Ὁμιλία τῆς Α. Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου κατὰ τὴν Θείαν Λειτουργίαν εἰς τὸν Ἱερὸν Μητροπολιτικὸν Ναὸν Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Κιλκὶς

Ὁμιλία τῆς Α. Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου κατὰ τὴν Θείαν Λειτουργίαν εἰς τὸν Ἱερὸν Μητροπολιτικὸν Ναὸν Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Κιλκὶς 
(Κυριακή, 22 Σεπτεμβρίου 2024)

Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ!

Ἡ συμπλήρωσις ἑνὸς ὁλοκλήρου αἰῶνος ἀπὸ τῆς ὑπὸ τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας ἀνυψώσεως τῆς τέως Ἐπισκοπῆς Πολυανῆς εἰς ἀξίαν καὶ περιωπὴν Μητροπόλεως ἀποτελεῖ ἀναμφιβόλως κορυφαῖον ὁρόσημον τῆς ζωῆς καὶ ἱστορίας τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας. Γεγονὸς σπουδαῖον καὶ ἄξιον τοῦ πρέποντος ἑορτασμοῦ, τὸν ὁποῖον ἤδη λαμπρῶς προητοιμάσατε καὶ εὐγενῶς ἀπηυθύνατε εὐλαβῆ πρόσκλησιν εἰς τὴν ἡμετέραν Μετριότητα νὰ ἔλθωμεν εἰς τὴν ἡρωικὴν Μακεδονίαν καὶ νὰ μετάσχωμεν αὐτοπροσώπως τῆς κοινῆς χαρᾶς καὶ ἐπετειακῆς εὐφροσύνης. Ἀναλογιζόμενοι τόσον τὴν σημασίαν ὅσον καὶ τὰς διαστάσεις τῆς ἀγομένης εὐτυχοῦς ἐπετείου, εὐχαρίστως ἀπεδέχθημεν τὴν πρόσκλησιν καὶ ἰδοὺ εὑρισκόμεθα ἐν μέσῳ ὑμῶν, ἀγαπητοί, κομίζοντες τόσον τὴν εὐλογίαν καὶ εὐχήν, ὅσον καὶ τὴν πολλὴν ἀγάπην καὶ στοργὴν τῆς ποτνίας Μητρὸς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινου-πόλεως, τοῦ Ἀποστολικοῦ Πατριαρχικοῦ Θρόνου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, πρὸς τὴν προσφιλῆ ταύτην Ἐπαρχίαν καὶ θυγατέρα τοῦ Θρόνου, πρὸς τὸν ἄοκνον Ποιμενάρχην της, τὸν περὶ αὐτὸν εὐαγῆ Κλῆρον, τοὺς τιμίους  Ἄρχοντας καὶ τὸν εὐσεβῆ Λαόν. Εὐλογητὸς ὁ Θεὸς ὁ συγκαλέσας ἡμᾶς εἰς ἱερὰν συναγωγὴν εὐχαριστίας, ἀξίας τῆς τοιαύτης δωρεᾶς Του!

Καὶ κατὰ πρῶτον ἐπικαλούμεθα τὰς εὐχὰς τῶν Ἁγίων Γεροντίου, Λουκιανοῦ καὶ Εὐσεβίου, Ἐπισκόπων τῆς τέως Ἐπισκοπῆς Δοβήρου, ἀρχαίας προμάμμης τῆς σημερινῆς θεοσώστου Μητροπόλεως Πολυανῆς καὶ Κιλκισίου, ἐκ τῶν ὁποίων ὁ μὲν Γερόντιος ἔλαβε μέρος εἰς τὴν ἐν Σαρδικῆ Σύνοδον, ἐνῷ ὁ Λουκιανὸς ὑπῆρξεν ἐκ τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Γ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου καὶ ὁ Εὐσέβιος τῆς Δ΄ τοιαύτης. Ἀλλὰ καὶ τοῦ Ἁγίου Δαμασκηνοῦ τοῦ Στουδίτου, ὁ ὁποῖος Ἐπίσκοπος ὤν Λητῆς καὶ Ρεντήνης, διετέλεσε καὶ Πρόεδρος Πολυανῆς. Εἴθε ὅλοι των νὰ πρεσβεύουν ἀπαύστως διὰ τὴν εὐστάθειαν τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας, τὴν ὁποίαν πρὸ πολλῶν αἰώνων ἐκεῖνοι θεοφιλῶς ἐποίμαναν, καὶ διὰ τὴν κατὰ Θεὸν πρόοδον καὶ πνευματικὴν αὔξησιν ἐν πίστει καὶ ἀρετῇ τοῦ σημερινοῦ αὐτῆς χριστεπωνύμου πληρώματος.

Γνωρίζομεν καλῶς τὰς μεγάλας ἱστορικὰς περιπετείας τῆς περιοχῆς, αἱ ὁποῖαι ἐστοίχισαν εἰς πολὺ αἷμα χριστιανικόν, ἀλλὰ καὶ εἰς ἐδάφη τὰ ὁποῖα ἔκπαλαι ὑπῆρχον τμῆμα ἀναπόσπαστον τῆς ἐκκλησιαστικῆς ταύτης περιφερείας, τῆς ἐπισκοπικῆς ἕδρας δυστυχῶς συμπερι-λαμβανομένης. Γνωρίζομεν τοὺς ἀγῶνας καὶ τὰς μεγάλας θυσίας τοῦ τοπικοῦ πληθυσμοῦ προκειμένου νὰ παραμείνῃ πιστὸς εἰς τὴν Ὀρθοδοξίαν καὶ τὴν μητέρα του Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὅταν ἡ προπαγάνδα τοῦ τότε βουλγαρικοῦ σχίσματος διὰ τῆς βίας τῶν ὅπλων καὶ δι’ ἀπεριγράπτων ὠμοτήτων καὶ ραδιουργιῶν ἐπεχείρει λυσσωδῶς νὰ σφετερισθῇ ἐκκλησιαστικῶς καὶ ἐθνικῶς τὴν Μακεδονίαν καὶ τὸν λαόν της, τῆς ἐπαρχίας ταύτης εὑρεθείσης εἰς τὸ κέντρον τῶν φρικαλεοτήτων. Γνωρίζομεν ἐπίσης τὴν θεοφιλῆ ἐμμονὴν τοῦ ἐμπεριστάτου πιστοῦ λαοῦ εἰς τὴν πατρῴαν εὐσέβειαν ὅταν, παραλλήλως πρὸς τὰς βουλγαρικὰς πιέσεις, ἡ δυτικὴ προπαγάνδα τῆς Οὐνίας, τὴν φοβερὰν ἀναστάτωσιν ἐκμεταλλευομένη, προσεπάθησε νὰ ἐξουνιτίσῃ τὸν λαόν τοῦ τόπου, χωρὶς εὐτυχῶς ἐπιτυχίαν. Ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία ἀπὸ τοῦ μαρτυρικοῦ Φαναρίου παρηκο-λούθει ἀνυστάκτως καὶ μὲ ὑψηλὸν αἴσθημα εὐθύνης τὰ κατὰ τοὺς χαλεποὺς ἐκείνους καὶ ἀργαλέους διὰ τὸ Γένος καὶ τὴν Ἐκκλησίαν καιροὺς συμβαίνοντα ἐνταῦθα καί, πέραν τῶν ἐκτενῶν προσευχῶν της, ἀπέστελλεν ὡς Ποιμενάρχας ἀξίους Ἀρχιερεῖς ὑψηλῆς περιωπῆς καὶ ἐγνωσμένης εὐφυΐας, ἀνδρείας, ἐργατικότητος, διπλωματικότητος καὶ λοιπῶν προσόντων, ὅσον καὶ ἄκρας πιστότητος εἰς τὰ ἰδεώδη τοῦ Γένους, οἱ ὁποῖοι στηριζόμενοι, ἐνισχυόμενοι καὶ καθοδηγούμενοι ὑπὸ τοῦ Ἱεροῦ Κέντρου, τοῦ Φαναρίου, ἐβάστασαν μὲ στιβαρὰς χεῖρας τὸν σταυρὸν τοῦ ποιμνίου των καὶ ἀντεπεξῆλθον ἐπιτυχῶς εἰς τὰς πολλὰς πνευματικάς, ἐκπαιδευτικάς, κοινωνικὰς καὶ ἐθνικὰς ἀνάγκας του. Εὐλαβῶς τιμῶμεν τοὺς διωγμούς, τὰς αἰχμαλωσίας καὶ πολλὰς ταλαιπωρίας ποὺ ὑπέστησάν τινες ἐξ αὐτῶν, μάλιστα δὲ ὁ Φώτιος ὁ Μαδυτινὸς καὶ ὁ Ἰωακεὶμ Β΄ ὁ Σμυρνιώτης. Παραλλήλως, ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία δὲν ἔπαυεν ὑψοῦσα πρὸς πᾶσαν κατεύθυνσιν ἰσχυρὰν φωνὴν ἐναγωνίου διαμαρτυρίας διὰ τὰς πληγὰς τῶν τέκνων της καὶ κρούουσα ἐπιμόνως τὰς θύρας τῶν ἰσχυρῶν τῶν ἡμερῶν ἐκείνων ὑπὲρ τῶν ἀπαραγράπτων δικαίων των. Μελετῶντες προσεκτικῶς τὰς σελίδας τοῦ τότε ὑπὸ τοῦ Πατριαρχείου ἐκδιδομένου ἐπισήμου ἑβδομαδιαίου αὐτοῦ περιοδικοῦ ὑπὸ τὸν τίτλον «Ἐκκλησιαστικὴ Ἀλήθεια», δύνασθε νὰ ψηλαφήσετε τὴν ἀγωνίαν καὶ τοὺς ἀγῶνας τῆς ὄντως Ἐθναρχούσης ἀκόμη τότε Μητρὸς Ἐκκλησίας ὑπὲρ ὑμῶν ἐνταῦθα τῶν Μακεδόνων καὶ ὑπὲρ τοῦ Γένους ὁλοκλήρου! 

Ὅμως ὁ φοβερὸς ἐκεῖνος χειμὼν εὐτυχῶς δὲν ἐκράτησεν ἐπ’ ἄπειρον! Χάριτι Θεοῦ ἦλθεν ἡ ἄνοιξις τῆς εὐσεβούσης Ρωμιοσύνης καὶ τῆς τακτοποιήσεως τῶν ἐκκλησιαστικῶν πραγμάτων ἐπὶ τῇ βάσει τοῦ δικαίου καὶ σήμερον δύνασθε ἐπιτέλους νὰ λέγετε πρὸς τὸν Δικαιοκρίτην Κύριον μαζὶ μὲ τὸν Προφητάνακτα Δαβίδ: «Ἐδοκίμασας ἡμᾶς ὁ Θεός, ἐπύρωσας ἡμᾶς, ὡς πυροῦται τὸ ἀργύριονˑ…ἔθου θλίψεις ἐπὶ τὸν νῶτον ἡμῶν, ἐπεβίβασας ἀνθρώπους ἐπὶ τὰς κεφαλὰς ἡμῶν. Διήλθομεν διὰ πυρὸς καὶ ὕδατος καὶ ἐξήγαγες ἡμᾶς εἰς ἀναψυχήν»! (Ψαλμ. 65, 10,12). Δόξα τῷ Θεῷ, ἀδελφοί, καὶ τούτου καὶ πάντων ἕνεκεν!

Ἡ εἰς τὴν Μικρὰν Ἀσίαν, τὴν Ἀνατολικὴν Ρωμυλίαν, τὴν Θράκην, τὴν Καππαδοκίαν καὶ τὸν Πόντον ἐπισυμβᾶσα τὸ 1922 καταστροφὴ τῆς ἡμετέρας παρουσίας ἔφερεν ἐνταῦθα πλῆθος ἀδελφῶν μας ὡς προσφύγων, οἱ ὁποῖοι καὶ ἐγκατασταθέντες κατέστησαν τὴν Μητρόπολιν μίαν τῶν πλέον προσφυγικῶν τοιούτων. Ἀλλ’ οἱ πρόσφυγες δὲν ἔφεραν ἐδῶ μόνον τὴν δυστυχίαν καὶ τὴν αἰφνιδίαν ἀπόλυτον πενίαν των. Ἔφεραν καὶ ἕνα σπουδαῖον καὶ ἀνεκτίμητον πλοῦτον! Τὴν εὐγένειαν τῆς καταγωγῆς των, τὴν ἀρχοντιάν των, τὴν εὐφυΐαν των, τὸ φιλότιμόν των, τὴν ἐργατικότητά των, τὸ πεῖσμα των διὰ μίαν σύντομον καὶ ἔντιμον ἀναδημιουργίαν καὶ εὐδοκίμησιν εἰς τὰς νέας ἑστίας των. Προπαντὸς ὅμως ἔφεραν τὴν ὑποδειγματικήν των εὐσέβειαν καὶ προσήλωσιν εἰς τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια τῆς Εκκλησίας καὶ τοῦ Γένους! Ἔφεραν τὰς θεοφιλεῖς παραδόσεις των, τὰ ἱερὰ λείψανα τῶν Ἁγίων καὶ τὰ σεπτὰ εἰκονίσματά των. Ἐνταῦθα μάλιστα οἱ ἐκ Στρωμνίτσης ἐλθόντες Χριστιανοὶ ἔφεραν τοὺς Ἁγίους Πεντεκαίδεκα Μάρτυρας τῆς Τιβεριουπόλεως καὶ τὴν τιμίαν χεῖρα ἑνὸς ἐξ αὐτῶν, τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Πέτρου. Τώρα πλέον, ἡ νέα πόλις τοῦ Κιλκίς, ἡ ὑπὸ τοῦ ἀοιδίμου τελευταίου Ἐπισκόπου Πολυανῆς καὶ πρώτου Μητροπολίτου Πολυανῆς καὶ Κιλκισίου κυροῦ Φωτίου τοῦ Μαδυτινοῦ ὁρισθεῖσα ὡς ἡ νέα ἕδρα τῆς Μητροπόλεως, ἔχει αὐτοὺς τοὺς Πεντεκαίδεκα μάρτυρας ὡς οὐρανίους προστάτας καὶ πολιούχους, καὶ ἡ δεξιὰ τοῦ Ἱερομάρτυρος Πέτρου εὐλογεῖ καὶ ἁγιάζει ὅλον τὸ πλήρωμα τῆς Θεοσώστου Μητροπόλεώς σας καὶ ὑψοῦται διηνεκῶς εἰς ἱκεσίαν πρὸς τὸν Θεὸν πρὸς σωτηρίαν σας!

Διὰ τῆς ἀπὸ 4^ης Σεπτεμβρίου 1928 σεπτῆς Πατριαρχικῆς καὶ Συνοδικῆς Πράξεως ἡ διοίκησις τῆς Μητροπόλεως Πολυανῆς καὶ Κιλκισίου, καθὼς καὶ τῶν λοιπῶν τῶν λεγομένων Νέων Χωρῶν, διὰ λόγους καιρικούς, ἀνετέθη εἰς τὴν ἁγιωτάτην Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος, διατηρουμένου τοῦ ἐπ’ αὐτῆς ἀνωτάτου κανονικοῦ δικαιώματος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Τούτου ἕνεκεν, πρὸς τοῖς ἄλλοις, ὁ κατὰ καιροὺς Ἱερώτατος Μητροπολίτης μνημονεύει κανονικῶς τοῦ ὀνόματος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου καὶ θεωρεῖται μέλος τῆς σεπτῆς Ἱεραρχίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, ὅσον καὶ ἐκείνης τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Εἶσθε λοιπὸν ἕνας ἱερὸς χρυσοῦς κρίκος ποὺ συνδέει τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν μὲ τὴν ἁγιωτάτην ἀδελφὴν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος. Συναφῶς ἐπιθυμοῦμεν νὰ γνωρίζετε ὅτι ἡ θέσις σας τόοσον εἰς τὴν καρδίαν, ὅσον καὶ εἰς τὰς προσευχάς μας εἶναι πάντοτε διακεκριμένη καὶ παρακαλοῦμεν καὶ σεῖς νὰ προσεύχεσθε ἐκτενῶς ὑπὲρ ἡμῶν, ποὺ ἀγωνιζόμεθα νὰ κρατήσωμεν τὰς Θερμοπύλας μας εἰς τὴν Θεοτοκοσκέπαστον Πόλιν τοῦ Κωνσταντίνου, τὴν Βασιλεύουσαν τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἡ πνευματική, κοινωνική, ἐπαγγελματική, ἐπιστημονικὴ καὶ λοιπὴ πρόοδος καὶ εὐδοκίμησίς σας θὰ εἶναι πάντοτε δι’ ἡμᾶς αἰτία πολλῆς χαρᾶς καὶ ἐγκαυχήσεως ἐν Κυρίῳ! Προτρεπόμεθα δὲ πατρικῶς ἐν ἀγάπῃ νὰ μᾶς ἔρχεσθε ὅποτε δύνασθε εἰς τὸ μαρτυρικὸν Φανάρι, κληρικοὶ καὶ λαϊκοί, εὐλαβεῖς προσκυνηταὶ τῆς Μητρικῆς σας οἰκίας, νὰ λαμβάνετε τὴν εὐλογίαν τῆς Παμμακαρίστου Ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ τῶν ἐν Βυζαντίῳ διαλαμψάντων καὶ αἰωνίως λαμπόντων ἐν Χριστῷ τῷ Θεῷ πολλῶν Ἁγίων, Μαρτύρων, Ὁμολογητῶν, Πατέρων, Πατριαρχῶν καὶ Ὁσίων, παλαιῶν καὶ νεωτέρων, νὰ ἀναβαπτίζεσθε εἰς τὴν πνευματικὴν κολυμβήθραν τῆς Ρωμιοσύνης καὶ εἰς τοῦ Βοσπόρου τ᾿ Ἁγιονέρια καὶ νὰ ἀρύεσθε νάματα ζωῆς ἀπὸ τὴν εὐσεβῆ πηγὴν τοῦ Γένους!

Εὐχαριστοῦμεν θερμῶς διὰ τὴν θερμὴν ὑποδοχὴν καὶ διὰ τοὺς καλοὺς λόγους τῆς προσφωνήσεώς σας, Ἱερώτατε ἀδελφὲ ἅγιε Πολυανῆς καὶ Κιλκισίου. Εὐχόμεθα ὁ Θεὸς νὰ σᾶς χαρίζῃ ὑγείαν, μακροημέρευσιν, φωτισμὸν καὶ δυνάμεις διὰ νὰ συνεχίσετε ἐπιτυχῶς τὸ ποιμαντορικόν σας ἔργον ἐπὶ τὰ ἴχνη τῶν ἀοιδίμων καλῶν προκατόχων σας, ἐπ’ ἀγαθῷ τοῦ πιστευθέντος ὑμῖν ποιμνίου καὶ ἐν γένει τῆς Θεοσώστου Μητροπόλεώς σας. 

Ἀφοῦ σᾶς καταστέψωμεν πάντας, ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ προσφιλέστατα, μὲ ὁλοκάρδιον τὴν Πατριαρχικὴν ἡμῶν εὐλογίαν, ἐπιθυμοῦμεν, περαίνοντες τὸν λόγον, νὰ σᾶς ἀφήσωμεν ὡς πατρικὴν παρακαταθήκην ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἐτόνισε πρὸς τοὺς Κορινθίους καὶ τὸ ἠκούσαμεν ἐνωρίτερον ἀπὸ τὸ ἀποστολικὸν ἀνάγνωσμα τῆς ἡμέρας: «Γρηγορεῖτε, στήκετε ἐν τῇ πίστει, ἀνδρίζεσθε, κραταιοῦσθε. Πάντα ὑμῶν ἐν ἀγάπῃ γινέσθω». (Α΄ Κορ. 16, 13). Ἀμήν.

 

_______

Φωτό: Νίκος Παπαχρήστου