίματος του Χριστού. Η διαστρέβλωση της ορθής εκκλησιολογίας δεν μπορεί να γίνει κανόνας! Όσο παλαιά συνήθεια και αν είναι η αραιή θεία κοινωνία, είναι μια λανθασμένη πρακτική! Θυμίζετε Προτεστάντες με τις απόψεις αυτές!