Ανάμεσα σε εφήμερες υπάρξεις και αιώνιες ζωές - π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος

Πρωτοχρονιά 2024 

 Ανάμεσα σε εφήμερες υπάρξεις και αιώνιες ζωές

 π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος

Μέσα σ’ αυτό, που υποτίθεται

ότι μας "καταστρέφει" (ο χρόνος)

μεγαλώνει ο θησαυρός μας (ποιότητά μας)

 

Τα ορατά συμπτώματα κατευθείαν πάνω στην σωματική μας παρουσία, αλλαγή σφριγηλότητάς του δέρματος, αδυναμία αρθρώσεων, λεύκασμα μαλλιών, αμβλυωπία, βαρηκοΐα και κάποιες φορές και νοητική αδυναμία, μας κάνουν καταφανές το πέρασμα του χρόνου, πλην της θεωρητικής αριθμητικής αύξησης των ετών της ζωής!

Βασιζόμενοι στα συμπτώματα αμπελοφιλοσοφούμε πολλές φορές για την φθορά του χρόνου αποκλαιόμενοι το πρεσσαριστικό πέρασμα του από την ύπαρξη μας. Η παρατήρηση των τριών γενεών στο οικογενειακό μας περιβάλλον: παππούδες, γονείς, παιδιά, μάς βοηθά να συνειδητοποιήσουμε την διαδοχική διαδρομή μεγαλώματος, που όταν ήμαστε παιδιά την βλέπουμε γοητευτικά και με προσδοκία, αφού μας είναι δύσφορο το να ήμαστε μικροί και ανελεύθεροι! Σ’ αυτή την ηλικία δεν καταλαβαίνουμε ότι όσο πιο απλή είναι η θέση που είσαι και κατέχεις τόσο πιο ελεύθερος είσαι! Δεν ακούμε με διάθεση σκέψης το λόγο του Κάρολ Λιούις, συγγραφέα του βιβλίου «Η Αλίκη στην χώρα των θαυμάτων», στο φιλοσοφικό εγχειρίδιο του «Μέσα απ’ τον καθρέφτη» ότι: «Βλέπεις, σ’ αυτή τη χώρα, θέλει όλο το τρέξιμο του κόσμου για να μείνεις στο ίδιο μέρος»!

Βεβαίως εύκολα δεν μένεις στο ίδιο μέρος. «Το βήμα του χρόνου αθόρυβο και πέρα από ακοή», όπως ψελλίζει ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ προχωράει "πηγαίνοντάς" μας παρακάτω. Οι γονείς του μυθολογικού χρόνου είναι ο Κρόνος και η Ρέα. Αυτός που "τρώει" τα παιδιά του και αυτή που συντηρεί την ρευστότητα–ροή των γεγονότων...

Ο άνθρωπος γεννημένος στην βιολογική συνθήκη των ζωικών δεδομένων, μοιάζει ιδιαίτερα με ζώο, αφού μετεξέλιξή τους είναι, από παρέμβαση του Θεού όμως και όχι βιταλιστικά. Έλαβε ο Θεός "λάσπη" και αρτίωσε το ζώο σε άνθρωπο σκεπτόμενο (είναι και τα ζώα) αλλά ελεύθερο (που δεν είναι τα ζώα) άτομο. Επικαθήμενο των ενστίκτων, ελεύθερο από νομοτέλειες βιολογικής και μόνον δουλείας–υπηρεσίας! Από αυτό το ζωικό παρελθόν, που λέει ο παππούς μας ο Πλούταρχος στην πραγματεία του «Εἰ διδακτόν ἐστίν ἡ ἀρετή» (αν διδάσκεται- μαθαίνεται η αρετή) μας έχουν μείνει τρία θεμελιακά τέρατα ψυχής: ο Ιπποκένταυρος/ Φαντασιοπληξία, ο Γίγαντας/Εγωισμός και ο Κύκλωπας /Ιδιοτέλεια, από τα οποία αγωνίζεται ο άνθρωπος, παρερχόμενων των ετών ζωής, να ελευθερωθεί δια των αρετών! Να αποκτήσει αντ’ αυτών θησαυρό που μεγαλώνει!

Α. Το πρώτο τέρας ο Ιπποκένταυρος -  Φαντασιοπληξία γεννάει την αυταπάτη της παντοδυναμίας! Όταν ο άνθρωπος παρερχομένων των ετών της ζωής του... ξυπνήσει, τότε συνειδητοποιεί ότι δεν είναι ο καπετάνιος του πλοίου της ζωής, αλλά ένας αμαρτωλός στο κατάστρωμα του καραβιού κάποιου Άλλου! (Όπως λέει και ο Μέλβιλ στο Μόμπυ Ντικ – Η φάλαινα).

Β. Το δεύτερο τέρας ο Γίγαντας του εγωισμού κάνει τον άνθρωπο αυτάρεσκα να βιάζεται στις αξιολογήσεις και να θεωρεί ως μόνο άξιο και με περιεχόμενο τον εαυτό του, και... άντε και κάποιους ομογνώμονες! Ο διαρρέων χρόνος θα φέρει συνθήκες που θα στραπατσάρουν την virtual reality που αγαπά, και αν αφήσει να γεννηθεί μέσα του στοιχειωδώς η αρετή της ελεύθερης και όχι "χρήσιμης" σύνεσης, τότε η μετριοπάθειά η μετριοφροσύνη και η ταπεινοφροσύνη θα κατακλύσουν την ψυχή του. Τότε αντί να βιάζεται θα περιμένει. Αντί να κατακεραυνώνει θα επουλώνει.

Γ. Το τρίτο τέρας του Κύκλωπα – Ιδιοτέλειας, το πιο ευκίνητο ραδιούργο και υποκριτικό, είναι το τελευταίο που μας... εγκαταλείπει. Η υπερηφάνεια της αυθεντίας με τα χρόνια και την αδυναμία που αυτά συνεπιφέρουν βλέπει (πρέπει να βλέπει...) ότι ο άνθρωπος είναι... χώμα και στάχτη... όπως λέει και ο Ιώβ, και αυτό να γίνεται προσκτώμενη πείρα και αψευδής δάσκαλος, που διδάσκει καλοσύνη, γεννήτρια χαράς και ειρήνης και ελευθερίας από την ιδιοτέλεια.

Όταν ο άνθρωπος εργαστεί στην σύμπλευσή του με τα έτη ζωής του, σε μία τέτοια πορεία ποιότητας και απόκτησης αρετών, που τον συγγενεύουν με το Χριστό, τότε αφενός αποκτά τη νοστιμιά του ώριμου καρπού και αφετέρου γεμίζει γαλήνια χαρά, γιατί όντως μεγαλώνει ο θησαυρός που αποκτιέται στο ταξίδι της ζωής. Όλος ο χρόνος του, με το να έχει προσανατολισμό και κριτήριο τον άχρονο Χριστό και να είναι αφιερωμένος σε Εκείνον, ανήκει ταυτόχρονα και στον ίδιο, αφού κατά πρόθεση και κατ’ ενέργεια θέλει να ανήκει στον Άχρονο Χριστό.

Τώρα λοιπόν άλλη μια χρονιά μπροστά μας ανοίγεται ως παλαίστρα ελευθερίας από τα τρία μεγάλα τέρατα της ψυχής, την φαντασιοπληξία (Ιπποκένταυρος)  τον εγωισμό (Γίγαντας) και την ιδιοτέλεια (Κύκλωπας), η οποία ελευθερία όταν αποκτηθεί με τη βοήθεια του Χριστού, τότε καθένας μας γίνεται... χαρίεις ἄνθρωπος. Άνθρωπος που έχει και σκορπίζει την χαρά της καρδιάς του, η οποία "εμπαίζει" το θάνατο (Άγιος Ιγνάτιος). Αντιστρέφει το βέλος του χρόνου, γίνεται μια ιδιαίτερη σχέση και τελικά υπηρετεί ο χρόνος την αύξηση του θησαυρού, στην ψυχή και στην καρδιά μας.

Μακάρι σε τέτοια υπηρεσία να "υποβάλλουμε" τον καινούργιο χρόνο του 2024.

Με αγάπη και ευχές

Ο εφημέριος σας

π. Θεοδόσιος

Πηγή: enoriako.info